نظم نوظهور بریکس مقابل نظم هژمون غرب

گروه بین‌الملل - هدیه گل محمدی: نشست سران بریکس در کازان روسیه همزمان با بی سابقه ترین سطح تنش معادلات روابط بین الملل ، آغاز شد. طرح‌های هژمونی قدرت‌های بزرگ جهان اکنون آشکارتر از هر زمان دیگر شده و اتحاد بریکس به یک جبهه مقابل آن تبدیل گشته است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،طبق برنامه عکس یادگاری سران و رهبران عضو بریکس برنامه ابتدایی شانزدهمین نشست بود.مقابله با سلطه طلبی آمریکا ، همکاری های اقتصادی و سیاسی ، تنش های خاورمیانه و جنگ اوکراین از موضوعات مورد بحث بود. در همین چارچوب ، رؤسای هیأت‌های کشورهای عضو شامل جمهوری اسلامی ایران، روسیه، برزیل، هند، چین،‌ آفریقای جنوبی، مصر، امارات متحده عربی و اتیوپی به گفت‌وگو در قالب‌های محدود و گسترده درباره دستور کار این اجلاس پرداختند.
نکته حائز اهمیت اینجا بود که ایران برای نخستین بار به عنوان عضور رسمی بریکس حضور پیدا کرده است.
تلاش برای تثبیت چندجانبه گرایی
تقویت چندجانبه گرایی برای توسعه و امنیت عادلانه جهانی، موضوع اصلی اجلاس سران بریکس ۱۴۰۳ بوده است.به گفته دستیار رئیس‌جمهور روسیه در امور سیاست خارجی، اعضای هیأت‌های شرکت‌کننده در قالبی محدود در این روز درباره حل و فصل درگیری‌های منطقه ای، تعامل مالی در بریکس و سناریوهایی ممکن برای افزایش تعداد اعضا را بحث و بررسی قرار دادند.
همچنین بنا بر اعلام عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران، موضوع غزه و لبنان بخشی از رایزنی‌های اجلاس سران و بخش‌هایی از سند پایانی خواهد بود.
اطلاعات اولیه درباره مفاد بیانیه بریکس
از آنجا که به گفته اوشاکوف، اجلاس سران بریکس، بیانیه پایانی خواهد شد، به نظر می‌رسد سران این گروه، بخشی از نشست خود را به بررسی این بیانیه اختصاص دهند؛‌ بیانیه‌ای که به نوعی جمع‌بندی نتایج نشست‌های بریکس در حوزه‌های مختلف سیاسی و امنیتی،‌اقتصادی و مالی و فرهنگی و بشردوستانه است و طی روزهای اخیر، شرپاها و سوشرپاها به عنوان نمایندگان ملی کشورهای عضو درباره مفاد آن گفت و گو کرده‌اند.
اوشاکوف درباره بخشی از این بیانیه که به موضوع مناقشه اوکراین اختصاص دارد، چنین گفته است: رویکرد مشترک کشورهای بریکس در قبال وضعیت اوکراین که در بیانیه نهایی اجلاس کازان ارائه خواهد شد، مورد توافق قرار گرفته است و با مخالفتی روبرو نمی‌شود.
ایجاد دسته کشورهای شریک بریکس
از زمان پیوستن اعضای جدید به بریکس از ابتدای سال ۲۰۲۴ (دی ماه ۱۴۰۲)، تعداد دیگری از کشورها که شمار آنها حدود ۳۰ کشور اعلام شده است، تمایل به عضویت یا ارتقای سطح همکاری در قالب شراکت با این گروه را اعلام کرده اند.
عراقچی وزیر امور خارجه ایران شامگاه سه شنبه در سخنانی در این پیوند با بیان اینکه بریکس جاذبه‌های خودش را پیدا کرده و اکنون حدود ۳۰ کشور مایل به پیوستن به بریکس هستند، گفت: در این اجلاس تصمیم بر این است که ۱۰ کشور دیگر به عنوان شریک به مجموعه بریکس افزوده شوند. دستیار رئیس‌جمهور روسیه در امور سیاست خارجی نیز پیش از این در فاصله کمتر از دو هفته به اجلاس سران گروه بریکس در کازان گفته بود: مسکو به موضع خود در زمینه گسترش گروه بریکس در چارچوب کشورهای شریک (و نه اعضای جدید) پایبند است و این موضوع در دستور اجلاس آتی سران قرار دارد.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، پیشتر اعلام کرده بود که در نشست وزرای خارجه کشورهای گروه بریکس، تصمیم گرفته شد پذیرش اعضای جدید این گروه متوقف شود. به گفته سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، بریکس در حال توسعه معیارهایی برای یک دسته جدید - کشورهای شریک - است. انتظار می‌رود که چنین معیارهایی به همراه فهرستی از کشورهایی که می‌توانند به آنها تبدیل شوند، برای تصویب توسط رهبران بریکس در اجلاس کازان ارائه شود.
در آخرین اظهارنظر در این پیوند، دستیار رئیس‌جمهور روسیه روز سه شنبه، یک روز مانده به اجلاس سران اعلام کرد که ۱۳ کشور در حال رایزنی برای به دست آوردن «جایگاه شریک بریکس» هستند.
وی افزود: به دست آوردن وضعیت یک کشور شریک بریکس، «موضوع رایزنی بین هیات‌ها است و توسط رهبران [کشورهای عضو بریکس] مورد بررسی قرار خواهد گرفت.» بدین ترتیب، خروجی اجلاس سران بریکس و تصمیم کلیدی آنها در این زمینه می‌تواند مورد توجه به ویژه آن دسته از کشورهایی باشد که در سطوح عالی در این اجلاس شرکت کرده اند تا روز پنجشنبه در نشستی مشترک با اعضای بریکس، درباره توسعه همکاری ها گفت و گو کنند.
بنا بر آخرین گزارشهای منابع خبری، رؤسای جمهور ترکیه، ونزوئلا، بلاروس، بولیوی، قزاقستان، قرقیزستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، موریتانی، کنگو، صربسکا، لائوس، تاجیکستان، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و نخست وزیران ارمنستان و ویتنام از مقامات ارشد کشورهای دوست بریکس پنجشنبه در نشست بریکس پلاس حضور خواهند داشت.
بر این اساس، وزیران امور خارجه کوبا، تایلند، مالزی، بحرین، بنگلادش، اندونزی، رئیس دفتر رئیس جمهور مغولستان، نماینده ویژه رئیس جمهور نیکاراگوئه و معاون اول وزیر امور خارجه سریلانکا نیز قرار است به کازان سفر کردند.
روسای سازمان ملل متحد، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کشورهای مستقل مشترک المنافع، سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه روسیه و بلاروس و بانک توسعه نوین از دیگر مقاماتی هستند که در اجلاس بریکس پلاس شرکت خواهند کرد.