انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در شرایطی برگزار شد که بخشی از مردم که به سمت اصلاح طلبان گرایش داشتند تا چند روز پیش از روز ۲۴ خرداد تمایلی به شرکت در انتخابات نداشتند؛ چرا که عدم احراز صلاحیت آیت الله هاشمی رفسنجانی و تعدادی دیگر از کاندیداها موجب شده بود تمایل مردم به مشارکت و به تبع آن شانس اصلاح طلبان برای پیروزی در انتخابات کاهش یابد. اما آنچه ورق را برگرداند، حمایت آقایان هاشمی و خاتمی از حسن روحانی و کناره گیری محمدرضا عارف به نفع روحانی بود. در این میان حمایت سید محمد خاتمی از روحانی اهمیت خاصی داشت و روحانی نیز از این قاعده آگاه بود و به همین دلیل در تبلیغات انتخاباتی خود، بارها بر این موضوع تاکید کرد. خاتمی که از ماهها قبل از انتخابات به عنوان کاندیدای بالقوه اصلاح طلبان مطرح بود، به دلیل فشارهای سیاسی سنگین از سوی افراطیون جناح مقابل، ترجیح داد در انتخابات شرکت نکند که البته مدتی بعد مشخص شد تصمیم درستی اتخاذ کرده است چرا که وقتی شورای نگهبان، صلاحیت هاشمی رفسنجانی را احراز نمی کند، آشکار است که صلاحیت خاتمی را به هیچ وجه تایید نخواهد کرد. با این وجود اقبال عمومی به خاتمی به حدی بود که خیلی از افرادی که در انتخابات شرکت کردند، دلیل مشارکت خود در انتخابات را حمایت خاتمی از روحانی می دانستند. این امر نشان از تداوم محبوبیت خاتمی در عرصه سیاسی و اجتماعی داشت. البته خاتمی در عرصه سیاست ورزی، اشکالاتی داشت و هنوز هم دارد، اما محبوبیت خاتمی به عنوان یک چهره صادق و فرهنگی، امری نیست که بتوان آن را پنهان کرد یا در انکار آن سخن به زبان آورد. همین محبوبیت هم موجب می شود که برخی افراطیون اصولگرا همچنان تلاش خود را معطوف به تخریب شخصیت خاتمی کنند. طی روزهای اخیر نیز بحث حضور یا عدم حضور خاتمی در مراسم تحلیف دکتر حسن روحانی در مجلس شورای اسلامی موجب شده موضع گیریهای مختلفی له یا علیه خاتمی مطرح شود و این موضوع مورد توجه قرار گیرد. طبیعتا در شرایط عادی، نه تنها حق خاتمی است که به عنوان رییس جمهور ۸ سال از دوران ۳۵ ساله انقلاب اسلامی در مراسم تحلیف روحانی شرکت کند، بلکه وظیفه میزبان این مراسم است که از او برای شرکت در مراسم تحلیف دعوت به عمل بیاورد. اما واقعیت آن است که افراطیون، به حدی فضا را ناامن کرده اند که حضور خاتمی در مراسم تحلیف می تواند حوادث پیش بینی نشده ای را رقم بزند. من اعتقاد دارم خاتمی نیازی به حضور در مراسم تحلیف ندارد و اصولا طی هشت سال گذشته و بویژه چهار سال اخیر اثبات شده که تاثیرگذاری در عرصه سیاسی و در فضای عمومی منوط به حضور پررنگ فیزیکی در حوزه های گوناگون رسمی نیست. حضور خاتمی در مراسم تحلیف، نه تنها چیزی به داشته های او اضافه نمی کند بلکه وزن مراسم تحلیف را به دلیل حضور تعداد بیشتری از مقامات رسمی مملکتی اضافه می کند و در طلیعه دوره تازه ای که با نام تدبیر و اعتدال گره خورده است، می تواند نشانه حاکم شدن مجدد تدبیر و خرد در امور جاری با هدف بهره گیری از تمامی ظرفیتهای کشور برای جبران عقب ماندگیها و سرعت دادن به روند رشد و توسعه همه جانبه کشور باشد. اما شواهد حاکی از آن است که هنوز همه ظرفیتهای کشور در جهت سوق دادن به این سمت فعال نشده و افراطیونی که از محبوبیت خاتمی علیرغم چهار سال سانسور خبری آگاهند همچنان قصد دارند از تمام توان خود برای در حاشیه ماندن خاتمی استفاده کنند. البته تجربه سالهای اخیر نشان داد که به حاشیه فرستادن خاتمی از تریبونهای رسمی، از داشته های او چیزی کم نمی کند چراکه خاتمی همچنان به عنوان یک چهره محبوب سیاسی در بین مردم مطرح است و بویژه کارنامه عملکرد هشت ساله او در مقایسه با دولت اصولگرا، مردم را در بطن جامعه، بیش از پیش از کارآمدی مدیریتی خاتمی در عرصه اجرایی آگاه ساخته است. اما اعتقاد دارم در شرایط کنونی حتی اگر از خاتمی برای حضور در مراسم تحلیف دکتر حسن روحانی هم دعوت به عمل آید او نباید در این مراسم شرکت کند چراکه هنوز اراده ای برای کنترل افراطیون و از جمله آن دسته از افراطیونی که در مجلس حضور دارند ایجاد نشده و این امر می تواند مشکلات پیش بینی نشده ای را ایجاد کند. چهره خاتمی در عرصه عمومی و در بطن جامعه همچنان چهره ای محبوب است و در عرصه بین الملل هم در زمره شخصیتهای تاثیرگذار و موجه سیاسی و فرهنگی شناخته می شود و از این منظر، او یک ظرفیت بالقوه برای کشور محسوب می شود که می توان از ظرفیتهای او بیش از پیش در جهت منافع ملی کشور استفاده کرد. هرگونه اهانت به شخصیت خاتمی در صورت حضور او در مجلس در شرایط کنونی که با توجه به حضور برخی افراطیون در مجلس، چندان هم غیرقابل پیش بینی نیست، بسیار ناراحت کننده و آغازگر دور تازه ای از کینه و عداوت در بطن جامعه خواهد بود. بعید می دانم به غیر از همان افراطیون، کسی توان مشاهده هر گونه جسارت و اهانت به خاتمی را داشته باشد چراکه چهره خاتمی به عنوان یک شخصیت موجه فرهنگی و دارای متانت در جامعه شناخته شده است و روحیات او نیز به گونه ای نیست که در مقابل هرگونه جسارت احتمالی، واکنش خاصی نشان دهد و قرار گرفتن در چنین وضعیتی، نه تنها ناراحتی حامیان پرشمار او و مدافعان گفتمان اعتدال را در پی خواهد داشت بلکه بازتاب بین المللی بسیار بدی دارد که باید از چنین وضعیتی پرهیز کرد. البته راه حل این نیست که خاتمی در فضای عمومی حاضر نشود که مبادا دیگران به او اهانت و جسارت کنند؛ چراکه در این صورت، افراطیون به هدف خود که به حاشیه راندن خاتمی است دست می یابند و باید اندک اندک با به حاشیه راندن آنان، شرایط برای حضور خاتمی در عرصه های رسمی و بهره گیری از پتانسیلهای او فراهم شود. با این حال، هنوز شرایط برای حضور خاتمی در مراسم تحلیف فراهم نشده و از آنجا که علیرغم انتقاد به عملکرد خاتمی در برخی مقاطع حساس سیاسی، طاقت مشاهده هرگونه جسارت و اهانت احتمالی به او به عنوان یک چهره موجه فرهنگی و یک ظرفیت تاثیرگذار سیاسی را از سوی برخی افراطیون ندارم، فکر می کنم بهتر است ایشان در مراسم تحلیف شرکت نکند.
