استانبول یا قسطنطنیه فرقی نمیکند، این شهر بندری در ترکیه دارای اهمیت و نفوذ است. این شهر که در دهه ۶۶۰ پیش از میلاد بنا شد تا امروز همواره در معادلات روم شرقی، امپراتوری عثمانی و دوران آتاترک نقش تاثیر گذاری داشته است. حالا این شهر 16 میلیون نفری برای «رجب طیب اردوغان» و مخالفانش به یک آوردگاه تبدیل شده است.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین، «اکرم امام اوغلو» عضو حزب اپوزیسیون مردم جمهوریخواه در انتخابات شهرداری استانبول که ۳۱ مارس برگزار شد ۴۸.۸ درصد رای به دست آورد و رقیب او از آکپارتی که «بنعالی ییلدیریم» بود ۴۸.۵۵ درصد رای گرفت. امام اوغلو سابقا به عنوان رئیس شورای منطقهای استانبول کار میکرد و ۱۷ آوریل روی کار آمد. در آن زمان شورای عالی انتخابات هنوز در حال بررسی درخواست حزب حاکم مبنی بر لغو نتایج انتخابات بود. براساس نتایج انتخابات ماه مارس، حزب مردم جمهوریخواه برای اولین بار از ۱۹۹۴ در انتخابات شهرداری آنکارا هم پیروز شد. نامزدهای این حزب همچنین در شهرهای ازمیر، آنتالیا، آدانا و مرسین به پیروزی دست یافتند. در همین حال آکپارتی ۴۴.۳۳ درصد از آرای انتخابات شهرداری در سراسر ترکیه را به دست آورد و حزب مردم جمهوریخواه ۳۰.۱۲ درصد.
اهیمت شهرداری استانبول زمانی حیثیتی شد که همگان انتخابات محلی ترکیه را سنگ محک حزب عدالت و توسعه قلمداد میکردند. آک پارتی بلافاصله پس از اعلام نتایج مدعی وجود «تقلب و فساد سازمان یافته» در حوزههای رایگیری شد. با گذشت چندین هفته، کمیسیون انتخابات ترکیه رسما شکایتهای مربوط به تخلفات انتخاباتی در استانبول که از سوی حزب «عدالت و توسعه» مطرح شده بود را برحق تشخیص داد و خواستار تجدید انتخابات در این شهر شد. بر اساس تصمیم کمیسیون یاد شده، قرار است انتخابات شهر استانبول روز ۲۳ ژوئن برگزار شود.
تمجید اردوغان
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، از تصمیم کمیسیون انتخابات ترکیه برای برگزاری انتخابات محلی در استانبول استقبال کرده است.
رئیس جمهوری ترکیه امروز (سهشنبه ۱۷ اردیبهشت/۷ مه)، در ملاقات با نمایندگان پارلمان از حزب حاکم عدالت و توسعه تصمیم کمیسیون انتخابات را مورد ستایش قرار داد و گفت: «ما این تصمیم را به عنوان بهترین اقدامی تلقی میکنیم که عزم ما برای حل مشکلات در چارچوب دموکراسی و قانون را نشان میدهد.»
آقای اردوغان در حمایت از دستور کمیسیون انتخابات برای برگزاری مجدد انتخابات استانبول گفه است که در جریان رایگیری اقدامات «جنایت سازمان یافته» و «فساد جدی» روی داده است.
پیروزی نخست وزیر سابق ترکیه در انتخابات محلی استانبول و انتخاب وی به عنوان شهردار استانبول تنها نوشدارویی است که بخت حزب آک پارتی و یاران اردوغان را در انتخابات آینده ممکن است تضمین کند.
حمله تند امام اوغلو
در ظرف مقابل، اگرچه اپوزیسیون ترکیه از لغو نتایج به شدت خشمگین هستند اما تصمیمی برای تحریم هم ندارند. خبرگزاری فرانسه روز سهشنبه ۱۷ اردیبهشت (هفتم مه) با انتشار گزارشی از استانبول خبر از انتقاد شدید شهردار جدید این شهر از تصمیم کمیسیون انتخابات ترکیه مبنی بر تجدید انتخابات داد. اماماوغلو نه تنها این تصمیم را «خیانت» خوانده است، بلکه گفته که اردوغان و حزب «عدالت و توسعه» با این اقدام خود بر آنند تا پیروزی ما در انتخابات را از ما پس بگیرند.
کاندیدای مخالفان اردوغان روز دوشنبه خطاب به هزاران نفر از هواداران خود در استانبول گفته بود: «شاید شما برافروخته شده باشید، اما نباید امید خود را از دست بدهید.»
خبرگزاری آلمان نیز با انتشار گزارشی در همین رابطه خبر از سفر اماماوغلو به آنکارا داده است. گفته میشود که او بر آن است تا درباره موضوع تجدید انتخابات شهر استانبول با دیگر مسئولان ارشد حزب خود مذاکره کند.
در همین حال چندین حزب کوچک در ترکیه اعلام آمادگی کردند تا از نامزد اپوزیسیون اصلی ترکیه در انتخابات شهرداری استانبول حمایت کنند.
حزب سعادت ترکیه که «نجدت گوکچینار» به نمایندگی از آن در انتخابات ماه مارس بیش از ۱۰۰ هزار رای به دست آورد، دیروز (سهشنبه) جلسه اضطراری تشکیل داد. گوکچینار به کانال ۵ تلویزیون ترکیه گفت: «آماده کنارهگیری به نفع امام اوغلو هستم و منتظر تصمیم حزبم میمانم.»
حزب دموکراتیک چپ ترکیه که بیش از ۳۰ هزار رای در انتخابات باطل شده به دست آورده بود، در اعتراض به تصمیم هیات عالی انتخابات ترکیه در پیامی توییتری اعلام کرد: «در مواجهه با اقدامات غیر قانونی این نهاد هر آنچه لازم باشد انجام میدهیم.» اتفاق حائز اهمیت این است که مخالفان اردوغان روی کاهش ارزش لیر و کاهش مبادلات بورس استانبول مانور دادند. اپوزیسیون ترکیه تلاش میکند از کاهش نرخ رشد اقتصادی و افزایش تورم نهایت بهره را برای شکست آک پارتی کسب کنند.
واکنش اتحادیه اروپا
در میان مجادلات داخلی ترکیه، اتحادیه اروپایی هم وارد فاز انتقادی از اردوغان شد. «فدریکا موگرینی» هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا، تصمیم مربوط به تجدید انتخابات شهر استانبول را تصمیمی سیاسی ارزیابی کرد و خواستار تحقیق و بررسی قانونی این تصمیم از سوی منابع مستقل و غیردولتی شد.
موگرینی گفته است که برگزاری انتخاباتی آزاد، شفاف و عادلانه برای دموکراسی اهمیتی بنیادین دارد و چنین امری میتواند بر مناسبات ترکیه با اتحادیه اروپا تاثیر نهد. موگرینی در عین حال درخواست کرده است که بازرسان بینالمللی نیز بر برگزاری دور بعدی انتخابات نظارت داشته باشند.
افزون بر آن گفته میشود که تصمیم کمیسیون انتخابات ترکیه از سوی شورای اروپا نیز مورد انتقاد قرار گرفته اسنت. دبیرکل شورای اروپا، «توربیان یاگلان» در این باره گفته است: «شرایط ناظر بر عادلانه و آزاد بودن یک انتخابات باید پیش از برگزاری آن بررسی شوند و نه پس از پایان انتخابات.»اشاره دبیرکل شورای اروپا به تایید رسمی کمیسیون انتخابات ترکیه پس از پایان انتخابات بود. کمیسیون انتخابات ترکیه، پیروزی اکرم اماماوغلو از حزب جمهوریخواه خلق را تایید کرده بود.
یاگلان تاکید کرده است که ابطال نتایج انتخابات مارس، عملا به اعتماد مردم نسبت به انتخابات آسیب میرساند.
در طرف مقابل، وزارت خارجه ترکیه در بیانیهای اعلام کرد: همگان باید به تصمیم برگزاری دوباره این انتخابات که بر مبنای قانونی گرفته شده است، احترام بگذارند. ما انتقادهایی که از سوی برخی از مخاطبان خارجی با انگیزه سیاسی درباره این تصمیم و شورای عالی انتخابات مطرح میشود، نمیپذیریم. ترکیه بلوغ دموکراتیک خودش را نشان داده است. بیشک، تصمیم شورای عالی مستقل انتخابات با هدف تضمین تحقق اراده رایدهندگان بوده است.
ورای تمام رجزخوانیهایی که بیان شده است ؛ نتیجه نبرد حزب آک پارتی با مخالفان اردوغان در استانبول در حقیقت نتیجه انتخابات آینده ترکیه را تعیین خواهد کرد. استانبول همانند روزهای تاریخی قسطنطنیه سرنوشت ساز خواهد شد.
گزارش: علی ودایع