سناريوی کرملين برای اين گروه خشن

گروه بين‌الملل- علي ودايع: سقوط هواپيماي رهبران گروه واگنر و مرگ «يوگني پريگوژين» همچنان سرخط رسانه‌هاي جهان است. منابع غربي همگي انگشت اتهام را به سمت «ولاديميرپوتين» رئيس‌جمهوري روسيه نشانه رفته‌اند.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،کميته تحقيقات روسيه اعلام کرد که 2 دستگاه ضبط‌کننده پرواز (جعبه سياه) مربوط به هواپيمايي که در استان تِوِر اين کشور سقوط کرد، پيدا شده است. اين کميته مي‌گويد که  تمام سناريوهاي احتمالي براي علت وقوع اين حادثه از سوي کميته تحقيقات روسيه به طور کامل در حال بررسي است.
«الکساندر لوکاشنکو»  رئيس جمهوري بلاروس مي‌گويد که حداقل دوباربه رهبر گروه واگنر درباره احتمال مرگ هشدار داده بود. اولين بار زماني بود که با يوگني پريگوژين، تماس گرفتم و مذاکرات در حال انجام بود و آنها به سمت مسکو مي‌رفتند. به او گفتم «يوگني، مي‌داني مردمت را عذاب مي‌دهي و خودت را هم از بين مي‌بري؟» و او که تازه از جبهه نبرد بازگشته بود، گفت: «به هر حال من مي‌ميرم!»
او که توانسته بود در ماجراي شورش گروه واگنر ميانجي‌گري کند؛ مي‌گويد: «بار دوم زماني بود که پريگوژين و ديميتري اوتکين، يکي از اعضاي برجسته واگنر، براي ديدن من آمده بودند و من به آنها هشدار دادم که مراقب باشند.» لوکاشنکو زمان برگزاري اين ديدار را اعلام نکرد.
رئيس جمهوري بلاروس تاکيد مي‌کند که گروه «واگنر زنده است و واگنر در بلاروس به حيات خود ادامه خواهد داد.» براين اساس، هسته اصلي اين گروه که پريگوژين آن را ساخت به قوت خود باقي خواهد ماند.
بلتا، خبرگزاري دولتي بلاروس به نقل از لوکاشنکو نوشت: «من [ولاديمير] پوتين را مي‌شناسم. او مرد متفکري است، بسيار آرام... نمي‌توانم تصور کنم که او اين کار را کرده است.»
ساختار پهناور گروه خشن و ثروتمند
 فارغ از هر ادعايي، پريگوژين و رهبران ارشد واگنر کشته شده‌است و بايد نحوه کارکرد اين گروه هرچه‌سريع‌تر مشخص شود. گروه واگنر يک ساختار شبه‌نظامي است که کارکردهاي مستشاري نظامي و اقتصادي است که در راستاي منافع روسيه در مناطق مختلف جهان از اروپا و خاورميانه گرفته تا آفريقا فعاليت مي‌کرد. شبه‌نظاميان واگنر اکنون تجربه نبرد در اوکراين و حضور در جنگ‌هاي داخلي و ناآرامي‌هاي ليبي، مالي و جمهوري آفريقاي مرکزي را دارند. مزدوران واگنر در برخي از کشورهايي که حضور دارند کنترل معادن استخراج طلا و ميدان‌هاي نفتي را به دست گرفته‌اند. حضور واگنر در قاره آفريقا به اين گروه کمک مي‌کند تا مجموعه‌اي سرشار از سودهاي مالي باشد. يک مقام روس تنها يک روز پيش از کشته شدن يوگني پريگوژين در حادثه سقوط هواپيما در جريان سفر به ليبي در ديدار با خليفه حفتر گفته بود که شبه نظاميان واگنر از اين پس گزارش فعاليت‌هايشان را به يک فرمانده جديد خواهند داد. او همچنين اطمينان داده بود که واگنر به حضور خود در ليبي ادامه خواهد داد اما فعاليت‌هاي آن تحت نظر مسکو خواهد بود.
تا اينجاي کار به نظر مي‌رسد سناريو براي ادامه فعاليت واگنر پس از حذف اوليگارش ياغي از قبل نوشته شده‌است. پوتين پيش از اين به حضور واگنر در سوريه پايان داده بود و جنگجويان اين گروه در اوکراين پايگاه خود را به ارتش روسيه تحويل داده بودند.
آنها روند استقرار در پايگاهي در بلاروس را پيش از کشته شدن يوگني پريگوژين آغاز کرده بودند. با اين حال مشخص نيست که چه تعداد از آنها اکنون در اين کشور مستقر شده‌اند. 
مساله شورش در واگنر
کرملين مي‌داند که برخي اعضاي واگنر به پريگوژين نگاه فرزند به پدر داشتند. آنها در فکر انتقام خون رهبرشان هستند. هنگامي که اواخر روز چهارشنبه فيلمي منتشر شد که ظاهراً جنگجويان واگنر قول انتقام از قاتلان پريگوژين را مي‌دادند؛ سازمان‌هاي امنيتي روسيه به شکل ويژه روي اعضاي واگنر متمرکز شدند.
 نيروي 25 هزار نفري واگنر شامل بسياري از حاميان سرسخت پريگوژين است که شامل ناسيوناليست‌هاي راست افراطي بوده که به نحوه مديريت جنگ اوکراين توسط وزارت دفاع روسيه انتقاد دارند. آنها «سرگئي شويگو» وزير دفاع روسيه و « و والري گراسيموف» رئيس ستاد مشترک ارتش  را به خيانت متهم مي‌کنند.
حکم سفت و سخت پوتين
براي پاسخ به معماي ياغي‌هاي واگنر، حالا پوتين رسما به آنها گفته که بايد برگه سوگند وفاداري به دولت روسيه را امضا کنند.اين حکم که از عصر جمعه اجرايي شد، در حالي توسط پوتين امضا شده که کرملين ادعاهاي غرب درباره اينکه پريگوژين به دستور اين نهاد کشته شده را تکذيب کرده و «دروغ محض» خواند. کرملين همچنين هنوز مرگ پريگوژين را به شکل قطعي تاييد نکرده و از ضرورت انتظار براي رسيدن نتايج آزمايش‌ها مربوطه صحبت کرده است. رويترز نوشت، دستور پوتين به الزامي شدن امضاي سوگند وفاداري براي کارکنان واگنر و ديگر شرکت‌هاي پيمانکار نظامي خصوصي، آشکارا در جهت قرار دادن اين گروه‌ها تحت کنترل سفت و سخت‌تر کرملين است. طبق متن اين حکم ، هر کسي که به نمايندگي از ارتش روسيه کار کند يا از عمليات نظامي ويژه روسيه در اوکراين پشتيباني کند، بايد برگه اداي سوگند رسمي وفاداري به روسيه را امضا کند. طبق متن اين حکم، هدف از امضاي اين سند تقويت بنيان‌هاي اخلاقي و معنوي بخش دفاعي روسيه عنوان  شده است. در متن اين سوگند وفاداري آمده است، کساني که آن را تاييد کنند متعهد به پيروي سفت و سخت از دستورات فرماندهان و رهبران ارشد ارتش ارتش روسيه مي‌شوند.
باز‌سازي و تسويه واگنر
«جوآنا دي دئوس پريرا»، پژوهشگر ارشد مؤسسه خدمات متحد «رسي» مي‌گويد که مرگ پريگوژين احتمالاً به يک بازسازي خاص در گروه واگنر منجر خواهد شد اما به طور کلي عمليات واگنر احتمالاً به همان روشي که تحت فرماندهي پريگوژين بود ادامه خواهد يافت.
او گفت: فعاليت اين گروه احتمالاً در آينده با نام ديگري ادامه خواهد داشت؛ اما اين گروه قبلاً ثابت کرده که ظرفيت سازگاري و شکل‌گيري مجدد را دارد.
«روسلان تراد»، يک تحليلگر امنيتي در شوراي آتلانتيک نيز با اين موضوع موافق است. او گفت که با مرگ پريگوژين، احتمالاً فردي که با سرويس اطلاعات نظامي روسيه GRU در ارتباط است، به جاي او به فرماندهي اين گروه منصوب خواهد شد. گفته مي‌شود، چالش اصلي براي کرملين يافتن فردي براي رهبري گروه واگنر است اما پوتين قطعا فرد مناصب را همان زمان شورش آنها پيدا کرده بود. گفته مي‌شود ، شرکت رديوت (Redut) است که در سال 2008 توسط کهنه‌سربازان سرويس‌هاي امنيتي روسيه تأسيس شد ؛ توانايي کنترل واگنر را دارد. جالب اينجاست که برخي از نيروهاي واگنر پس از شورش به رديوت ملحق شدند. برخي مي‌گويند که رديوت و واگنر هردو ساختاري در خدمت پوتين بوده‌اند اما پس از شورش تيرماه اين رديوت بود که مورد توجه کرملين قرار گرفت.
تطميع اعضاي واگنر
يک عضو در گروه واگنر مي‌گويد؛  پس از اينکه دولت روسيه به تهديد شورش توسط اعضاي باقي‌مانده شوراي رهبري واگنر پاسخ داد، آن‌ها جرأت نمي‌کنند که دستگاه اطلاعاتي روسيه را به چالش بکشند که برخي معتقدند مسئول سقوط است. اين منبع افزود: «ديگر شورايي براي مديريت واگنر وجود ندارد. همه تصميم‌گيرندگان کليدي مرده‌اند. ديگران فقط تلاش مي‌کنند که زنده بمانند».
واقعيت اين‌است که پس از شورش تيرماه، بسياري از اعضاي شوراي رهبري از پريگوژين و حلقه نزديک او فاصله گرفتند. برخي مقامات ارشد واگنر به شکل پنهاني به اليگارش‌هاي قدرتمندي نزديک شوند که روابط دوستانه‌اي با کرملين دارند. نکته اينجاست که پوتين هرعنصري که در ساختار امنيتي روسيه به هرنحوي با پريگوژين رفاقتي داشت را حذف کرد.  گفته مي‌شود که همه درباره اينکه پوتين چگونه ژنرال سرگئي سوروويکين را اخراج کرد صحبت مي‌کنند. نکته اينجاست که قهرمان ديروز و خائن امروز براي کرملين تنها نوک کوه يخ بود و پوتين کل زنجيره را از بين برد.
قوت قلب کرملين اينجاست که بنا به گفته يک منبع آگاه «پريگوژين نتوانست در طول شورش حمايتي را که از شوراي نظامي انتظار داشت دريافت کند». شايد بتوان گفت که اعضاي واگنر به 3 گروه تقسيم خواهند شد. يک گروه در بلاروس در وضعيت شبه‌تبعيد زير پرچم بلاروس باقي‌ مي‌ماند اما در نهايت منحل خواهند شد. گروه ديگر که با واسطه اوليگارش‌هاي نزديک به کرملين امان‌نامه گرفتند در ساختار واگنر با مديريت جديد ايفاي نقش خواهند کرد . در نهايت گروه کوچکي که در فکر انتقام خون پريگوژين فعاليت زيرزميني خود را حفظ خواهند کرد اما آنها هم طعمه سازمان‌هاي امنيتي و اطلاعاتي مخوف روسيه خواهند شد.