بودن یا نبودن بریتانیا

بریتانیایی‌ها امروز پای صندوق‌های رای خواهند رفت تا به پاسخ بزرگ ترین چالش اتحادیه اروپایی پاسخ دهند. کت قرمزها که خود را تافته جدا بافته از قاره سبز می‌دانند در میان بودن یا نبودن در اتحادیه اروپا گرفتار شده‌اند.

به گزارش پایگاه خبری فریادگر،  قاره سبز پس از پایان جنگ جهانی دوم بر روی ویرانه‌های آدولف هیتلر و از ترس خطر اتحادیه جماهیر شوروی با رویکرد اقتصادی در ابتدا با عنوان بنلوکس و در ادامه همکاری‌های اقتصادی گرد هم جمع شدند تا آن که اتحادیه اروپایی تشکیل شود. دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا، پیش از انتخابات سراسری ۲۰۱۵ و تحت فشار گروهی از نمایندگان حزب محافظه‌کار در پارلمان و البته حزب استقلال بریتانیا  قول داده بود اگر برنده شد، ماندن یا بیرون آمدن از اتحادیه اروپا را به رأی همگانی بگذارد. حامیان همه پرسی در بیان ضرورت رفراندوم مدعی هستند که از سال ۱۹۷۵ که مردم به ماندن در اتحادیه اروپا رأی دادند، 40 سال گذشته و مردم باید بتوانند مجدد نظرشان را بیان کنند.

حامیان نبودن لندن

امروز دل بسیاری در بریتانیا این است که برای کشورشان هویت مستقلی که در پوند مقابل پولد یورو به رخ می‌کشیدند‌، خروج از اتحادیه اروپایی یک پیروزی ملی گرایانه است.مخالفان اتحادیه اروپا که دنبال طلاق لندن از بروکسل هستند معتقدند بریتانیا استقلال خود را از دست داده است. مخالفان اروپا را «برگزیت» می‌نامند که از ترکیب دو کلمه بریتانیا (Britain) و خروج (Exit) ساخته شده است. پیشتر، وقتی بحث خروج یونان از اتحادیه اروپا به دلایل بحران اقتصادی داغ بود، کلمه گرگزیت (ترکیب Greece و Exit) رایج شده بود. نکته حائز اهمیت اینجاست که  «حزب استقلال بریتانیا» که در آخرین انتخابات پارلمان اروپا پیروز ظاهر شد و در انتخابات سراسری ۲۰۱۵ نزدیک ۴ میلیون رأی آورد، تقریبا نصف نمایندگان حزب محافظه‌کار در پارلمان از جمله پنج عضو کابینه، و چند نماینده حزب کارگر را در گروه برگزیت جای داده است.

برگزیت‌ها معتقدند در ازای میلیاردها پوندی که به عنوان حق عضویت پرداخت می‌شود، چیزی به بریتانیا نمی‌رسد. دغدغه دیگرشان مهاجرت است. می‌خواهند بریتانیا کنترل مرزهایش را به عهده بگیرد که افراد کمتری برای کار به این کشور بیایند. یکی از اصول اساسی اتحادیه اروپا «جابه‌جایی آزاد» است، به این معنا که کسی که بخواهد از یک کشور به یک کشور دیگر برود و زندگی کند، ویزا نمی‌خواهد. حامیان برگزیت با ایده «نزدیکی بیشتر اعضا» هم مخالفند. می‌گویند این ایده نهایتا به «ایالات متحده اروپا» می‌انجامد. تا پیش‌از این، گرین‌لند که از سرزمین‌های فرادریایی دانمارک محسوب می‌شود، سال ۱۹۸۲  پس از آنکه تا حدی خودمختار شده بود  همه‌پرسی برگزار کرد و با رأی مثبت ۵۲ درصد شهروندانش از اتحادیه اروپا خارج شد.

حامیان بودن لندن

 در مقابل شور و شعف جدایی طلبان بریتانیایی از اتحادیه اروپایی برخی نگران تبعات این اتفاق هستند. اگر بریتانیا از اتحادیه اروپا بیرون برود، جایگاهش در جهان لطمه می‌خورد،افت ارزش پوند این نگرانی را تشدید کرده است. قدرت‌های اقتصادی بریتانیا غالبا طرفدار بودن در اتحادیه اروپایی هستند و در این راه ستاره‌های سینمایی، ورزشی و اجتماعی را همراه با خود در حمایت از یک پارچگی قاره سبز به میدان آورده اند.البته همه آنها خواهان اصلاحاتی در نوع نگاه اتحادیه اروپا نسبت به بریتانیا هستند.

 دیوید کامرون، نخست‌وزیر، و شانزده عضو کابینه حامی‌ماندن‌ هستند. حزب محافظه‌کار در کلیت‌اش بی‌طرف است، اما حزب کارگر، حزب ملی اسکاتلند، حزب لیبرال دموکرات و حزب ولز، طرفدار ماندن‌ در اتحادیه اروپا هستند. در هفته‌های اخیر موجی از رهبران جهان درباره برگزاری رفراندوم ادامه عضویت این کشور در اتحادیه اروپا نظر داده‌اند و تقریبا همگی خواستار ادامه عضویت بریتانیا در اتحادیه اروپا شده‌اند. اتحادیه اروپا که طی پنج سال گذشته از سقوط اقتصادی یونان و خروج آن از اتحادیه با پرداخت صدها میلیارد دلار هزینه پیشگیری کرده است، خروج بریتانیا را در حکم دریچه‌ای می‌بیند که گشودن آن می‌تواند به جاری شدن سیل و فروریختن نهایی اتحادیه منجر شود. باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، هم از ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا حمایت کرده است. آلمان‌، فرانسه و برخی دیگر از اعضای اتحادیه اروپایی نیز با لحن تند لندن را مخاطب قرار داده‌اند.

آخرین صف بندی‌های بودن یا نبودن

صبح دیروز و به فاصلۀ یک روز مانده به همه پرسی بودن یا نبودن ، بزرگترین مناظرۀ مستقیم با حضور دو شهردار سابق و کنونی لندن در مقابل دست کم ۶۰۰۰ نفر بر سر این موضوع در مجموعۀ ورزشی ومبلی آرنا برگزار شد. مهاجرت، جایگاه بریتانیا در اروپا و جهان و بویژه سرنوشت اقتصاد بریتانیا از جمله مباحثی بود که حول محور خروج یا باقی ماندن در اتحادیۀ اروپا مطرح شد.

«بوریس جانسون»، شهردار سابق لندن و یکی از رقبای اصلی دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا در حزب محافظه کار که خواهان خروج از اتحادیۀ اروپاست، در این مناظره گفت: «همه سیاست اقتصادی ما توسط کمیسیون اروپا کنترل می‌شود و تنها ۳.۶ درصد از کارکنان این اتحادیه از کشور ما هستند. باعث تعجب نیست اگر مردم انقدر عصبانی هستند. آنها [اتحادیۀ اروپا] حتی قادر نبودند که یک پیمان تجارت آزاد را با چین یا هند یا یک قدرت بزرگ اقتصادی دیگر در دنیا از جمله ایالات متحدۀ آمریکا منعقد کنند.»

«صادق خان»، شهردار جدید لندن که در جبهۀ موافقان باقی ماندن در اتحادیۀ اروپا حضور دارد در این مناظره با خطاب قراردادن بوریس جانسون که پیش از وی ادارۀ لندن را بعهده داشت گفت: «بوریس تو بهتر از من باید بدانی، من تمام روزهای این هفته با بازرگانان این شهر صحبت کردم و همانطور که می‌دانی بیش از نیم میلیون شغل در لندن مستقیما به اتحادیۀ اروپا متصل هستند. من با مقامات موسسات تجاری در سراسر دنیا صحبت کرده ام و حدس بزن مقر اصلی بیش‌از ۶۰ درصد از این موسسات مثل سونی و بلومبرگ در کجاست، اینجا در لندن، و نیمی‌از صادرات ما به سمت اروپا سرازیر می‌شوند. بوریس چرا ناگهان نظرت را در این مورد عوض کرده‌ای؟»

دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا نیز همزمان با این مناظره از مقابل دفتر نخست وزیر باز هم نسبت به خسارات خروج از این اتحادیه هشدار داد و گفت: «شفاف بگویم امنیت اقتصادی ما در صورتی قوی می‌ماند که در [اتحادیۀ اروپا] باقی بمانیم اما اگر این اتحادیه را ترک کنیم این اقتصاد را در خطر می‌اندازیم. این یک خطر برای اشتغال، خانواده‌ها و آیندۀ فرزندانمان است و هیچ راه برگشتی هم نخواهیم داشت.»

آخرین نظر‌سنجی‌ها

اگرچه نتیجه همه‌پرسی لازم الاجرا نیست اما نمایندگان پارلمان بریتانیا موظف هستند که نظر مردم را مصوب کنند. از ابتدای این هفته نظرسنجی‌ها از افزایش شانس هواداران باقی ماندن در اتحادیۀ اروپا خبر می‌دهد اما در مقابل، طرفداران خروج از این اتحادیه طی آخرین ساعات این کارزار بر شدت تبلیغات خود افزوده‌اند. هواداران برکسیت امیدوارند امروز، پنجشنبه این همه پرسی را ببرند و از جمع ۲۸ کشور اتحادیۀ اروپا جدا شوند. قتل خانم جو کاکس، نماینده جوان مجلس عوام از حزب کارگر و موافق باقی ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا بود افکار عمومی‌را به نوعی تحت تاثیر قرار داده است.

در نظرسنجی موسسه ORB که روز سه‌شنبه در روزنامه دیلی تلگراف انتشار یافت مشخص شده 53 درصد مردم انگلیس در حال حاضر حامی‌باقی ماندن در اتحادیه اروپا هستند که این میزان نسبت به نظرسنجی قبلی پنج درصد افزایش داشته است. در همین نظرسنجی 46 درصد از انگلیسی‌ها از ترک اتحادیه اروپا حمایت کردند که نسبت به نظرسنجی قبلی، کاهش سه درصدی را نشان داده است.

مساله اینجاست که راه گریز از برنامه برگیست‌ها نیز برای دولت فراهم است. این احتمال وجود دارد که حزب محافظه کار باتوجه به همراهی حزب کارگر از اجرای نتیجه همه پرسی شانه خالی کند و پیشنهاد انتخابات زودهنگام پارلمانی را مطرح نماید. در این صورت کاندیداهای حامی‌ادامه حضور در اتحادیه اروپایی به میدان آیند که این راهکار سختی است.

چنانچه مخالفان اتحادیه اروپایی در همه پرسی امروز به موفقت دست پیدا کنند ، دست کم 2سال طول خواهد کشید تا بریتانیا از قاره سبز طلاق بگیرد.لندن باید همچنان به قوانین و پیمان‌های اتحادیه پایبند باشد، اما حق شرکت در تصمیم‌گیری ندارد. حامیان اروپای یک پارچه معتقدند که در صورت ماندن لندن در کنار قاره سبز رویاهای آنها تثبیت خواهد شد. 
گزارش:علی ودایع