گروه بينالملل-مهدي يزدي:اجلاس سران گروه 20 از ظهر سه شنبه در جزيره بالي اندونزي در شرايطي آغاز بکار کرد که برخي مهم ترين مسائل و بحرانهاي گريبانگير جهان از جمله جنگ اوکراين،فعاليتهاي موشکي و هسته اي شمالي، اوضاع بيمار اقليمي جهان،بحران انرژي،روابط تنشآلود چين و آمريکا و بر آن سايه افکنده است.گفته ميشود که پيش نويس يک سند 16 صفحه اي براي محکوميت جنگ اوکراين تدوين شده اما هنوز به تصويب اعضاي گروه نرسيده است.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین،جزيره بالي اندونزي روزهاي سه شنبه و چهارشنبه اين هفته ميزبان هفدهمين دوره از اجلاس سران گروه 20 با شعار «در کنار هم پيشرفت کنيم،در کنار هم قوي تر شويم» است.
شانزدهيمن نشست سران گروه بيست کشور اقتصاد بزرگ جهان در سال 2021 در رم پايتخت ايتاليا برگزار شد اجلاس سال آينده اين گروه نيز قرار است در سپتامبر 2023 در دهلي نو برگزار شود. اين گروه شامل 19 کشور آرژانتين، استراليا، برزيل، چين، آلمان، فرانسه، انگليس، هند، اندونزي، ايتاليا، کانادا، ژاپن، کره جنوبي، مکزيک، روسيه، عربستان سعودي، آفريقاي جنوبي، ترکيه، آمريکا و همچنين اتحاديه اروپا است.
اين گروه که تنها از دو سوم جمعيت جهان نمايندگي ميکند، 80 درصد نيروي اقتصادي و سه چهارم تجارت جهاني را در بر ميگيرد.
چهار کشورچين، ايالات متحده، آلمان و ژاپن که بزرگترين کشورها در زمينه صادرات ميباشند، عضو گروه 20 هستند. همچنين در ميان 20 کشوراين گروه 15 کشور با بيشترين حجم صادرات ديده ميشوند.
حدود دو سوم جمعيت جهان در کشورهاي گروه 20 قرار دارند. چين، پرجمعيت ترين کشور حدود يک ميليارد و 400 ميليون نفر جمعيت و هند هم يک ميليارد و 300 ميليون نفر جمعيت دارد. سپس ايالات متحده آمريکا، اندونزي و برزيل قرار دارند. روسيه نيز به لحاظ جغرافيايي بزرگترين کشور در جهان است. در اين کشور حدود 17 ميليون کيلومتر مربعي، 144 ميليون نفر زندگي ميکنند. اندونزي بزرگترين کشور جزيره اي جهان در اين گروه قرار دارد. برزيل بزرگترين و پرجمعيت ترين کشور آمريکاي شمالي با بيش از 200 ميليون نفر جمعيت، عضو اين گروه است.
حواشي اجلاس بالي
البته اين اجلاس حواشي مختلفي دارد که علاوه بر وجود مسائل و بحرانهاي پرتعداد بين المللي و تاثير آن بر اجلاس بالي 2022، اين حواشي نيز باعث شده تا اين دوره از نشست سران گروه 20، متفاوت تر از نشستهاي قبلي برگزار شود.
يکي از اين حواشي مهم، غيبت تاريخي ولاديمير پوتين رئيس جمهوري روسيه و حضور وي بصورت ويدئو کنفرانس در نشست گروه 20 است که اولين گردهمايي رهبران بزرگترين اقتصادهاي جهان از زمان آغاز جنگ اوکراين به شمار ميآيد.
پيش تر شماري از کشورهاي غربي و اوکراين از اندونزي به عنوان رئيس دوه اي اين اجلاس خواستار حذف روسيه از نشست شده بودند که با مخالفت شديد «جوکو ويدودو»، رييس جمهور اندونزي رو برو شدند.
ويدودو همچنين پيش تر گفته بود که از ولاديمير زلنسکي، رئيس جمهور اوکراين نيز براي شرکت در اين نشست دعوت کرده و زلنسکي گفته است در صورت حضور پوتين در آن شرکت نخواهد کرد. اکنون با غيبت پوتين در اين اجلاس، قرار است زلنسکي رئيس جمهوري اوکراين در جمع سران گروه 20 در بالي اندونزي به صورت برخط سخنراني کند.
نخستين ملاقات رو در روي بايدن و شي
از ديگر حواشي اين نشست بين المللي برگزاري نخستن ديدار رو در روي جو بايدن رئيس جمهور آمريکا و شي جين پينگ همتاي چيني اش است که روز گذشته انجام شد. سران دو کشور از زماني که بايدن به مسند قدرت نشست، با يکديگر ديدار رو در رو نداشتند. البته بايدن 29 ژوئيه ( 7 مردادماه سال جاري)، در تماس تلفني پر تنشي که بيش از دو ساعت به طول انجاميد، درباره بسياري از مسائل از جمله سفر نانسي پلوسي رئيس مجلس نمايندگان آمريکا به تايوان گفتگو کردند.
به باور کارشناسان، يکي از دلايل اهميت اين ديدار اين مساله است که بايدن سياست خارجي خود را بر مقابله با تهديدات امنيت اقتصادي و ملي ناشي از چين متمرکز کرده است.
به استناد گزارشهاي خبري، تازه ترين حرفهاي بايدن در آستانه ملاقاتش با شي که اخيرا توانسته با اقتدار و براي سومين بار متوالي کرسي دبيرکلي حزب حاکم چين را از آن خود کند، حکايت از نگراني و اضطراب بايدن از رويارويي با شي در جزيره بالي اندونزي دارد.
جنگ اوکراين و بحران انرژي
«ريشي سوناک» نخست وزير بريتانيا، ديروز هنگام ورود به اندونزي براي شرکت در اجلاس سران گروه 20، خواستار اقدام هماهنگ جهاني به منظور رسيدگي به بي ثباتي اقتصادي بينالمللي و مقابله با اقدامات به زعم وي «دولتهايي سرکش» مانند روسيه شد.
سوناک تاکيد ميکند که در گروه 20، رهبران بايد براي رفع ضعفهاي سيستم اقتصادي بينالملل که پوتين سالها از آن بهرهبرداري کرده است، قدم بردارند. وي در مقالهاي در «ديلي تلگراف» هم نوشت: «روسيه در تلاش است تا اقتصاد جهاني را خفه کند. ما بايد با هم متحد شويم تا آنها را در مسير خود متوقف کنيم و ثبات اقتصادي را بازگردانيم.»
سوناک اضافه کرد: «مشکلات اخير در روند صادرات غلات اوکراين که دو سوم آن به کشورهاي در حال توسعه ميرود، قيمتهاي جهاني مواد غذايي را تحت تأثير قرار داده است. قبضهاي انرژي به لطف روسيه که شيرهاي گاز را بسته است سر به فلک کشيده است... ما نميگذاريم آينده اقتصادي ما در گروگان اقدامات يک دولت سرکش باشد و متحدان ما نيز اين کار را نميکنند. در عوض، ما در کنار اوکراين خواهيم ايستاد.» در طرف مقابل، «شي جين پينگ» رييس جمهوري چين روز سهشنبه در بخشي از سخنراني خود در اجلاس گروه 20 در جزيره بالي اندونزي، بر ضرورت برداشته شدن تحريمها و محدوديتهاي يک جانبه به ويژه در حوزه همکاريهاي فناورانه تاکيد کرد.
شي در اين اجلاس همچنين با اشاره به مسئله جنگ اوکراين، درباره تبعات استفاده ابزاري، سياسي و تسليحاتي از مسائلي چون امنيت غذايي و انرژي هشدار داد و تاکيد کرد کشورش با سياسي کردن مسئله غذا و انرژي و يا استفاده ابزاري از آن به عنوان سلاح مخالف است.
بحران کمبود و گراني انرژي در جهان بويژه از زمان شروع جنگ روسيه و اوکراين بيش از هر زمان ديگر در گذشته به جهانيان رخ نشان داده است و بسياري از کشورها از جمله تعداد قابل توجهي از کشورهاي عضو گروه 20 نظير کشورهاي اروپايي، هند، چين، ترکيه و ... به شدت نيازمند انرژي و بطور خاص نيازمند نفت خام و منابع گاز هستند و تحريمهاي گسترده غرب عليه روسيه باعث شده است تا اين کشور به عنوان يکي از مهم ترين قطبهاي انرژي جهان، نخواهد يا نتواند مثل گذشته روند صادرات نفت و گاز خود به کشورهاي مختلف ازجمله اروپا را انجام دهد.
هميچنين افزايش بهاي نفت و انرژي در پي وقوع جنگ اوکراين و بويژه در شرايط آغاز فصل سرما، بسياري از کشورها را با مشکلات حاد مواجه کرده است و مدتهاست خيابانهاي بسياري از شهرهايي اروپايي صحنه تظاهرات اعتراضي مردم به کمبود و افزايش بهاي سوخت شده است هر چند روند افزايش قيمتها و افزايش تورم، صرفا محدود به سوخت و انرژي نيست و افزايش تورم، امروز اعتراض اصلي مردم اروپا به دولتهاي متبوع است.
از ديگر سو، کشورهايي نظير عربستان سعودي و روسيه به عنوان کليدي ترين کشورها در حوزه تامين و صادرات نفت هستند و با توجه به شرايط روسيه و نيز عدم حضور رئيس جمهوري اين کشور در اجلاس 2022 بالي، نگاههاي بيشتري در اين نشست به سمت عربستان معطوف خواهد شد.
بحران اقليمي، امنيت غذايي و زيست محيطي
جهان در شرايطي با بحران اقليمي، زيست محيطي، خشکسالي گسترده و در نتيجه کمبود مواد غذايي مواجه است که مسئله جنگ روسيه و اوکراين به عنوان دو کشور کليدي در تامين غلات و زنجيره غذايي جهان و نيز در حوزه صادرات گاز(روسيه)، باعث حاد تر شدن بحران اقليمي و غذايي شده است.
قطع صادرات گاز روسيه به اروپا، باعث شده تا بسياري از نيروگاههاي توليد برق در اروپا به سمت سوخت زغال سنگ به عنوان يک سوخت بسيار آلاينده و مسموم کننده محيط زيست و آب و هوا روي بياورند. در شرايطي جهان به شدت تشنه انجام اصلاحات و اقداماتي با هدف کاهش آلايندهها و گازهاي گلخانه اي است، اما شرايط حاکم بر جهان در اين روزها، در جهت عکس اصلاح وضعيت اقليمي پيش ميرود و شايد بايد منتظر روزهاي سخت تر آب و هوايي و شرايط وحشتناک تر اقليمي باشيم.
نگرانيهاي ناشي از آزمايشهاي موشکي کره شمالي
تحرکات موشکي کره شمالي که در روزها و هفتههاي اخير، به طور کم سابقه اي افزايش يافته است و نيز برخي گمانه زنيها مبني بر اينکه اين کشور درحال آماده شدن براي انجام آزمايش جديد هسته اي خود است، باعث نگرانيهايي در منطقه شبه جزيره کره و نيز نگراني ژاپن و آمريکا به عنوان متحد اصلي سئول و توکيو شده است.
انتظار ميرود نگرانيهاي ناشي از تحرکات موشکي کره جنوبي نيز از جمله مسائلي باشد که سايه آن بر سر اجلاس گروه 20 در بالي سنگيني خواهد کرد.
تايوان
احتمال مطرح شدن مسئله تايوان از سوي آمريکا و کشورهاي هم پيمان آن در نشست بالي به عنوان يکي از مهم ترين خطوط قرمز چين نيز وجود دارد. موضوع که چين همواره نسبت به تبعات مداخله هر گونه طرف خارجي در آن هشدار داد و همواره اعلام تاکيد کرده است که تايوان بخشي از خاک چين است و هيچ کشوري حق مداخله در امور داخلي چين ونقض اصل چين واحد را ندارد.