خداحافظیِ آرام‌آرام با دفترچه‌های بیمه

حذفِ دفترچه‌های بیمه‌ی تأمینِ اجتماعی آغاز شده است.
به گزارشِ «مردم‌سالاری آنلاین»، از شنبه‌ای که گذشت، با حضورِ وزیرِ بهداشت، درمان و آموزشِ پزشکی و نیز وزیرِ ارتباطات و فناوریِ اطلاعات، حذفِ دفترچه‌ها، از شهرِ بابلسر در استانِ مازندران، آغاز شد تا پس از آسیب‌شناسی و شناختِ نقاطِ قوت و ضعفِ این طرح، برنامه‌ی حذفِ دفترچه‌‌های تأمینِ اجتماعی در سراسرِ کشور نیز کلید بخورد.
تأمینِ اجتماعی بزرگ‌ترین سازمانِ بیمه‌ای ایران است که بیش از نیمی از جمعیتِ کشور (۴۲ میلیون تن) را زیرِ پوشش دارد و ماهانه بیش از سه و نیم میلیون تن نیز از این سازمان حقوقِ بازنشستگی و مستمریِ خویش را دریافت می‌کنند.
در زمینه‌ی خدماتِ درمانی نیز، تا چندی پیش، همه‌ی خدماتِ درمانیِ سازمانِ تأمینِ اجتماعی وابسته به همراه داشتنِ دفترچه‌ی درمانی بود، ولی از مدتها پیش، در مراکزِ ملکیِ تأمینِ اجتماعیِ سراسرِ کشور، دیگر نیازی به همراه داشتنِ دفترچه‌های درمانی نیست و بیماران کافی است که نوبت بگیرند و سپس به مراکزِ درمانیِ ملکیِ تأمینِ اجتماعی بروند و با به همراه داشتنِ کارتِ ملیِ خود از خدماتِ پزشکی موردِ نیاز استفاده کنند. پزشکِ معالج نیز نسخه را در سامانه‌ی فراگیرِ نسخه‌ی الکترونیک می‌نویسد که می‌تواند شاملِ دارو، تصویربرداری، تزریقات، پانسمان، آزمایش و ... باشد. بیمار نیز سپس می‌تواند به داروخانه برود. کارشناسانِ داروخانه با وارد کردنِ کدِ ملیِ مراجعه‌کننده در سامانه‌ی فراگیرِ نسخه‌ی الکترونیک به نسخه‌ی بیمار دسترسی می‌یابند و برپایه‌ی آن نسخه و دستورِ پزشک، داروها را آماده می‌کنند و سپس برچسبهای چاپ‌شده‌ای که شیوه‌ی استفاده از داروها بر روی آنها آمده است روی داروها می‌چسبانند. در این میان، برای مراجعه به مراکزِ خارج از ملکیتِ سازمانِ تأمینِ اجتماعی نیز نسخه‌‌های چاپی در اختیارِ بیمار گذاشته می‌شود و چنین بیماران می‌توانند خود یک بانکِ اطلاعاتیِ کامل از بیماریها، روشها و داروهایی که مصرف و مراحلِ درمانی‌ای که طی کرده‌اند برای برنامه‌ریزیِ سلامتی‌شان تهیه کنند.
پس از حذفِ دفترچه‌های تأمینِ اجتماعی از مراکزِ ملکیِ این سازمان، کنون بخشِ دومِ این برنامه که حذفِ دفترچه‌ها از مراکزِ غیرِ ملکی و طرفِ قراردادِ سازمانِ تأمینِ اجتماعی است آغاز شده است. در این برنامه، بیشتر مراکزِ درمانی و پزشکانِ طرفِ قراردادِ سازمانِ تأمینِ اجتماعی برای اجرای این طرح ثبتِ نام شده‌اند و بیمه‌شدگان می‌توانند از نسخه‌های الکترونیکی بهره گیرند. همچنین، کمابیش همه‌ی استانها زیرساختهای حذفِ دفترچه‌های درمانی و استفاده از نسخه‌های الکترونیک را آماده کرده‌اند.
در این میان، برخی از پزشکان به شیوه‌ی سنتی عادت دارند و در برابرِ اجرای این طرح مقاومت می‌کنند. همچنین، از آنجا که در همه‌ی مراکز بسترِ الکترونیکیِ لازم، همچون رایانه، اینترنت و ...، در مراکزِ درمانی و مطبها نیست سدی در برابر سراسری شدنِ این طرح ایجاد شده است. مشکلِ دیگری هم که هست بحثِ امضای دیجیتال در نظامِ پزشکی است که تا این مشکل حل نشود امکانِ حذفِ دفترچه‌های درمانی در همه‌ی مراکزِ غیرِ ملکی سازمانِ تأمینِ اجتماعی نیست. پس کنون باید منتظرِ تجربه‌ی بابلسر نشست و دید که آزمایشِ این طرح در آنجا چگونه پیش خواهد رفت.
مهم‌ترین مزیتهای طرحِ الکترونیکی‌ شدنِ دفترچه‌های درمانی دیدنِ پیشینه‌ی مراجعاتِ قبلیِ بیمار، پایشِ تداخلهای دارویی، از میان رفتنِ مشکلاتِ برآمده از ناخوانا بودنِ نسخه‌ها، پرهیز از تجویزِ داروهای تکراری، بی‌نیازی از مراجعه برای گرفتنِ دفترچه یا تمدیدِ آن، امکان پرداختِ روزانه‌ی مبالغِ نسخه‌ها به پزشکان، پیشگیری از جعلِ عنوانِ پزشکی و نیز جعلِ نسخه‌های دارویی، صدورِ گواهیِ پزشکی به گونه‌ی الکترونیکی، دریافتِ داروهای یک نسخه از چندین داروخانه و ... است.
گفتنی است که طرحِ حذفِ دفترچه‌های درمانی نه با سازمانِ تأمینِ اجتماعی که بر عهده‌ی وزارتِ بهداشت، درمان و آموزشِ پزشکی است. همچنین، چندی پیش نیز، سخنهایی درباره‌ی ادغامِ بیمه‌ی تأمینِ اجتماعی با دیگر بیمه‌های درمانی به گوش می‌رسید که با اعلامِ وزیرِ بهداشت، درمان و آموزشِ پزشکی چنین ادغامی انجام نخواهد شد.