ضربه غیرقابل‌پیش‌بینی بورس و ارز به ترامپ

دولت آمریکا مدت‌ها در مورد سخنرانی جمعه‌شب ترامپ تبلیغ کرده بود و مقامات کاخ سفید سعی می‌کردند تا سخنرانی ترامپ با بیشترین میزان غافل‌گیری برای ایران همراه باشد. با این حال، توطئه‌پردازانِ غافل‌گیری خود غافل‌گیر شدند و بازار ارز و بورس ایران با بی‌اعتنایی از کنار اظهارات ضدایرانی ترامپ گذشت.
به گزارش مردم‌سالاری آنلاین، سخنرانی ضدایرانی ترامپ که وی به اصطلاح قصد داشت در قالب آن «استراتژی جدید تقابل با ایران» را شرح دهد، حداقل در گام نخست که به عنصر غافل‌گیری این سخنرانی مربوط می‌شود با شکستی مفتضحانه روبرو شد.
مقامات مختلف کاخ سفید تا مدت‌ها سعی می‌کردند که حول محتوای سخنرانی ترامپ و استراتژی جدید ضدایرانی او ابهام و تعلیق روانی ایجاد کنند. ترامپ یک ماهی بود که اعلام می‌کرد تصمیم خود در مورد برجام را گرفته است. اما وی حتی حاضر نشده بود با ترزا می نخست وزیر انگلیس این تصمیم را در میان بگذارد. در پاسخ به خبرنگاران کنجکاوی که مرتب از ترامپ و سایر مقامات ارشد کاخ سفید در مورد تصمیم برجامی دولت آمریکا می‌پرسیدند، تنها یک پاسخ داده می‌شد که آن‌ها باید منتظر بمانند تا همه چیز را از زبان خود ترامپ بشنوند.
حتی روز سخنرانی ترامپ نامشخص بود و برخی روز این سخنرانی را پنج‌شنبه و برخی جمعه عنوان می‌کردند. در مورد محتوای سخنرانی ترامپ، رسانه‌ها دائماً گمانه‌زنی می‌کردند. تنها دقایقی پیش از این سخنرانی برخی رسانه‌های غربی می‌گفتند ترامپ سپاه‌ پاسداران را به عنوان سازمانی تروریستی معرفی نخواهد کرد و تنها آن را تحریم خواهد کرد و در مقابل برخی دیگر به نقل از چیزی که مقامات آگاه می‌خواندند، می‌گفتند که ترامپ اعلام خواهد کرد که سپاه یک سازمان تروریستی است!
زمان سخنرانی ترامپ، جمعه‌شب به وقت تهران تنظیم شده بود. این سخنرانی می‌توانست پنج‌شنبه شب صورت گیرد؛ ابتدا هم خبرگزاری‌هایی مثل رویترز اعلام کرده بودند که این سخنرانی پنج‌شنبه 12 اکتبر انجام خواهد گرفت. اما احتمالاً سیاست‌مداران آمریکایی می‌خواسته‌اند با تغییر زمان سخنرانی به جمعه‌شب به وقت تهران، کاری کنند که اظهارات ضدایرانی ترامپ، بیشترین تأثیر را بر بازار ارز و بازار بورس تهران داشته باشد. آن‌ها قطعاً نسبت به این موضوع آگاه بوده‌اند که فضای سیاسی و جو روانی ایجاد شده حول سخنرانی ترامپ باعث شده بود تا در روزهای منتهی به سخنرانی ترامپ، قیمت ارز بالا برود و بازار بورس با افت و کاهش شاخص کل، روبرو شود. ترامپ و تیم‌اش، فضا، زمان و محتوای سخنرانی وی را به نوعی تنظیم کرده بودند که ایران با بیشترین غافل‌گیری روبرو شود و این غافل‌گیری به التهاب در بازار ارز و بازار بورس ایران منجر گردد.
با این حال، غافل‌گیرکنندگان، خود غافل‌گیر شدند و در نخستین روز پس از سخنرانی ترامپ، شاخص کل در بازار بورس تهران با افزایش 519 واحدی روبرو شد. با سبزپوش شدن تابلوی بورس، شاخص کل به 85 هزار و 263 واحد رسید و بدین ترتیب مشخص شد که سخنرانی ترامپ نتوانسته بین سهام‌داران التهاب و نگرانی ایجاد کند. فعالان بازار سرمایه در ایران، به سادگی از کنار اظهارت ضدایرانی ترامپ گذشتند و آن را نادیده گرفتند.
در بازار ارز نیز در روز شنبه شاهد وضعیت مشابهی بودیم و برخلاف پیش‌بینی‌ها، نه تنها قیمت دلار نسبت به روز پنج‌شنبه افزایش نداشت، بلکه کاهش چندتومانی را نیز تجربه کرد. گرچه نرخ دلار همچنان بالاتر از 4 هزار تومان است اما این موضوع که در پی سخنرانی ترامپ قیمت دلار جهش نکرد، به خوبی نشان می‌دهد که التهابات هفته گذشته در بازار موقتی و مقطعی بوده و به زودی با دخالت بانک مرکزی، بازار ارز روی آرامش خواهد دید.
اما، ترامپ و تیم‌اش تنها با شاخص‌های بازار ارز و بورس ایران غافل‌گیر نشدند. یکی از دلایل آرامش در بازار بورس و بازار ارز این بود که پیش از این مقامات اروپایی بلافاصله پس از سخنرانی ترامپ با واکنش‌های خود، فعالان اقتصادی و سایر ناظرین را غافل‌گیر کرده بودند. به محض اتمام سخنرانی ترامپ، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که ترامپ توان برهم زدن برجام را ندارد و اروپا به توافق هسته‌ای پایبند خواهد ماند. برخلاف پیش‌بینی‌های تیم ترامپ، همگان انتظار این نوع سخنرانی را از ترامپ داشتند، اما کسی فکرش را نمی‌کرد که موگرینی به این زودی و با این قاطعیت به اظهارات ضدبرجامی ترامپ، پاسخ دهد.
بیانیه مشترک رئیس جمهور فرانسه، صدر اعظم آلمان و نخست وزیر انگلیس، واکنش غیرمنتظره دیگری بود که سریعاً به اظهارت ضدبرجامی ترامپ، نشان داده شد. این بیانیه، نادر بود و کسی فکرش را نمی‌کرد که رهبران سه اقتصاد برتر اروپا، در حالی که به خاطر خروج انگلیس از اتحادیه اروپا رابطه خوبی با هم ندارند، متحد شوند و علیه ترامپ بیانیه بدهند. شاید به خاطر واکنش سریع و غافلگیرکننده اروپا بود که بازار ارز و بورس در ایران با بی‌اعتنایی تام و تمام، از کنار اظهارات سخیف ضدایرانی ترامپ گذشت.