چهارشنبه سوری را ایرانی برگزار می کنیم

ما ایرانی ها بسیار احساساتی هستیم. با همین احساساتمان گاهی اشتباهات بزرگی را مرتکب می‌شویم و بعد با کمک همین احساسات، چنان غوغا به پا می‌کنیم که زمین و زمان در حیرت می‌مانند. خوب یا بدش را نمی دانم اما این را می دانم که پای غیرت و احساسات که به میان بیاید ایرانی ها معجزه می‌کنند.
سالهاست که چهارشنبه سوری هایمان اصلا قشنگ نیست. سر و صدای وحشتناک و بوی دود و ترقه به قدری آزاردهنده می‌شود که خیلی ها خودشان را سریع به خانه می‌رسانند تا از شر این صدا و دود در امان بمانند.

از پلاسکو تا چهارشنبه سوری

خیلی ها به چهارشنبه سوری پشت کرده اند و این جشن ملی را تحریم کرده اند. اما امسال همه چیز تغییر کرد. انگار همه ما به یک شوک نیاز داشتیم که آن شوک اتفاق افتاد. البته با یک حادثه خیلی تلخ. حادثه پلاسکو اگر چه ربطی به چهارشنبه سوری نداشت اما چنان وصل شد به این روز ملی که تعجب همه را برانگیخت. در همان روزهایی که پلاسکو تازه فروریخته بود و جستجوها برای یافتن پیکرهای شهدای آتش نشان و شهروندان از زیر آوار ادامه داشت، گروهی از شهروندان فعالیت داوطلبانه ای را آغاز کردند تا در روز چهارشنبه سوری امسال، آتش نشانان ماموریت کمتری داشته باشند؛ این فعالیت به کمپینی تبدیل شده به نام #نه_به_چهارشنبه_سوری_خطرناک.

گروهی از فعالان فضای مجازی، روزنامه‌نگاران و خبرنگاران، هنرمندان و ... در آستانه چهارشنبه‌سوری کمپینی به راه انداخته‌اند که این مراسم به شکل سنتی و بی‌خطر خود برگزار شود. کمپینی که مطالب آن در فضای مجازی با هشتگ #نه_به_چهارشنبه_سوری_خطرناک میان کاربران به اشتراک گذاشته شد اما حوزه فراگیری‌اش فراتر از فضای مجازی رفت و شهروندان زیادی داوطلبانه آن را به دیگر آشنایان خود منتقل کردند.

نه به چهارشنبه سوری خطرناک

این کمپین، شعار چهارشنبه سوری بدون ترقه را به عنوان اصلی ترین هدف خود انتخاب کرده و به دنبال این است که اقشار مختلف جامعه به خصوص کودکان، نوجوانان و جوانان را به پرهیز از استفاده از مواد منفجره ترغیب کند.
تا کنون هنرمندان و ورزشکارانی چون پرویز پرستویی، رضا کیانیان، مهراوه شریفی نیا، احسان کرمی، بهاره رهنما، سهیلا جوادی، امیر جعفری، نازنین بیاتی، امیرعلی نبویان، لیندا کیانی، هدایت هاشمی، حمیدرضا آذرنگ، بهرنگ علوی، علی سلیمانی، مژده لواسانی، عادل غلامی و ... با انتشار تصویری از خود با پوستر این کمپین از شهروندان خواسته‌اند که با آنان همراه شوند. تعدادی اجراهای تئاتر نیز با یادآوری این کمپین به روی صحنه رفته اند. روزنامه نگاران نیز در این کمپین مشارکت گسترده ای دارند.
پرویز پرستویی بازیگر سینما و تلویزیون کشور در پیامی در اینستاگرامش کمپین تحرم چهارشنبه سوری راه انداخت و از مردم خواست امسال چهارشنبه سوری را ایرانی برگزار کنند. پرستویی نوشت:
دیگر پولمان را حرام ترقه ها وجنس های گوناگون نمی کنیم. چهار شنبه سوری جشن ماست.
از امسال آتش درست می کنیم از روی آن می پریم و شادی می کنیم. از امسال قاشق زنی می کنیم و به هم شیرینی می دهیم.
از امسال جشن واقعی می گیریم. از امسال در آستانه سال نو خیابان ها رارنگارنگ می کنیم وبه هم عشق می ورزیم. از امسال چهارشنبه سوری را ایرانی برگزار می کنیم.
از امسال به کودکانمان خواهیم آموخت که چهارشنبه سوری جشن شادی است.
جشن سپاس از خدای یگانه است نه ترس و وحشت.چهارشنبه سوری جشن ماست.
تک تک ما حتی در برابر جشن های سرزمینمان مسئولیم چون بخشی از تاریخ و فرهنگ ماست.
چهارشنبه سوری امسال، این ملت ایران است که در حال آماده باش خواهد بود، تا مراقبت کند از خلوت مردان آتش نشان با اندوه چهلمین روز در گذشت یاران عزیزشان.
باشد که آن شب هیچ حادثه ای این فداکاران دلیر را، به خاطر نجات دیگران، از جمع خانواده شان و خانواده های داغدارشان، جدا نکند.
از دوستان جدید و قدیم تقاضا می کنم این مطلب را آنقدر به اشتراک بگذارید تا سراسر ایران بدانند که راه و رسم چهارشنبه سوری کور شدن کودکان، لرزیدن دل پیرمردها و پیرزنان، زهره ترک شدن مردم نیست.

عروسک های نگران
در آستانه "چهارشنبه‌سوری" تعدادی از عروسک‌های محبوب نسل‌های مختلف از فیلم‌ها و سریال‌هایی چون «شهر موش‌ها»، «زی‌زی‌گولو»، «کلاه قرمزی و پسرخاله»، «خانه مادربزرگه» و «جناب‌خان» بر بیلبوردهای شهری قرار گرفته‌اند تا با شعارهایی متفاوت مردم را به یک چهارشنبه سوری همراه با جشن و شادی و بدون خطر دعوت کنند.
مرضیه برومند ـ کارگردان و مدیر خانه عروسک ـ که با همکاری جمعی از هنرمندان عروسکی و با همکاری سازمان زیباسازی شهرداری تهران، شکل گیری این کار را در طول یک هفته مدیریت کرده است، در در این باره اعلام کرد: این بیلبوردها با همکاری خانه عروسک و سازمان زیباسازی در آستانه‌ی "چهارشنبه سوری" تدارک دیده شده است و همه صاحبان معنوی و غیرمعنوی عروسک‌ها و همچنین صداپیشگان آن‌ها، بدون دریافت هیچ مبلغی پذیرفته‌اند در این حرکت جمعی شرکت کنند.
 
چهارشنبه سوری های قدیم

بچه که بودیم، چهارشنبه سوری ها رنگ و بوی دیگری داشت. تصویر محوی از قاشق زنی در ذهنم هست. البته ناگفته نماند، مثل خیلی چیزهای دیگر از قاشق زنی هم می‌ترسیدم. خدا وکیلی یک بچه حق دارد از مرد قد بلندی که چادر سر کرده و صورتش را پوشانده و در تاریکی شب با قاشقش روی در میکوبد، بترسد! پس من هم به خودم حق می دهم. اما حالا که فکرش را می‌کنم دلم برای آن روزها تنگ می شود، برای سادگی های آدم ها که قاشق زنی را به رسمیت می‌شناختند و داخل ظرف قاشق زن ها شکلات و تنقلات می ریختند. آن روزها مثل حالا نبود که وفور نعمت باشد و در هر خانه ای انواع و اقسام تنقلات وجود داشته باشد. آن روزها همین که کسی آب نبات و نخودچی کشمش داخل ظرف قاشق زن ها می ریخت کلی ارزش داشت. الان که دیگر ترسم ریخته دلم پر می‌زند برای مراسم های قشنگ قدیم. برای شنیدن این جمله "سرخی تو از من، زردی من از تو" و پریدن از روی آتش و خندیدن با صدای بلند. برای جمع شدن همه فامیل دور هم و خوردن آش رشته در هوای ملس اسفندماه. برای خنده های قاشق زن ها از پس چادر های گل دار. اما چه حیف که چهارشنبه سوری هایمان دیگر قشنگ نیست. مگر صدای ترقه و فشفشه می گذارد که قشنگی برای چهارشنبه سوری بماند؟
اما امسال همه امید دارند که همه چیز مثل قبل شود. مثل همان روزها که چهارشنبه سوری ها امن و شاد بود. امسال مردم پیمان بسته اند که به حرمت آتشنشانها، اشتباه چند ساله را بشکنند و از نو شروع کنند. یک "نه" جانانه به تمام فاصله هایی که ما را از فرهنگ اصیل و زیبای ایرانی دور کرده بگویند و باز هم به گذشته ها وصل شوند و یک صدا بگویند: "نه به چهارشنبه سوری خطرناک".

دانش‌آموزان، پیشگام در استقبال از کمپین

اما در کنار هنرمندان و ورزشکاران، این دانش آموزان هستند که گوی سبقت را در این فعالیت اجتماعی از دیگران ربوده اند، چند روز پیش بیش از ۴۰ هزار دانش آموزان از حدود ۱۰۰ مدرسه در محدوده غرب استان تهران طوماری را امضا کرده و تعهد دادند که در مراسم چهارشنبه سوری از مواد محترقه استفاده نخواهند کرد. علاوه بر این دانش آموزان مدارس مختلف در سطح شهر تهران نیز طومار مشابهی را امضا کرده و به ایستگاه های آتش نشانی یا اماکن دیگر منتقل می کنند. بطوریکه تاکنون ده ها هزار تن از دانش آموزان در سراسر کشور به این رویداد پیوسته و البته همه روز بر تعداد اعضای آن افزوده می شود.
گروه دیگری که کمپین را دنبال می کنند، آتش نشانان و خانواده های آنان هستند، تعدادی از آتش نشانان با عکس های گروهی خود با پوستر کمپین نه به چهارشنبه سوری خطرناک یا انتشار تصاویر مختلف در شبکه های اجتماعی از شهروندان خواسته اند که آنان را همراهی کرده و اجازه دهند که این افراد در چهارشنبه سوری فشار روانی و استرس کاری کمتری را متحمل شوند.
چند روز پیش در مراسمی که مربوط به بیماران سوانح و سوختگی بود شرکت کردم.از صحنه های وحشتناکی که دیده بودم می‌گذرم و از صورت های مچاله ای که آتش، نازیبایشان کرده بود چیزی نمی گویم. فقط به حرف های آتش نشانی که در این مراسم صحبت کرد اشاره می کنم. این آتشنشان که با لباس فرم در مراسم حضور پیدا کرده بود، گفت: ما بهترین دوستانمان را در حادثه پلاسکو از دست دادیم، این نشان می دهد که یک آتش نشان از عزیزترین داشته اش که جانش باشد می گذرد تا مردم را نجات دهد، حالا که همه در مقام عمل هم این روحیه ایثارگری آتش نشانان را دیده ایم چقدر خوب است که مردم هم با آنان همراه شوند و با برگزاری ایمن مراسم چهارشنبه سوری احتمال آسیب دیدن آتش نشانان در حوادث چهارشنبه سوری را کاهش دهیم.
رضا، آتش‌نشان اسلامشهری که مطالب مختلفی را در اینستاگرامش منتشر کرده هم درباره این رویداد اجتماعی می گوید: من همکارانی داشته ام که در روز چهارشنبه سوری به دلیل برخورد ترقه و نارنجک های دست ساز مصدوم شده اند. برخی دیگر از این همکاران ما هنگام امدادرسانی دچار حادثه شده اند و بنابراین چقدر خوب می شود که همه به دنبال بی خطر برگزار شدن چهارشنبه سوری بروند.

کمپین خودجوش است

همچنین سید جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران درباره عقبه این کمپین و حامیان آن گفت: این کمپین کاملا خودجوش است و از همان روزهای نخست ریزش حادثه پلاسکو و در شرایطی که تمام دغدغه ها آواربرداری از محل بود، این مردم و فعالان فضای مجازی بودند که این کمپین را راه انداختند و از یکدیگر می خواستند که به احترام آتش نشانان چهارشنبه سوری را ایمن برگزار کنند.
مدتی بعد این رویداد فراگیر شد و ما پوستری را از میان آثار هنری مرتبط با حادثه پلاسکو انتخاب کرده و چاپ کردیم و در واقع شاید تنها اقدام سازمان آتش نشانی در همین بخش باشد و در دیگر بخش‌ها کار تماما از سوی مردم و هنرمندان و ورزشکاران و روزنامه نگاران و ... پیش می‌رود.
شعار چهارشنبه سوری امسال، چهارشنبه سوری بدون ترقه است. این شعار از سال‌ها پیش وجود داشته و شعار خوبی هم است، اما می خواهم به موضوع دیگری اشاره کنم که جان آتش نشانان را به خطر می‌اندازد. متاسفانه افراد سودجو مواد محترقه را در بخش هایی از انبارها مخفی کرده یا حتی در پوشش عادی و به راحتی آن را نگهداری می کنند. وجود چنین موادی در خانه، مغازه و ... بسیار خطرناک بوده و در صورت وقوع حریق منجر به بروز انفجارهای پی درپی می شود که سلامت آتش نشانان و امدادگران را به خطر می اندازد. 

حرف آخر

سالهاست که مردم به چهارشنبه سوری های پر خطر معترضند و امسال شاید شروعی تازه باشد برای بازگشت به فرهنگی غنی که مایه فخر ایران و ایرانی است.
گزارش : مرجان حاجی حسنی