بهانه های سازمان بهزیستی برای فرار از مسئولیت

در حالی‌که موضوع ترخیص معلولان و سالمندان از مراکز نگهداری بهزیستی در ماه‌های گذشته هنوز آنگونه که باید شفاف‌سازی نشده و برخی مراکز همچنان از پذیرش این افراد امتناع می‌کنند؛ مدیرکل دفتر امور مراکز توانبخشی و مراقبتی بهزیستی کشور از بازگرداندن۳ هزار فرد معلول و سالمند به مراکز بهزیستی خبر داده است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، مصطفی سراج با اعلام این خبر در پاسخ به سؤال مربوط به اقدامات بهزیستی در کنترل شیوع کرونا در مراکز نگهداری شبانه‌روزی، به ایکنا گفته: یکی از سیاست‌های بهزیستی این بود که از خانواده‌های ۵۱ هزار نفری که در مراکز شبانه‌روزی نگهداری می‌شدند، درخواست کرد تا در صورت امکان عضو معلول و یا سالمندشان را نزد خود ببرند.
وی با تأکید بر اینکه تعداد فوتی‌های مراکز بهزیستی تاکنون نسبت به سال‌های گذشته افزایش نداشته، اظهار کرده: شاید تعداد مبتلایان کمی بیشتر شده باشد اما میزان فوتی‌ها به دلیل سخت‌گیری در اعمال مراقبت‌های بهداشتی نسبت به میانگین‌ روزهای عادی تغییر زیادی نداشته با این حال اگر شیوع کرونا اوج پیدا کند، مراکز بهزیستی نمی‌توانند خیلی ایمن باشند.
او گفته: همکاران ما دچار خستگی شده‌اند و گاهی حتی برای جایگزین کردن نیروها دچار مشکل می‌شویم. هر مراقب و مددیاری را نمی‌توانیم به مراکز شبانه‌روزی بفرستیم چراکه افراد باید آموزش‌دیده و مهارت لازم را داشته باشند.
سراج در این مطلب دو نکته مهم دیگر نیز گفته که یکی از آنها «اعلام عدم پذیرش آزاد جدید در مناطق قرمز کشور» و دیگری اظهار نگرانی از افزایش هزینه‌های مراکز بهزیستی و تأکید بر عدم بازگرداندن معلولان و سالمندان به مراکز بهزیستی» است که این هر دو مورد جای بررسی و تأمل دارد.
آنچه از اظهارات این مسئول برمی‌آید سراسر دستپاچگی، بی‌برنامگی و عودت دادن وظایف سازمان بهزیستی به خانواده‌هاست.
مدیرکل دفتر امور مراکز توانبخشی و مراقبتی بهزیستی کشور به نمایندگی از بهزیستی وظیفه این سازمان در نگهداری از معلولان و سالمندان نگهداری شده در مراکز را به ۵۱ هزار خانواده آنها محول می‌کند و از این اقدام به‌عنوان ساده‌ترین راه حفظ سلامتی جامعه هدف و البته سهل‌ترین راه در فرار از مسئولیت سازمان متبوع خویش یاد می‌کند.
او در عین اینکه تعداد مرگ‌ومیر در مراکز را برابر با میزان مشابه در سال گذشته اعلام می‌کند، اما همچنان از مردم می‌خواهد اعضای معلول خود را به مراکز نبرند و از این اقدام به‌عنوان سیاست بهزیستی در کنترل کرونا یاد می‌کند، حال‌آنکه معنای دیگر این درخواست فرار از بر عهده گرفتن مسئولیت است و اینکه عواقب مرگ مبتلایان احتمالی دامن بهزیستی را نگیرد و شاید علت برابری آمار فوتی‌های امسال و سال گذشته در همین نکته ظریف‌ باشد!
این مسئول در حالی‌ از عدم پذیرش آزاد جدید در مناطق قرمز خبر می‌دهد که از بهزیستی انتظار می‌رود بنا بر اصل و ماهیت «مددکارانه و به‌زیست بودن خود» به‌ویژه در استان‌های دارای وضعیت قرمز با نگهداری از افراد معلول و سالمند بیشتر کمک‌حال مردم باشد نه آنکه در شرایط بحران و اضطرار در حاشیه امن خود خزیده و جامعه هدف را به بهانه‌های واهی در جامعه رها کند.
این مسئول در جای دیگری از سخنانش از افزایش هزینه‌های مراکز بهزیستی در پی شیوع کرونا اظهار نگرانی می‌کند، در شرایطی که همچنان خبری از تدوین برنامه برای افزایش مراقبت‌ها برای حفظ جان انسان‌ها نیست و به‌عبارت دیگر نگرانی بابت هزینه‌ها برای این سازمان اولویت‌دارتر از سلامت جامعه هدف است، حال‌آنکه همه فرایندهای جوامع انسانی باید حول محور این دو اصل مهم باشد!
این مسئول سازمان بهزیستی همچنین گفته: همکاران ما در سازمان خسته‌اند و ما با عدم توانایی در جایگزین کردن و آموزش نیروها مواجه‌ایم؛ او اما از وظیفه‌ بهزیستی در جذب یا تربیت نیروهای مورد نیاز در مواقع بحرانی‌ سخنی به میان نمی‌آورد‌ تا مشخص نشود مشکل جایگزینی نیروها و کاهش فشار کاری آنان و همچنین تامین آرامش‌خاطر جامعه و انجام وظیفه امدادگرانه‌ بهزیستی؛ عملی سهل الوصول و وظیفه ذاتی بهزیستی است.
وی در حالی مدعی برابری فوتی‌های امسال و سال گذشته در مراکز نگهداری بهزیستی شده که این دستگاه هنوز آمار و اطلاعات قابل اعتنایی در این زمینه ارائه نداده و هیچ سند متقنی حتی برای کسب‌اطلاع جامعه نیز وجود ندارد.
سراج همچنین در این مطلب کاهش آمار فوتی‌های مراکز را ناشی از سخت‌گیری در اعمال مراقبت‌های بهداشتی مراکز دانسته اما بلافاصله قید می‌کند: «اگر شیوع کرونا اوج پیدا کند، مراکز بهزیستی نمی‌توانند خیلی ایمن باشند» و به‌این ترتیب در قالبی دو پهلو هم به ضعف بهداشت مراکز اشاره می‌کند و هم تلاش دارد تا کفایت سازمان را در این زمینه زیر سؤال نبرد و این در حالی است که اتفاقاً و الزاماً مراکز سازمان بهزیستی باید ایمن‌ترین و مطمئن‌ترین اماکن نگهداری از آسیب‌پذیرترین شهروندان جامعه باشد و اگر این‌چنین نباشد مهجورین، کودکان یتیم، افراد فاقد خانواده، گم‌شدگان، سالمندانی که حافظه خود را از دست داده‌اند و... به کدام خانه و خانواده باید عودت داده شوند تا اطلاعات بیماری یا فوت آنها در آمار سازمان بهزیستی منظور نشود و تا تعداد فوتی‌ها از سقف از پیش منظور شده‌؛ بالاتر‌ نزند...
 
نبود بخشنامه، بهانه برخی مراکز
مهدیس یکی از کسانی است که برادرش در مراکز نگهداری بهزیستی نگهداری می‌شد. او در حساب توییتری‌ خود نوشته: سازمان بهزیستی از شروع ماجرای کرونا هیچ برنامه‌‌ای برای مراقبت از معلولان ارائه نکرده.  برادر من در یکی از مراکز تهران نگهداری می‌شد. در خلال بحران کرونا او را با تشخیص کم‌خونی از آسایشگاه به بیمارستان منتقل کرده و پس از ترخیص با ماشین و بدون همراه فرستاده‌اند جلوی در خانه مادرم. در حالی‌که مادرم مسن و بیمار است و خودش احتیاج به مراقبت دارد.
او مینویسد: هر چقدر پای تلفن گریه و اصرار کردم که در این شرایط برادرم را به مرکز برگردانند چون مادرم قادر به نگهداری از او نیست، قبول نکردند و گفتند ممکن است برادر شما در بیمارستان مبتلا به کرونا شده باشد و ما بخش‌نامه‌ای برای پذیرش مجدد معلولان پس از خروج از مرکز نداریم.
 
تا اطلاع ثانوی، پذیرش بی‌پذیرش!
ایوب.الف نیز می‌گوید: چند ماه پیش دخترم را که مدتی در یکی از مراکز بهزیستی بود به خانه برگرداندند در حالی‌که او مبتلا به کرونا نبود. من راننده تاکسی‌ هستم و همسرم روزها در خانه برخی از معتمدین کار می‌کند. اما در شرایط فعلی یکی‌مان باید برای مراقبت از مریم در خانه بماند. هربار که به مرکز مراجعه می‌کنم می‌گویند تا اطلاع‌ثانوی امکان پذیرش مریم را ندارند. این امر وضع اقتصادی خانواده را بحرانی‌تر از قبل کرده. ما حتی توانایی گرفتن پرستار را هم نداریم چون منابع درآمدی‌مان اجازه نمی‌دهد.
 
امتناع مراکز از پذیرش معلولان
مدیرعامل انجمن عالی مراکز توانبخشی غیردولتی معلولان هم چندی پیش در خصوص خبر اخراج معلولان از برخی مراکز نگهداری بهزیستی به تسنیم گفته بود: با شیوع کرونا برای مدیریت این بیماری در مراکز،  معلولان با رضایت خانواده‌ به آنها برگردانده شدند و در ادامه با رفع آسیب‌های احتمالی بهزیستی اعلام شد مددجویان با رعایت پروتکل قرنطینه می‌توانند به مراکز بازگردند اما برخی مراکز از پذیرش این افراد، سرباز می‌زنند و همچنان اعلام می‌کنند بخشنامه‌ای در این زمینه به آنها اعلام نشده است.
در نهایت پرونده اخراج یا ترخیص معلولان از مراکز نگهداری بدون واکاوی و اقناع افکار عمومی به اعلام خبر پذیرش مجدد و ظاهرا افتخارآمیز آنان وصل شد، بی‌آنکه کسی سراغ وظایف زمین مانده تنها نماینده دولت در امور معلولان را بگیرد.
رقیه بابائی- خبرنگار حوزه معلولان