کرونا در آستانه «شکست» یا در حال «فرار به سوی پیروزی»؟!

با گذشت نزدیک بیست روز از سال جدید، وضعیت انتشار ویروس کرونا در ایران در چه وضعی است؟ این سوالی است که پاسخ‌های رسمی و غیر رسمی متفاوتی به آن داده می شود؛ پاسخ‌هایی که به شدت ضد و نقیض است و از «در پیش بودن روزهای سخت گرفته» تا «گذر از بحران» را در بر می‌گیرد.
به گزارش «مردم‌سالاری آنلاین»، به نظر می‌رسد در چنین وضعیتی بهترین و قابل قبول‌ترین پاسخ را می‌توان از تحلیل آمار مبتلایان و جان‌باختگان گرفت، آماری که به طور روزانه  از سوی سخنگوی وزارت بهداشت اعلام می شود. اگر چه عده ای این آمار را نیز قبول ندارند ولی به نظر می رسد قابل استنادترین داده ها، همین آمارهای روزانه است. سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به تشکیک های صورت گرفته درباره این آمار گفته است: سخنگوی وزارت بهداشت گفت: «آمارهای ما قطعی و رسمی است و مورد قبول مجامع رسمی و بین المللی است و دلیلی برای کتمان آمار مبتلایان به کرونا در کشور نداریم. اعلام آمارها برای آگاهی و هوشیاری هرچه بیشتر مردم کشور است.»
 
آمارها روزانه مبتلایان جدید چه می گوید؟
اینفوگرافی ضمیمه این گزارش میزان رشد و تعداد مبتلایان جدید و جان باختگان کرونا در کشور از اول تا هفدهم فروردین بر اساس آمار مزبور را نشان می دهد. تعداد مبتلایان جدید از اول تا سوم فروردین در بازه بین 966 تا 1237 نفر قرار دارد اما از چهارم فروردین تعداد این افراد اوج می گیرد و تا نهم فروردین به طور میانگین روزانه 341 نفر به آمار مبتلایان اضافه می شود. این روند از نهم تا سیزدهم تقریبا ثابت است و کاهش و افزایشی اندک دارد؛ اما از رو چهاردهم تا هفدهم کاهش پیدا می کند و به طور میانگین روزانه 126 نفر کاهش می یابد.
بر اساس تحقیقات علمی دوران نهفتگی ویروس کرونا به طور میانگین 5 روز است. دوره نهفتگی فاصله زمانی بین لحظه آلوده شدن فرد و بروز علایم بیماری در اوست. البته میانگین 5 روز بدین معنی نیست که پس از سپری شدن ۵ روز می‌توان از عدم ابتلا به بیماری اطمینان حاصل کرد، بلکه به معنای این است که اگر رشدی در مبتلایان روزانه دیده می شود، این رشد به علت افزایش ابتلا به این ویروس در 5 روز قبل بوده است. با این وصف افزایش مبتلایان جدید از 4 تا 9 فروردین را باید در واقع افزایش ابتلا به کرونا از 29 اسفند تا 4 فروردین دانست. همچنین کاهش مبتلایان جدید از 14 تا 17 فرودین، به معنی کاهش ابتلا از 9 تا 12 فروردین است.
آمار مربوط به هجدهم فروردین ( که در اینفوگرافی ضمیمه نیامده است) نشان می دهد که تعداد مبتلایان جدید همچنان روز به کاهش است و به تعداد 2274 نفر رسیده است که نشان دهنده کاهش 209 نفری نسبت به روز قبل است. این آمار هم نشان می دهد که ابتلا به بیماری در 13 فروردین هم کاهش داشته است.
با توجه به این داده ها، می توان نتیجه گرفت که متاسفانه در 29 اسفند تا 4 فروردین به هشدارها و عدم رعایت موارد توصیه شده، به طور نسبی بی توجهی شده است و ابتلا به کرونا شدت گرفته است. آغاز سفرهای نوروز و دید و بازدید در این ایام می تواند عمده ترین علت این افزایش ابتلا باشد. در آن ایام دولت اگرچه توصیه به ماندن در خانه داشت اما مانع از سفرهای نوروزی نشده بود.
کاهش سفر و دید و بازدیدها از پنجم فروردین باعث عدم افزایش ابتلا از 5 فروردین شده است. از هشتم فروردین که سفرهای بین استانی ممنوع و اعمال کنترل شدیدتری بر جاده ها می شود ، آمار ابتلا هم کم شده است و این نشان دهنده تاثیر مستقیم این محدودیت ها بر کاهش ابتلا است. همچنین آمار مبتلایان جدید در 18 فروردین نشان می دهد که خوشبختانه محدودیت های اعمال شده برای روز سیزدهم نوروز (سیزده به در) نسبتا موفقیت آمیز بوده و رعایت موارد توصیه شده توسط مردم باعث کاهش ابتلا در این روز شده است.
حال باید منتظر ماند و آمارهای روزهای آینده را دید. بخصوص آمار مبتلایان جدید در روز 21 فروردین که بازگو کننده میزان ابتلا به کرونا در 16 فروردین است؛ روزی که دوباره خیابانها شلوغ شد و رفت و آمد در سطح شهرها شکل گرفت. به نظر می رسد آمار مبتلایان جدید از 21 فروردین دوباره اوج بگیرد و در روزهای بعد از آن هم افزایشی باشد. این موضوع  بخصوص در آمار مبتلایان تهران باید چشمگیر باشد.
 
 آمارها روزانه جان باختگان کرونا چه می گوید؟
اگر از آمار جان باختگان در روزهای اول تا 17 فروردین میانگین بگیریم، روزانه 136 نفر به علت ابتلا به کرونا جان باخته اند. آمار جان باختگان در این مدت برخلاف آمار مبتلایان جدید چندان رشد یا کاهش چشمگیری نداشته است. یک علت اصلی این موضوع این است که افراد جان باخته در هر روز مبتلایانی هستند که زمان ابتلایشان مدتی قبلتر بوده است و مثلا فردی که در 17 فروردین فوت کرده است احتمالا در اوین روزهای فروردین مبتلا شده است.
نکته دیگر این که ثابت ماندن نسبی آمار جان باختگان، علی رغم افزایش تعداد مبتلایان جدید نشان دهنده افزایش تجربه کادر درمانی و تسلط بیشتر آنها بر اوضاع است. این تجربه هر روز بیش از روز قبل می شود و این طبیعی است. ظهور یکباره بیماری و همه گیر شدن آن ، تجربه جدیدی بود که مدیران بخش درمان، کادر پزشکی و پرستاران و ... با آن روبرو شدند و طبیعتا روزهای نخست تسلط کافی بر اوضاع وجود نداشت اما به مرور وضعیت بهتر و بهتر می شود. این تجربه شامل تجربه درمانی هم می شود و می توان گفت که راه های درمانی تازه و داروهای موثر باعث شده که درصد مرگ مبتلایان کاهش پیدا کند.
همچنین باید اذعان کرد که از نظر روانی هم ابتلای به کرونا، دیگر وحشت روزهای نخست را ندارد. آشنایی مردم و کادر درمانی با این کرونا و زیستن 50 روزه با این بیماری، باعث شده همه تسلط بیشتری بر خویش پیدا کنند و دیگر کرونا، هیولای وحشت انگیز روزهای نخست نیست، بلکه ویروسی است که باید با آن مبارزه کرد و آن را شکست داد. شکل گیری و مقبولیت روزافزون این نگاه به کرونا ؛ بخصوص در کادر درمانی و بیماران، باعث شده که روحیه مضاعفی در شکست دادن به آن شکل بگیرد و روند مرگ و میر کاهش پیدا کند.

در این باره: داده‌نما: رشد مبتلایان و جان‌باختگان کرونا در ایران

گزارش: محمدحسین یزدی