آندری کارلوف، سفیر روسیه در آنکارا هدف گلوله یک مامور پلیس ترکیه قرار گرفت و کشته شد. این اتفاق از شامگاه دوشنبه به تیتر یک رسانههای جهان تبدیل شده است. به گزارش یک عکاس-خبرنگار آسوشیتدپرس که در این گالری حضور داشته، فرد مهاجم با کت و شلوار و کراوات و با فریاد «الله اکبر»، هشت گلوله به سوی سفیر روسیه شلیک کرده است. او همچنین کلماتی به زبان روسی ادا کرده و شماری از عکسهای نمایشگاه را پاره کرده است.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، براساس گزارش رسانههای ترکیه ضارب ۲۲ سال داشته است. مادر و خواهر ضارب نیز توسط نیروهای امنیتی ترکیه بازداشت شدهاند.یک شاهد عینی گفته است که مرد مهاجم کلماتی مانند «حلب» و «انتقام» فریاد میزده است.
به گفته خبرنگار روزنامه «حریت»، او ابتدا با شلیک تیر هوایی باعث فرار حاضران در سالن شده و بعد به سوی سفیر روسیه تیراندازی کرده است. برخی خبرنگاران حاضر در این نمایشگاه گفتهاند که ضارب به آنها گفته است که هر چه زودتر نمایشگاه را ترک کنند، زیرا مایل نیست که به افراد دیگر آسیبی وارد شود.پلیس مهاجم توسط نیروهای پلیس کشته شد.
روسیه دنبال بانیان ترور
ولادیمیر پوتین در یک برنامه تلویزیونی پس از ترور آندری کارلوف گفته است: «بدون تردید اقدام مجرامانه (که در آنکارا) صورت گرفت اقدامیتحریک آمیز است با هدف اخلال در عادی سازی روابط روسها و ترکها و همچنین اخلال در تلاشهای صلح روسیه، ترکیه و ایران بر سر سوریه است.»
رییسجمهوری روسیه گفت: «تنها میتوان یک پاسخ به این اقدام داد و آن این است که جنگ علیه تروریسم را تشدید کرد و راهزنان (نتیجه این اقدامات) را احساس خواهند کرد.»
ولادیمیر پوتین گفته است که روسیه یک تیم تحقیقاتی به آنکارا اعزام خواهد کرد. به گزارش رویترز رجب طیب اردوغان در گفتوگوی تلفنی شامگاه دوشنبه خود با ولادیمیر پوتین با حضور کارشناسان روسی موافقت کرده است. کرملین رسما اعلام کرد به دنبال بانیان ترور کارلوف است.
«سلیمان سویلو» وزیر کشور ترکیه روز دوشنبه در مورد ضارب سفیر روسیه در آنکارا گفته است: ضارب مولود مرت آلتین تاش متولد سال ۱۹۹۴ بود که در منطقه سوکه در شهر آیدین به دنیا آمده است. ضارب در آنکارا و در مرکز پلیس این شهر فعالیت میکرده است.
در حالی که پیشتر برخی گزارشها حاکی از آن بود که ضارب به هنگام ترور در حال انجام وطیفه نبوده است، آقای سلیمان سویلو اشاره ای به این موضوع نداشته و مشخص نیست که او چگونه در محل حضور داشته است.
به گزارش بی بی سی،مقامات ترکیه از بازداشت شش نفر در ارتباط با این واقعه خبر دادهاند اما هنوز از ارتباط احتمالی این فرد با گروه خاصی خبری ندادهاند. به نظر میرسد که انگیزه احتمالی کشتن سفیر روسیه، اعتراض به دخالت نظامیآن کشور در جنگ سوریه و عملیات اخیر در حلب باشد.
برخی از رسانهها به دست داشتن سازمانهای اطلاعاتی غربی و در راس آن سازمان اطلاعات و امنیت آمریکا (سی.آی.ای) در ترور سفیر روسیه اشاره کرده و برخی دیگر نیز مدعی شده اند که این ترور کار گروه فتحالهر گولن موسوم به «فتو» است.
روزنامه ینی شفق نزدیک به دولت آنکارا خبر ترور سفیر روسیه را با تیتر «جنجال بزرگ/تیمهای سوء قصد سیا وابسته به گروه تروریستی فتو، به حرکت درآورده شد» و روزنامه خبرترک دیگر روزنامه نزدیک به دولت نیز فتو (سازمان تروریستی فتحالله گولن) را در پشت پرده این اتفاق معرفی کردند. با این حال خود آقای گولن در واکنش به این حادثه، از آن به عنوان «تروری شنیع» یاد کرده و آن را محکوم کرده است.
برخی از رسانهها از تعلیق خدمت موقت ضارب در ارتباط با گروه گولن متهم به کودتای نافرجام 25تیرماه گذشته و سپس بازگشت او به خدمت پلیس خبر داده، اما نوشتهاند او فردی درونگرا بود.
همگرایی روسیه و ترکیه
اگرچه روسای جمهوری ترکیه و روسینه هدف ضارب سفیر روسیه را تیره کردن روابط دو کشور دانستهاند، اما این واقعه میتواند با ایجاد یک دشمن مشترک، باعث نزدیکی آنان شود و شاید هم زمینه نوعی تفاهم بر سر بحران سوریه را ایجاد کند.ترکیه رسما اعلام کرده است که قصد دارد خیابانی را که سفیر روسیه در آن ترور شد به نام خود وی نامگذاری نماید.
روابط دو کشور که به خاطر حمایت از دو طرف درگیری در جنگ داخلی ترکیه به سردی گراییده بود، ظس از آغاز حملات هوایی روسیه در سوریه و سرنگونی یک فروند هواپیمای روسی در مرز سوریه و ترکیه تیره شد. اما در ماههای اخیر، دو طرف جهت بهبود روابط تلاش کردهاند که یکی از نتایج آن، توافق آتشبس در حلب بوده است. در خبری در همین مورد، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران که برای گفتگو با مقامات روسیه به مسکو سفر کرده بود همراه با وزیر خارجه آن کشور نسبت به سفیر مقتول روسیه در ترکیه ادای احترام کرد.
زمان این سوءقصد از منظر تحلیلگران سیاسی بسیار معنادار ارزیابی شده است.
این حمله درست در آستانه تشکیل نشست سه جانبه وزرای خارجه ایران، ترکیه و روسیه در مسکو برای حل بحران حلب اتفاق افتاد.
کارشناسان امنیتی در گفت و گو با رسانههای ترکیه گفته اند که این ترور مصادف با زمان حساس روابط ترکیه و روسیه اتفاق افتاد، چرا که دو کشور در حال ترمیم روابط تیره شده ناشی از سرنگونی جنگنده روسی در حریم ترکیه و سوریه در 24 نوامبر سال گذشته هستند.
دنیز زیرک نماینده روزنامه حریت در آنکارا با اشاره به اینکه ترکیه و روسیه چهار روز است که در حال چانه زنی فشرده ای در خصوص حلب بودند، نوشته است: دو طرف به توافقات مهمیدر خصوص تعدیل متقابل در مواضع خود رسیده بودند و اصولا در سایه این امر بود که شمار زیادی از مردم به مناطق امن در ادلب منتقل شدند.
او مدعی شده است دو طرف در خصوص حلب و در خصوص آینده سوریه و آتش بس عمومیو دوره گذار سیاسی به توافقات مهمیدست یافته اند و ترکیه خود را برای پذیرش نظام سیاسی آتی در سوریه با حضور و یا بدون حضور بشار اسد مورد حمایت روسیه آماده میکرد.
در برخی از رسانهها نیز گمانه زنیهایی در خصوص تحت تاثیر قرار گرفتن ضارب از هجمه گسترده تبلیغاتی هدایت شده در دوره اخیر علیه حمایتهای روسیه و ایران و حتی چین از دولت قانونی سوریه مطرح شده است.
در دوره اخیر حرکت موزون و همسویی در خصوص اوضاع حلب در رسانههای ترکیه و رسانههای اجتماعی این کشور به چشم میخورد که به باور برخی تحلیل گران برای سیاه نمایی و پوشاندن برخی وقایع و القای دیدگاه خاص به افکار عمومیدر خصوص وقایع حلب شکل گرفته است.
در این راستا نمایندگیهای سیاسی ایران و روسیه در دو هفته اخیر شاهد چندین تظاهرات گروههایی شد که خود را اعضای برخی نهادهای مدنی و گرایشهای ملی – مذهبی معرفی میکردند.