بیست و شش ملوان آسیایی بیشتر از 4 سال در اسارت دزدان دریایی بودند. این ملوانها برای یک شرکت ثروتمند و مشهور کار میکردند و دزدان دریایی با این خیال که روسای شرکت، خیلی زود پول هنگفت مورد نظر آنها را فراهم میکنند، یک باج چند میلیون دلاری طلب کردند.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، با شانه خالی کردن روسا از بار مسوولیت، گروهی از نهادهای بینالمللی دست به کار شدند اما جمع کردن پول مورد نظر دزدان دریایی بیشتر از چهار سال طول کشید. در تمام این مدت، ملوانان بیچاره در بدترین وضع ممکن نگهداری میشدند تا جایی که مجبور بودند برای زنده ماندن گوشت موش و پرنده بخورند.
ملوانهای میلیون دلاری
در ماه مارس 2012 دزدان دریایی سومالیایی، که جزو مخوفترین باندهای تبهکار دریایی هستند، بیست و شش نفر از ملوانهای یک قایق ماهیگیری بزرگ را محاصره کردند. این ملوانهای اسیر از ملیتهای مختلفی هستند اما در بین رسانههای گروهی، بیشتر آنها را به نام ملوانهای آسیایی میشناسند. این ملوانها از کشورهای ویتنام، کامبوج، اندونزی، چین و فیلپین بودند. دزدان دریایی که به پیچیدگیهای شرکتهای ماهیگیری احاطه داشتند، به سرشان زد که اعضای یکی از شرکتهای ثروتمند را تصاحب کرده و با باجخواهی پولی به جیب بزنند. در نتیجه آنها به قایق FV Naham 3 حمله کردند که در اصل متعلق به یک شرکت تایوانی بود. آنها در ماه مارس سال 2012 میلادی (حوالی اسفند تا فروردین 4 سال پیش) به دست دزدان دریایی گرفتار شدند و اینطور که «بلحسین»، یکی از دزدان دریایی در همان زمان اعلام کرده بود،آنها کشتی را بعد از اسیر کردن ملوانها در دریا باقی گذاشته بودند تا غرق شود.
به گزارش نیویورک تایمز، از زمان آغاز حمله به قایق ماهیگری تا زمانی که این گروه بخت برگشته آزاد شدند، «بلحسین»، تنها رابط بین ملوانهای بخت برگشته و دنیای خارج بود. او مدت کوتاهی پس از دزدیدن ملوانهای آسیایی با خانوادههایشان تماس گرفته و به آنها گفته بود باید برای آزادی مردان خانوادهشان مبلغ هنگفتی پول پرداخت کنند. دزد دریایی کارکشته بعد از اینکه آنها آزاد شدند، دست از سر رسانهها برنداشت. او سعی میکرد خودش و گروهش را با این تماسها وحشی و غیرقابل نفوذ نشان بدهد. او بعد از آزادی گروگانهایش به همه اعلام کرد که آنها را در ازای دریافت باج یک و نیم میلیون دلاری (بیشتر از 5 میلیارد تومانی) آزاد کردهاند.
انتشار اولین خبر موثق بعد از 4 سال
خبر آزادی ملوانان اولین بار در یک بیانیهی دولتی اعلام شد. این بیانیه به جز اعلام خبر آزادی، دربردارندهی عکس و مشخصات اسیران دریایی است. آنها در این عکس در کنار هم ایستادهاند و دزدان دریایی با عکس دستهجمعی به مقامات دولتی نشان دادهاند که عدهای از آنها زنده هستند. این بیانیه در تاریخ 14 اکتبر (22 مهر) امسال مهر و امضا شده اما خبر آن چند روز بعد یعنی در روز 23 اکتبر در خبرگزاریها پخش شده است.
رویترز یکی از اولین خبرگزاریهایی بود که خبر این آزادی را منتشر کرد. در این گزارش، «حرصی یوسف باره»، شهردار محلی در گفتوگو با خبرنگار محلی خبر آزادی ملوانها را تایید کرده و گفته بود: «کارکنان کشتی اینجا در «گالکایو» هستند. آنها به زودی به نایروبی، پایتخت کنیا حرکت میکنند. »
آنها در ابتدای کار 29 نفر بودند اما حوادثی که در این چهار سال و نیم اتفاق افتاد، دو نفرشان را به کام مرگ فرستاد. یک نفر از ملوانها در زمان دزدی و در درگیری با دزدها جانش را از دست داد و دو نفر دیگر هم براثر بیماری و در طول اسارت جان باختند.
آقای شهردار در همان خبر برای اولین بار از مرگ سه نفر از کارکنان قایق خبر داده بود. خبر غرق شدن قایق ماهیگیری را هم اولین بار همین مقامات محلی پخش کردند. یکی از مقامات امنیتی محلی در این باره به رویترز گفته بود: «دزدان دریایی بعد از غرق کردن کشتی ماهیگیری، اسیرهایشان را به «داباگالا»، جایی در نزدیکی منطقهی «هارادیری» که در 400 کیلومتری شمال شهر موگادیشو قرار گرفته ،منتقل کرده بودند. این منطقه، محل ماهیگیری مردم فقیر است و البته به عنوان پایتخت دزدان دریایی سومالی هم مشهور شده است. آنها تقریبا در تمام مدت چهار سال و نیم در اتاقهای کوچکی در همانجا زندگی میکردند.»
یکی از مقامهای مسول در شرکتی بینالمللی میگوید که آنها آخرین گروه ملوان اسیرشدهای بودند که در آبهای سومالی به اسارت گرفته شده بودند و با آزادی آنها کس دیگری در چنگ دزدان دریایی اسیر نیست.
دزدان دریایی مخوف به این دلیل سراغ این گروه بیست و نه نفره رفتهاند که، میدانستند شرکت ماهیگیری تایوانی که کشتی را برایشان خریده، بسیار ثروتمند است. آنها امیدوار بودند که شرکت تایوانی برای آزادی کارمندان خودش کاری بکند اما کاملا اشتباه کرده بودند. این مجموعهی عظیم آسیایی در برابر این دزدیها بسیار منفعل و بیخیال عمل کرد تا جایی که از آنها معمولا با لقب «اسیران فراموش شده» نام برده میشد.
به همین خاطر عدهی دیگری برای آزاد کردن این گروگانها پیشقدم شدند. «جان استید»، یکی از مسوولان موسسهای که برای آزادی گروگانها در 4 سال گذشته تلاش کرده، گفته است که، ملوانها بعد از آزادی به کشورهایشان بازگردانده میشوند تا بعد از گذراندن دوران مرخصی به زندگی عادی برگردند یا کارفرماهایشان دربارهی ادامهی زندگی کاری آنها تصمیم بگیرند.
آقای استید یک کلنل بازنشسته بود که وقتی دید سازمانهای دیگر تلاش چندانی برای آزادی ملوانهای فراموششده نکردهاند، تصمیم گرفت که خودش در این باره کاری انجام بدهد.
او دربارهی تلاشهایی که برای آزادی آنها کرده، به سایت خبری «نشنال» میگوید: «ما برای آزاد کردن آنها جامعه را با هم متحد کردیم. افراد کهنسالی که در اطرافم میشناختم، جامعهی مذهبی و رهبران محلی در کنار مقامات محلی دور هم جمع شدهبودند و با اتحادشان روی دزدان دریایی فشار آوردند تا این ملوانانهای فراموش شده را زودتر آزاد کنند.»
روایت چهار سال اسارت از زبان ملوان
ملوانان دریایی وضعیت غیرعادی و بغرنجی در طول چهار سال اسارت داشتهاند. آنها بعد از این آزادی آنقدر شوکه شده و هیجانزده بودند که فقط یک نفرشان توانست با رسانهها دربارهی وضعیت روزهای درگیری با دزدان حرف بزند.
«آرنل بالبرو»، در اولین دیدارش با رسانههای گروهی، گفت: «ما برای زنده ماندن هر چیزی که به دستمان میرسید را میخوردیم. در جایی که ما بودیم، چیزی برای خوردن پیدا نمیشد. در سلولمان هم همیشه قفل بود. به همین خاطر ناچار بودیم با گوشت جانورانی مثل موشهای وحشی یا پرندههایی که به دم پنجره میآمدند، خودمان را سیر کنیم. تنها چیزی که دزدان به ما میدادند، مقدار کمی آب بود. زندگی آنها برای ما اهمیتی نداشت.»
او دربارهی طعم آن خوراکیها میگوید: «ما هم طعم چیزهایی که میخوریم را دوست نداشتیم. شما یا هر انسان دیگری هم دوست ندارد موش بخورد ولی آدم وقتی مجبور باشد، هرچیزی میخورد. در آن وضعیت، بهترین خوراکمان موش کباب شده بود.»
مرد اسیر میگوید که، دزدان دریایی با آنها مثل «حیوانات اسیر» برخورد میکردهاند.
آقای بالبرو که بعد از آزادی، در نایروبی با خبرنگاران صحبت میکرد، گفت: «من در زمانی که اسیر بودم، احساس زنده بودن نمیکردم. حس میکردم یک مردهی متحرک هستم و حالا بعد از این همه مدت برایم دشوار است که زندگیام را دوباره آغاز کنم.»
او میگوید: «اگر غذا یا آبی به دستمان میدادند، این حق برایشان محفوظ بود که ما را کتک بزنند. ما آدمهای بیآزاری بودیم که هیچ وسیلهی دفاعی نداشتیم. ما حتی توان نداشتیم که برای این افراد مزاحمتی ایجاد کنیم. با این وجود، آنها معمولا بعد از آوردن هر وعدهی خوراکی ما را کتک میزدند.»
او دربارهی دلیل مرگ دو نفر از دوستانشان میگوید: «هر زمانی که ما بیمار میشدیم به جای اینکه مراقبمان باشند یا دارو برایمان فراهم کنند، ما را اذیت میکردند. گاهی وقتها حالمان آنقدر بد میشد که حاضر بودیم به خاطر زنده ماندن و جنگیدن با یک ویروس سرماخوردگی ساده،بمیریم. خود آنها هم مثل حیوانات با ما برخورد میکردند و زندگیمان برایشان اهمیتی نداشت.»
در طول مدت اسارت سه نفر از ملوانها فوت شدند که «بالبرو» دربارهی یکی از آنها به سایت خبری «ادیشن» میگوید: «یکی از کسانی که بر اثر بیماری فوت کرد، اولینبارش بود که سوار قایق ماهیگیری ما میشد. او و دوست دیگری که از دست دادیم، براثر ورم کردن بدنشان فوت شدند. نمیدانیم به چه بیماری مبتلا شده بودند اما پاها و صورتهایشان پیش از مرگ به شدت ورم کرده بود و بسیار درد داشت.»
آقای بالبرو و دوستانش 1672 روز در دریا سرگردان بودهاند اما او به زودی به خواهر و خانوادهاش در فیلیپین منتقل خواهد شد تا باقی عمرش را در کنار او بگذراند. مشکل جدی که او از این به بعد باید با آن کنار بیاید، مشکلات روانی است که بر اثر سرگردانی در دریا به آن دچار شده و باید برای رفع آن تحت معالجهی روانپزشکان قرار بگیرد.
اینطور که سایت خبری «ادیشن» گزارش داده، دزدی دریایی در آبهای آزاد به خصوص در حوالی سومالی یک اتفاق معمول و همیشگی به نظر میرسد و کمتر کسی است که از شنیدن خبر دزدیده شدن ملوانان ابراز تعجب کند. بنابر آمار سازمان ملل متحد، از ماه فوریه 2012 (بهمن 1391 خورشیدی) دستکم 10 قایق ماهیگیری در اندازهها و با امکانات مختلف توسط دزدان سومالیایی دزدیده شدند. در این کشتیها 159 نفر به گروگان گرفته شده و مافیای دزدان دریایی برای آزادیشان حدود 149 میلیون دلار (بیشتر از 520 میلیارد تومان) دریافت کردهاند.