افزایش جمعیت تازه مسلمانان انگلیس: فرصت یا تهدید!؟

تحقیقات جدید نشان می دهد تعداد انگلیسی هایی که به اسلام روی می‌آورند درحال افزایش است اما تخمین زدن آمار آنها کار دشواری است.
 به گزارش پایگاه خبری فریادگر، براساس تحقیقاتی که اخیرا نتایج آنها در روزنامه ایندیپندنت و دیلی تلگراف، منتشر شده است، تعداد انگلیسی هایی را که مسلمان می شوند به دشواری می توان تخمین زد چرا که در آمارگیریهایی که انجام می شود میان فردی که تازه مسلمان شده و فردی که از پدر و مادر مسلمان متولد شده تمایزی وجود ندارد. این تحقیقات از سوی سازمان تحقیقاتی بین دینی «فیث مترز» انجام شده و آمار واقعی نشان می دهد که این تعداد 100 هزار نفر است اما باید در نظر گرفت که سالانه 5 هزار نفر نیز ممکن است به این آمار اضافه شوند. آمار قبلی نشان می دهد که تعداد انگلیسی هایی که به اسلام روی آورده اند بین 14 تا 25 هزار نفر است. این تحقیق از آمار سال 2001 اسکاتلند به عنوان تنها آماری است که طی آن درباره دین افراد در زمان تولد سوال شده است. از این رو محققان به طور کلی تخمین زده اند که در سال 2001، حدود 60699 تازه مسلمان در انگلیس زندگی می کردند. محققان با انجام تحقیقات در لندن تلاش کردند تخمین بزنند که سالانه چه تعداد تغییر دین و تشرف به اسلام صورت می گیرد. در این تحقیقات همچنین به این نتیجه رسیده اند که 1400 نفر در هر سال در لندن به اسلام مشرف شده اند که این آمار در سراسر انگلیس همان تعداد سالانه پنج هزار نفر را مورد تأکید قرار می دهد. جمعیت کنونی مسلمانان انگلیس، 2.870.000 نفر است که 3.5% جمعیت این کشور را تشکیل می دهد.
در اینکه افزایش جمعیت مسلمانان انگلیس فرصت تلقی می شود یا تهدید، ذکر ملاحظاتی لازم است:
1- اسلام دومین دین بزرگ انگلیس: از جمعیت 61 میلیون نفری انگلیس، ۱٬۶۴۰٬۹۵۸ تا 2 میلیون نفر، مسلمانند که ۳٫۳٪ از جمعیت این کشور را در حال حاضر تشکیل می دهند. تاکنون حدود ۶۰۰ مسجد و ۶۰ مدرسه اسلامی در این کشور تأسیس شده‌است. جمعیت مسلمانان انگلیسی را بیشتر مهاجرانی که در دهه‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ میلادی به انگلستان آمده‌اند، تشکیل می‌دهند. آمار دقیق از جمعیت مسلمانان در انگلیس، وجود ندارد، ولی با توجه به ارقام و آمار موجود، حداقل جمعیت مسلمانان آن ۱ میلیون و حداکثر آن نیز ۱٫۵ میلیون نفر می‌باشد که اکثریت آنها را اهل تسنن و گروه اندکی از آنها را شیعیان اسماعیلیه و صوفیه تشکیل می‌دهند. اسلام با اعلامیه سوم ۱۸۱۲ پارلمان انگلستان قانونی شد. در عین حال، دولت انگلستان اسلام را به عنوان یک دین به رسمیت نمی‌شناسد و تنها دین به رسمیت شناخته شده، مسیحیت پروتستانی است. در سالهای اخیر، مسلمانان در صحنه سیاسی انگلیس، به موفقیتهای زیادی دست یافته اند. فعالیت آنها، پیشتر محدود به شوراهای شهرداری و محلی محدود می شد، اما اکنون به پارلمان نیز راه یافته اند و عده ای از آنها به عضویت مجلس عوام و اعیان (لردها) درآمده اند. طی سال‌های اخیر، اولین لردهای مسلمان به مجلس اعیان انگلستان راه یافتند. در حال حاضر، تعداد لردهای مسلمان به هشت نفر می‌رسد. ۳ نفر از آنان، با توجه به عضویت دائمی در حزب کارگر وارد مجلس اعیان شده‌اند، اما القاب آنان، به صورت ارثی به فرزندانشان منتقل نخواهد شد. اما لرد چهارم یک بریتانیایی است که کرسی را از پدر لردش به ارث برده‌است و به اسلام گرویده‌است. از نظر قومیتی مسلمانان انگلیس، پاکستانی، بنگلادشی ، هندی، ترک و ایرانی تبار هستند. مسلمانان انگلیس دارای سازمانهای فرهنگی، سیاسی و آموزشی مربوط به خود هستند.
آمار جمعیت مسلمانان انگلیس از سال 2004 به بعد به شرح زیر گزارش شده است:
2004 : 1,087,000،
2005: 2,017,000،
2006 : 2,142,000،
2007: 2,327,000،
2008: 2,422,000،
2011: 2870000 نفر.
2- گزارشهای رسانه های انگلیس از افزایش چشمگیر مسلمانان این کشور: روزنامه اينديپندنت همچنین در گزارشي در 17 ژوئن 2011 از روند گرايش به اسلام در بريتانيا و اقبال قابل توجه مردم انگليس به دين مبين اسلام خبر داد و نوشت: در سالهای گذشته مسلمانان انگلیس دو برابر شده اند. به ادعای یان روزنامه، عليرغم فشارهایی که بر ضد مسلمانان در انگليس صورت می گیرد، آمار مسلمانان انگليسي سال به سال در حال افزایش است. در ادامه با اشاره به اینکه در هر سال۵هزار نفر به جامعه مسلمانان انگليسي افزوده مي شود ،آمده است: تعداد انگليسي هايي كه در سالهاي اخير مسلمان شده اند از مرز ۱۰۰هزار نفر فراتر رفته است. افزایش چشمگیر مسلمانان در انگلیس، در حالیست که پس از حوادث ۱۱سپتامبر، حملات شدیدی بر ضد اسلام آغاز شد و موج اسلام هراسی در جهان به شدت گسترش یافت تا بتوان مانعی برای روند رو به رشد اسلام خواهی در جهان یافت شود اما رسانه های غربی خود به گسترش اسلام در جوامع اروپایی و امریکایی اعتراف کرده اند. بر اساس گزارش روزنامه دیل تلگراف نیز، هم اکنون 2 میلیون و 870 هزار نفر مسلمان زندگی می کنند که سومین جامعه مسلمانان در اروپاست.
«لارين بوث» 43 ساله خواهر زن توني بلر نخست وزير پيشين انگليس در سال 2010 اعلام كرد كه به دين مبين اسلام گرويده است، اخیرا در اظهاراتي در لندن، از افزايش تعداد مسلمانان در كشور انگليس استقبال كرد. وی اعلام کرد از زماني كه مسلمان شده ام، از جايگاه و وضعيت بهتري در جامعه انگليس برخوردار شده ام. دخترم نيز وضعيت مشابهي پيدا كرده است. خواهرم، «شيري» معتقد است كه دين مبين اسلام يك دين عظيم است، از همين‌رو پيروان بسيار زيادي دارد؛ اما «توني بلر»، توني بلر است. بوث، معتقد است هر چه بر تعداد مسلمانان در انگليس افزوده شود، به‌ نفع كشور انگليس است.
3- افزایش نگرانی دولت انگلیس از افزایش جمعیت مسلمانان این كشور: افزایش 500 هزار نفری تعداد جمعیت مسلمانان انگلیس ظرف چهار سال اخیر باعث نگرانی دولت این كشور شده است. جمعیت مسلمانان انگلیس ظرف چهار سال اخیر در مقایسه با سایر اقشار حاضر در این جامعه 10 برابر رشد داشته و به رقمی نزدیك به 2.5 میلیون نفر رسیده است. بر اساس آمار دفتر آمار ملی انگلیس، دلیل رشد سریع جامعه مسلمان انگلیس عواملی مانند افزایش مهاجرت مسلمانان به این كشور، رشد درصد زاد و ولد و افزایش تعداد آن دسته از شهروندانی كه به دین اسلام می‌گروند، عنوان شده است. این در حالیست كه بر اساس آمار مذكور جمعیت مسیحیان این كشور با دو میلیون كاهش به 42.6 میلیون نفر رسیده است. محمد عبدالباری العطوان، دبیركل «شورای اسلام» در لندن گفت: «انگلیس رشد سریع جمعیت مسلمانان جامعه انگلیس را نباید به صورت تهدیدی علیه این جامعه تلقی كند.» بر اساس نتایج پژوهش روزنامه «دیلی تلگراف»، تا 23 سال دیگر جمعیت مسلمانان فعال انگلیس از مسیحیان این کشور بیشتر خواهد شد. هم اکنون حدود ۴2 میلیون مسیحی در انگلیس زندگی می کنند که تعداد آنها هر روز در حال کاهش است، به گونه ای که انتظار می رود در سال ۲۰۳۵ میزان مسلمانان فعال در این کشور به حدود 2 میلیون نفر برسد در حالیکه شمار مسیحیان کلیسا رو در این سال کمی بیش از ۵/۱ میلیون نفر خواهد بود. در حال حاضر در این کشور ۴2 میلیون مسیحی و بیش 2 میلیون و 870 هزار نفر مسلمان زندگی می کنند. آمارها نشان می دهد در حالیکه اکثر مسلمانان این کشور در انجام فرائض دینی خود کوشا بوده و در مساجد حضور فعال دارند، تنها ۳/۶ درصد مسیحیان هر هفته به کلیسا می روند. این در حالیست که کلیسای دولتی انگلیس با انتقاد از این آمار، آن را بی فایده قلمداد کرده و عنوان نموده است چنین پژوهشهایی کمکی به پیروان ادیان نمی کند. به اعتقاد مقامات این کلیسا ادیان موجود در این کشور هیچ رقابتی با یکدیگر در اینگونه مسائل ندارند. با این همه مقامات کلیسای انگلیس نیز مانند کلیساهای سایر کشورهای اروپایی از گسترش تمایل به اسلام در میان مسیحیان ابراز نگرانی کرده و در پی یافتن راههایی برای جذب بیشتر پیروان خود به کلیسا هستند.
4- افزايش تبعيض‌‌ نژادی علیه مسلمانان در انگلیس: بر اساس گزارش"کمیسیون اروپایی مبارزه با نژادپرستی و تعصب " ECRI) که اخیرا در اروپا منتشر شده حمله های نژادپرستانه علیه مسلمانان و دیگر اقلیت های نژادی در انگلیس در حال افزایش است ، به گو نه ای که سیاستمداران و رسانه های این کشور نیز با تحریک افکار عمومی به خصومت و نفرت از اقلیت ها دامن می زنند . همچنین، مسلمانان ، مهاجران ،پناهندگان ،مسافران و کولیها از تصویری منفی در رسانه ها برخوردارند ." این گزارش همچنین آورده است در مذاکرات سیاسی انگلیس هنوز گفتکو هایی مطرح می شود که بر بیگانه هراسی و نژادپرستی صحه می گذارد . این گزارش نشان می دهد حملات نژادپرستانه بر علیه اقلیت های قومی سه برابر شده است . این رقم از 31000 مورد در سال 2003 به 38000 مورد رسیده است .13000پرونده تبعیض نژادی در سال 2007-2008 مورد پیگیری قرار گرفته اند در حالی که این رقم در سال پیش از آن تنها 8800 مورد بوده است . این گزارش تاکید می کند تلاش های زیادی باید صورت بگیرد تا از بروز چنین خشونت هایی جلوگیری شود . این گزارش یادآور شده است پناهندگان اغلب در معرض تصمیمات عجولانه که منجر به رد درخواست پناهندگی آنها می گردد ،بازداشت های بی مورد ، جو مخاافت عمومی و نگاه منفی مردم قرار دارند . به علاوه تعداد طرح ها و و برنامه هایی که از سوی مقامات دولتی ارائه می شود تا قوانین مهاجرت سخت تر شود حاکی از سیاست های شدیدتری در این زمینه است و به نظر می رسد خشونت نسبت به کارگران مهاجر در حال افزایش است . آمار نشان می دهد که 87000 نفر از اعضای اقلیت های قومی قربانی جنایاتی با انگیزه های نژادپرستانه شده اند . به علاوه آمار و ارقام حاکی از آن است که اقلیت های قومی در بدترین شرایط از نظر شغل و مسکن به سر می برند .در حالی که 40% از کل جمعیت انگلیس را اقلیت ها تشکیل می دهند 70% از کل این اقلیتها در 88 نقطه از محرومترین مناطق کشور زندگی می کنند . یه گزارش کمیسیون فوق، دراقدامات ضد تروریستی از جمله"فرمان های کنترل" اقلیت مسلمان بیش از سایرین مورد هدف قرار گرفته اند . در ادامه این گزارش آمده است افزایش خصومت علیه مسلمانان در قالب مبارزه با تروریسم نگران کننده است . بسیاری از مسلمانان انگلیس که حدودا 2 ملیون نفر هستند نسبت به رفتار پلیس با خودشان اعتراض دارند زیرا هیچ دلیلی غیر از مسلمان بودن برای چنین رفتاری وجود ندارد . تحقیقات نشان داده است این اقدامات موجب شده مسلمانان احساس کنند از وجهه خوبی بین مردم برخوردار نیستند و همین مساله باعث شده جوانان مسلمانی که مرتبا بازداشت شده و مورد بازرسی قرار می گیرند در نهایت احساس انزوا و تنهایی کنند و به حاشیه رانده شوند .آنها حتی در بعضی موارد از ترس پلیس از تعطیلات خود استفاده نمی کنند . گروه های حقوق بشر در داخل و خارج انگلیس قانون جنجالی "فرمان های کنترل " را که مربوط به اقدامات ضد تروریستی است را به شدت مورد انتقاد قرار داده اند. گزارشی که در سال 2009 از سوی لرد کارلیل بازبین دولت در خصوص قانون ضد تروریسم منتشر شد تخمین زده است که هرماه یبن 8000 تا 10000 فرمان کنترل صادر شده است که هیچ کدام دلیل واقعی نداشته است و منجر به محکومیت نگردیده است.
مطالعات جدید از افزایش شمار جوانان سیاهپوست و مسلمان در زندانهای انگلیس و افزایش تبعیض نژادی در این کشور حکایت دارد. به گزارش روزنامه گاردین، گزارش اداره بازرسی زندانهای انگلیس نشان می دهد دستکم ۴۰ درصد از جوانان زندانی در بازداشتگاههای انگلیس را افراد رنگین پوست تشکیل می دهند. به اعتقاد نویسندگان این گزارش، این میزان افزایش نسبت به چند سال اخیر نگران کننده است. این در حالیست که طبق گزارش مربوط به سال ۲۰۰۶ شمار زندانیان سیاهپوست انگلیس ۲۳ درصد مجموع زندانیان بوده است. این گزارش همچنین به افزایش بازداشت مسلمانان در انگلیس اشاره دارد. هر چند مسلمانان ۶ درصد جمعیت انگلیس را تشکیل می دهند، آمارها حاکی است ۱۶ درصد زندانیان این کشور مسلمانان هستند. مطالعه مذکور که بر روی 1162 فرد زندانی شده در زندانهای انگلیس انجام گرفته همچنین نشانگر کاهش بازداشت سفیدپوستان است. گفتنی است بازداشت شهروندان سیاهپوست در انگلیس بویژه پس از بروز اعتراضات خشونت بار در چند سال گذشته، شدت گرفته است.
گزارش : فاطمه رضایی خاچکی