چه کسی سخنان ظریف را افشا کرده است؟

انتشار فایلی صوتی از مصاحبه سعید لیلاز با محمدجواد ظریف در روز یکشنبه موضوعی است که نه تنها از منظر سخنان بیان شده در این فایل صوتی مهم است، بلکه اینکه چرا و توسط چه کسانی این فایل در شرایط فعلی انتشار یافته است نیز موضوع فوق العاده مهم و حساسی است که اگر بررسی شود، می تواند حتی بیشتر از سخنان ظریف باعث تعجب شود. 
یا افزایش احتمال احیای برجام در مذاکرات وین، طی هفته های گذشته ، خط تخریب علیه مذاکره کنندگان کشورمان بخصوص از سوی صداو سیما تدارک دیده شده؛ تا جایی که چند روز قبل وزارت امور خارجه با صدور بیانیه ای با اشاره به اینکه «جریانی که در هفته‌های گذشته و همزمان با گفت‌وگوها در وین، هر شب نمایندگان این مرز و بوم را هدف حمله‌‌های بی‌امان و ناجوانمردانه قرار داده، با «گاندو» تیم مذاکره‌کننده را جمعی نفوذی و ساده‌لوح می‌خواند، با «فروشنده» آنان را انشاءبنویس اندیشکده‌ای خارجی به تصویر می‌کشد و در «قرارداد 1919» آنان را با دولتمردان خائن قاجار مقایسه می‌کند؛ وهمه با هزینه‌های میلیاردی از جیب ملت تحت فشار و نجیب ایران »، تصریح کرد: هیهات از اینهمه بی تقوایی عزت سوز و در خوشبینانه ترین حالت، کم اطلاعی و ساده‌دلی بیش از حد این جریان که از پول بیت المال ارتزاق میکند و از رانت‌های وسیع رسانه ای برای  انتشار دروغ های شاخدار خود در جهت رسیدن به گندم خیالی ری استفاده کرده، و از آبرو و عزت ملت بزرگ ایران خرج می کند.
از سوی دیگر روز یکشنبه گذشته برخی رسانه ها خبر دادند که  محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه نامه‌ای به رهبری نوشته که در آن درخواست کرده جلوی فشارها بر تیم مذاکره کنندگان هسته‌ای گرفته شود تا مذاکرات وین را به سرانجام برساند. او در این نامه تاکید کرده که کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ نخواهد شد.
یک منبع نزدیک به محمدجواد ظریف درباره این نامه گفت که فشارها بر تیم مذاکره کننده آنقدر زیاد شده بود که ظریف ناچار شده از رهبر انقلاب کمک بخواهد زیرا مخالفان برجام فضایی ایجاد کرده‌اند که تیم مذاکره کننده در حال خیانت به کشور هستند.
یک روز پس از انتشار این خبر، فایل صوتی ظریف منتشر شد؛ فایلی که به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه در چارچوب‌های معمول و محرمانه‌ای که در داخل دولت انجام می شود صورت گرفته و تعهد دوجانبه برای حفظ محرمانگی آن بوده است. به این ترتیب این سوال شکل می گیرد که آیا افشای این فایل صوتی در این مقطع تصادفی بوده است؟! یا اینکه با توجه به اینکه وزارت امور خارجه بعد از این همه مدت بالاخره طاقت از کف داده و در مقابل کارشکنی ها فعال شده، انتشار این فایل صوتی در واقع به نوعی عوض کردن موضوع و گرفتار کردن وزارت خارجه در ماجرایی است تا کارشکنها و منحرف کنندگان واقعیت باز هم بتوانند بدون هیچ مزاخمتی به کار خود ادامه دهند. 
انتشار این فایل همچنین در آستانه انتخابات، این احتمال را در ذهن رسانه های مخالف دولت شکل داده که آن را برای تاثیرگذاری در انتخابات منتشر کرده اند. خبرگزاری تسنیم در تحلیل در این باره نوشت: «گفتگویی با این درجه از اهمیت و حاوی مطالبی که می‌تواند فضای سیاسی کشور را به‌هم بریزد، چطور به بیرون درز کرده است؟ آیا آقای آشنا که خود ازجمله چهره‌های امنیتی در دولت آقای روحانی است از اهمیت این فایل صوتی مطلع نبوده و در نگهداری آن اهمال کرده است و یا این فایل با برنامه‌ریزی قبلی و به‌شکل غیررسمی برای تأثیرگذاری در انتخابات 1400 منتشر شده است؟ سؤال مهمتر این‌که؛ چطور این فایل برای اولین بار توسط تلویزیون فارسی‌زبان ایران اینترنشنال پخش شده است؟ اگر این فرایند یک فرایند برنامه‌ریزی‌شده نیست، آیا آقای آشنا نباید جوابگوی این اهمال در زیرمجموعه خود باشد؟»
 سرتیتر مهمترین سخنان ظریف در این گفتگو را اینجا بخوانید. وزارت خارجه در فرایندهای این گفت وگو هیچ نقشی نداشته است
سعید خطیب زاده در نشست هفتگی خود با در پاسخ به سوالی در ارتباط با فایل منتشر شده از آقای ظریف و مباحثی که در این فایل مطرح شده و انتشار برخی از تحلیل ها مبنی بر اینکه این فایل از سوی وزارت خارجه منتشر شده و یا اینکه انتشار این فایل به معنای پایان آینده سیاسی ظریف است، تأکید کرد: تفاسیر شاذ درباره این فایل برای بعدا باشد. آنچه که منتشر شده از ابتدا یک مصاحبه نبوده و قرار هم نبوده یک مصاحبه باشد، یک گفت‌وگوی رسانه‌ای هم نبوده است و یک گفت و گو در چارچوب های معمول و محرمانه ای است که در داخل دولت انجام می شود.

وی با بیان اینکه نظر آقای رئیس جمهور این بوده که برای انتقال سوابق و تجارب برای دولت های بعدی اعضای کابینه گفت‌وگوهایی برای ثبت در اسناد داشته باشند و نظراتشان را اعلام کنند و این گفت‌وگو در این چارچوب صورت گرفته است، اظهار کرد: تعهد دوجانبه برای حفظ محرمانگی این گفت‌وگوها وجود داشته و وزارت خارجه در هیچ کدام از فرایندهای این گفت وگو از جمله انتخاب تیم مصاحبه کننده، عوامل و نگهداری فایل ها هیچ نقشی نداشته است و اینکه چه کسانی، چگونه و چرا این فایل را منتشر کرده اند ما نمی دانیم.
خطیب زاده با بیان اینکه به آنچه که آقای ظریف در این گفت وگو مطرح کرده اند باید به صورت کلی نگاه شود نه گزینشی ادامه داد: ما از دو شب قبل کم کم مطلع و متوجه شدیم که بخش هایی از این فایل در حال منتشر شدن است و دیروز این موضوع به اوج خود رسید. همان طور که گفتم آنچه که آقای ظریف در این گفت وگو مطرح کرده اند را باید به صورت کلی دید و گزینشی نباید برخورد کرد.
وی ادامه داد: آقای ظریف همواره گفته اند که نظراتشان را در پشت درهای بسته  شفاف و صریح مطرح می کنند و آنچه که انجام می‌شود حول قوه عاقله نظام است.
خطیب زاده افزود: در این فایل آقای ظریف به صورت مفصل با تکریم و احترام در مورد آقای سلیمانی صحبت می کند. از نقش ایشان در صلح سازی و طرح های منطقه ای و کمک هایی که ایشان در این زمینه ارائه کرده اند، صحبت می کنند و این کمک ها بر کسی پوشیده نیست. یک ذوق زدگی در برخی از رسانه ها برای تقطیع صحبت های آقای ظریف دیده می شود ولی همان طور که گفتم صحبت های ایشان در این فایل باید کلی دیده شود.
وی با بیان اینکه آنچه که درباره انتشار این فایل صورت گرفته یک امر غیرقانونی است و مجاری قانونی باید آن را بررسی کنند اما این مسئله را نیز نشان می دهد که برخلاف آنچه که گفته می شود مسئولان ایرانی در فضای کارشناسی پویا و شفاف هستند. آنچه که اجرا می‌شود تصمیمات اجماعی نظام است و از دیگر سو باید توجه داشت که هیچ کس در تحلیل مصون از خطا نیست و این چیزی است که آقای ظریف بارها به آن اشاره کرده اند. واکنش مجلس و دولت
حسام‌الدین آشنا در توییتی که دوشنبه شب همزمان با پخش فایل منتشر کرده، بدون اشاره به فرد یا گروه خاصی نوشته است: «انشالله این سوء نیت و کید احتمالی، به خودشان برگردد».
در واکنشی دیگر، احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رئيسه مجلس در توییتی با اشاره به حسام‌الدین آشنا نوشته است که اطلاعات منتشر شده در این فایل «محرمانه و بعضا سری» بوده و مجلس با تحقیق و تفحص «افراد خائن» که این فایل را منتشر کرده، معرفی خواهد کرد.
وی همچنین در گفتگو با خبرگزاری فارس گفت: طرح تحقیق و تفحص مربوط به این موضوع به سرعت تدوین می شود و مورد پیگیری قرار خواهد گرفت. عوامل در اطلاعات محرمانه و سری کشور در این باره به قوه قضائیه معرفی خواهند شد.
نصرالله‌ پژمانفر رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس هم در مضاحبه ای عنوان کرد:‌ آقای ظریف باید راجع‌به مطالبی که در این مصاحبه مطرح کرده توضیحات لازم را بدهد.
محمدرضا حقی