خیز ترامپ برای دوشیدن بیشتر گاو شیرده

بعد از هدف قرار گرفتن پالایشگاه های نفت عربستان توسط نیروهای یمنی با هواپیماهای بدون سرنشین در سپتامبر 2019، انتظار می رفت که آمریکا برای حفاظت از مهم ترین متحد خود در منطقه حضورش را تقویت کند. حالا اما با گذشت قریب به یکسال  این کشور اقدام به خروج سامانه های پاتریوت، نیروهای همراه این سامانه ها و دو اسکان دار خود از منطقه کرده و نیز در حال بررسی خروج بخشی از  نیروی دریایی خود از خلیج فارس است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، ادعای آمریکایی ها برای توجیه این خروج، کاهش تهدیدات از سوی ایران  عنوان شده است که با تقابل های اخیر در آب های منطقه ای، واکنش به پرتاب ماهواره نور و نیز تلاش برای تمدید تحریم های تسلیحاتی تضاد دارد. از این رو به نظر نمی رسد که دلیل کاهش حضور آمریکا در کشور های متحد خود، کاهش تهدید ایران باشد.
دلیل این کاهش حمایت را می توان در نوع تعامل ترامپ با متحدان خود که به نوعی تجارت محسوب می شود و نیز تحولات اخیر در بازار نفت جستجو کرد. در ماه های اخیر به دلیل افزایش تولید نفت از سوی عربستان و نیز  شیوع ویروس کرونا که به کاهش تقاضا منجر شد، قیمت نفت شدیدا با کاهش مواجه شد. این کاهش قیمت به آمریکا هم سرایت کرد به گونه ای که در سررسید قبلی تحویل، قیمت نفت در این کشور منفی شد. آمریکا چندین بار به عربستان هشدار داد تا تولید نفت خود را کاهش دهد. ترامپ نیز در تماسی با بن سلمان تهدید کرد که اگر عرضه نفت کاهش نیابد ممکن است عربستان حمایت نظامی آمریکا را از دست بدهد. با اینکه عربستان تولید نفت خود را یک میلیون بشکه کاهش داد اما این کاهش به میزانی نبود که بتواند در بحران کرونا از سقوط قیمت نفت جلوگیری کند. بنابراین می توان این اقدام را  نوعی گوش مالی به ولیعهد جوان و بی تجربه عربستان دانست که از زمان روی کار آمدنش با تکیه بر حمایت های آمریکا در قبال دلارهای نفتی دنبال آتش افروزی در منطقه بوده است.
مسئله دوم به نظر می رسد کاهش درآمدهای آمریکا به دلیل بحران کرونا باشد. ویروس کرونا قسمت اعظمی از  اقتصاد آمریکا به خصوص صنعت نفت را با بحران روبرو کرده و آمریکا نمی تواند به سادگی هزینه های خود در منطقه را تامین کند. از سوی دیگر کشورهای منطقه نیز به دلایلی مشابه، توانایی تامین هزینه های سنگین حضور شمار زیاد نظامیان آمریکایی را ندارند از این رو کاهش نیروها منطقی ترین روش است.
امر دیگری که در این موضوع می توان دخیل دانست، استراتژی ترامپ در  حمایت از متحدان است. ترامپ به دلیل خوی تاجر مآبانه خود هر چیزی را با منفعت  و سود آنی و زود گذر می سنجد و از همان ابتدای ریاست جمهوری اعلام کرد که متحدان باید هزینه های حضور نظامی ما را بپردازند و حتی عربستان را گاو شیرده خطاب کرد که هر زمان شیرش تمام شود آن را رها خواهیم کرد. بنابراین به نظر می رسد که معادله نفت در برابر امنیت که از دهه 40 میلادی بین این دو کشور برقرار بود، دیگر کارآیی ندارد. چرا که آمریکا حالا به بزرگترین تولیدکننده نفت تبدیل شده و کمترین نیازی به نفت عربستان ندارد.
ترامپ حالا به دنبال اخذ پول از عربستان و نیز فروش سلاح بیشتر به این کشور از طریق افزایش ایران هراسی در منطقه است. قرارداد اخیر تحویل نزدیک به صد موشک که تقریبا بلا فاصله پس از اعلام خروج سامانه های پاتریوت آمریکا از عربستان رسانه ای شد، به نظر می رسد در همین راستا باشد. مبلغ این قرار داد یک میلیارد و 970 میلیوون دلار است. در بیانیه ای که پنتاگون در این مورد منتشر کرده آمده است که با قراردادهای امضاء شده با بوئینگ تولید موشک های هارپون تا سال ۲۰۲۶ ادامه خواهد یافت. بنا به اعلام وزارت دفاع آمریکا این قراردادها همچنین امکان از سرگیری تولید موشک های کروز (SLAM ER) را فراهم می کند.
 در واقع استراتژی ترامپ از ابتدای روی کار آمدنش مبتنی بر «خروج» بوده است مگر در شرایطی که بتواند کشور مقابل را بدوشد. اعلام خروج از افغانستان که هیچ آورده اقتصادی برای آمریکا نداشته، پافشاری برای ماندن در عراق به دلیل چپاول منابع نفتی و نیز اشغال چاه های نفت سوریه با وجود خیانت به هم پیمان خود یعنی کردهای سوریه در درگیری با ترکیه را می توان از قرائن این استراتژی دانست. حال به نظر می رسد زمان آن رسیده که کشورهای متکی به آمریکا برای تامین امنیت خود هزینه های واقعی این اتکا را بپردازند. قابل پیش بینی است که در صورت وخیم شدن اوضاع اقتصادی آمریکا با ادامه دار شدن بحران کرونا این اخاذی ها برای نجات اقتصاد آمریکا ادامه داشته باشد.
گزارش: صمد محمدی