ریزش دسته جمعی سهام در فصل برگ‌ریزان

گروه اقتصادی- شهرام صدوقی: شاخص بورس با افت 17 هزار واحدی در روزگذشته به سطح دو میلیون و 101 هزار واحدی رسید. روزهای منفی در بازار سرمایه که شاخص کل را به مرز حساس 2 میلیون واحد می‌رساند باعث ترس بیشتر سهامداران و خروج بیش از پیش سرمایه‌های افراد حقیقی از این بازار شده است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، معاملات بازار سرمایه در روز گذشته( دوشنبه) تحت تاثیر اخبار منفی متعددی بود و همین امر سبب شد تا جو نزولی بر بورس حاکم شود. از صحبت‌های بذرپاش درباره خروج فولاد و سیمان از بورس تا آزادسازی منابع ارزی همگی مسیر بورس را کاهشی کردند. این گزارش حاکیست روز شنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار سهام برای چهارمین روز معاملاتی متوالی منفی شد اما در این چهار روز معاملاتی از شدت خروج سرمایه حقیقی کاسته شده بود. با این روند احتمال ورود پول حقیقی در معاملات بالا رفته بود؛ اما روند جریان پول حقیقی روز دوشنبه از ابتدای معاملات منفی بود و در انتهای روز با برآیند منفی 650 میلیارد تومان که بیش از 5 برابر جریان خروجی 124 میلیارد تومانی روز شنبه بود متوقف شد. بررسی آمار مالکیت افراد حقیقی در روز دوشنبه حکایت از خروج سرمایه حقیقی‌ها از بازار سهام دارد. شاخص ورود و خروج سرمایه در پایان بورس دیروز، خبر از خروج 712 میلیارد تومانی پول از سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی می‌دهد. بر این اساس نماد وتجارت بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 41 میلیارد تومان بود. پس از وتجارت، نمادهای فولاد، وبملت، خودرو و حفارس بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. به گزارش مردم سالاری، در روزهای گذشته مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی راهکار جلوگیری از معضل گرانی مسکن را در خروج فولاد و سیمان از بورس کالا دانست. باید گفت در صورت وقوع این اتفاق و خروج این دو محصول از بورس کالا، قیمت سیمان و فولاد به صورت دستوری تعیین خواهد شد و سود شرکت‌ها به شدت پایین خواهد آمد. همین موضوع نیز بورس دیروز را تحت تاثیر قرار داد و معاملات این دو صنعت را نزولی کرد. به طوری که شاخص دو صنعت فلزات اساسی و سیمان در اینروز بیشتر از یک درصد پایین آمد. در طرف دیگر ماجرا نیز به گفته بانک مرکزی، منابع ارزی آزاد شده به زودی از طریق مبادلات بانکی مورد استفاده قرار می‌گیرند و جزو ذخایر ارزی بانک مرکزی و پشتوانه ریال هستند و بنا به مصالح ملی و در جهت تقویت ریال استفاده می‌شود. این خبر نیز سیگنالی نزولی برای بازار دلار بود و معاملات میدان فردوسی را کاهشی کرد. بنابر رسم همیشگی، بورس نیز از دلار پیروی کرد و در جهت معاملات اسکناس آمریکایی گام برداشت. معاملات بورس دوشنبه به نحوی رقم خورد که شاخص کل در جهت معاملات روز گذشته خود گام برداشت و باز هم نتوانست بر ارتفاع خود بیفزاید.

حضور رانتخواران در پشت صحنه خروج سیمان و فولاد از بورس
یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به شرایط قبل از ورود سیمان ‌و فولاد به بورس کالا گفت: اکنون به جرات می‌توان گفت کمبودی در بازار سیمان و فولاد در کشور وجود ندارد و طرح خروج سیمان و فولاد از بورس، خواست رانت خواران است، چراکه آن‌ها تمایل زیادی به بازگشت سیستم حواله‌ای برای تامین منافع خودشان دارند. همایون دارابی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره این نکته که آنالیز دقیق بهای تمام شده ساخت مسکن حاکی از سهم ناچیز سیمان و فولاد در بهای تمام شده آن است، اظهار کرد: بخش عمده بهای تمام شده ساخت مسکن، ناشی از زمین، عوارض و عدم دسترسی‌ها است. وی افزود: زمین‌های موجود به دلیل عدم توسعه شبکه ریلی و مترو شهری عملا دور از دسترس است و به همین خاطر بخش عمده‌ای از افراد تمایلی به بیرون رفتن از شهرها ندارند. لذا می‌توان دید هزینه‌های حمل و نقل باعث شده افراد تمایلی به خروج از شهرها نداشته باشند و این موضوع یکی از دلایلی بوده که باعث افزایش قیمت زمین در داخل شهرها شده است. دارابی عنوان کرد: دولت‌ها همواره به دنبال خروج برخی محصول‌ها از بورس کالا بوده‌اند، برای نمونه می‌توان به دولت نخست آقای روحانی اشاره کرد که در آن برهه آقای نعمت زاده؛ وزیر وقت صمت به دنبال خروج محصول‌های پتروشیمی از بورس کالا بود. بعد از آن، بحث خروج ورق‌های فولادی و در دولت فعلی موضوع سیمان و فولاد از بورس کالا مطرح است که در هیچ برهه ای به دلیل نداشتن دلیل منطقی و کارشناسی و حمایت دلسوزان و کارشناسان و مسوولان، آن گروه‌ها موفق به خروج محصولات از بورس و شفافیت مطلق نشدند. وی تصریح کرد: این مسائل در حالی مطرح ‌می‌شود که همه می‌دانیم طرح این ادعاها، خواست رانت خواران است، چراکه آن‌ها تمایل زیادی به بازگشت سیستم حواله‌ای برای تامین منافع خودشان دارند. این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: بد نیست دو سال پیش، زمانی که سیمان هنوز وارد بورس کالا نشده بود را به یاد بیاوریم. در آن دوره کمبود بسیار شدید سیمان وجود داشت و با سیستم حواله‌ای قیمت‌ها به شدت بالا رفته بود اما از زمانی که سیمان وارد بورس کالا شده است، قیمت‌ها به سمت تعادل پیش رفت و دسترسی‌ها در فضای شفاف و رقابتی قابل قبول شد و اکنون به جرات ‌می‌توان گفت کمبودی در این زمینه در کشور وجود ندارد. برای فولاد نیز چنین شرایطی حاکم بود؛ به گونه‌ای که تا پیش از ورد فولاد به بورس کالا، کمبود (مشکل عرضه) وجود داشت اما با ورود این محصول به بورس کالا کمبودها برطرف شد و بازار به تعادل رسید.


چراغ بورس بازهم قرمز ماند

شاخص کل بورس روز دوشنبه هم مانند روزها و هفته گذشته روند نزولی داشت و با کاهش حدود ۱۷ هزار واحدی، روی دو میلیون و ۱۰۱ هزار واحد ایستاد. شاخص کل بورس روزگذشته با ۱۷ هزار و ۳۳۱ واحد کاهش در رقم دو میلیون و ۱۰۱ هزار واحد ایستاد. شاخص کل با معیار هم‌وزن نیز همین روند را داشت و با ۵۱۹۲ واحد کاهش نسبت به روز شنبه، رقم ۷۱۶ هزار و ۵۹۵ واحد را ثبت کرد. در این بازار بیش از ۳۶۴ هزار معامله به ارزشی بالغ بر ۴۳ هزار و ۱۵۵ میلیارد ریال انجام شد. در معاملات دیروز ملی‌ صنایع‌ مس‌ ایران‌، فولاد مبارکه اصفهان، پالایش نفت اصفهان، سرمایه گذاری تامین اجتماعی، پالایش نفت بندرعباس، صنایع پتروشیمی خلیج فارسو ایران خودرو جزو نمادهای بازار سرمایه بودند که بیشترین تاثیر را روی شاخص بورس داشته و همه آن‌ها روند نزولی را تجربه کردند. در آن سوی بازار سرمایه، شاخص کل فرابورس نیز با ۱۸۱ واحد کاهش در رقم ۲۶ هزار و شش واحد ایستاد. در این بازار بیش از ۲۱۳ هزار معامله انجام شد که بیشتر از ۹۲۱ هزار و ۱۷۴ میلیارد ریال ارزش داشت. پلیمر آریا ساسول، پتروشیمی تندگویان، پتروشیمی زاگرس، سرمایه‌گذاری صبا تامین، ایران خودرو دیزل، بهمن دیزل، گروه انتخاب الکترونیک آرمان و پالایش نفت لاوان بیشترین تاثیر را روی شاخص فرابورس گذاشتند و در این میان همه نمادهای مذکور روند منفی داشتند.