چرا با معرفی باغگلی به عنوان وزیر موافقم؟

طی دو روز گذشته و پس از اعلام لیست اسامی کابینه پیشنهادی دولت سیزدهم، گزینه معرفی شده جهت تصدی وزارت آموزش وپرورش از سوی فعالان رسانه و اعضای تشکل های فرهنگیان مورد نقدهای جدی قرار گرفت. البته عمده این نقدها به بی تجربگی و فقدان سابقه کار ستادی و آموزشی باغگلی و همچنین نسبت خویشاوندی وی با حجت الاسلام رئیسی اشاره دارد. 
در رابطه با مساله خویشاوندی وی با همسر آقای رئیسی، وی این مساله را تکذیب نموده است. اما در رابطه با سایر انتقادات، آیا صرف برخورداری از تجربه طولانی در نظام آموزش و پرورش، می تواند راهگشای وزیر این مجموعه و تضمین موفقیت وی باشد؟ با توجه به عملکرد گزینه های سال ها و دهه های اخیر وزارت آموزش و پرورش، پاسخ این پرسش منفی است. برخی از وزرای موفق در نظام آموزشی از جمله محمدعلی نجفی که در بین فرهنگیان مقبولیت خاصی دارد، از جامعه معلمان نبود؛ مرتضی حاجی سال ها از حوزه آموزش فاصله داشت، دانش آشتیانی نیز همینطور! در مقابل وزرای ناموفقی چون بطحایی و فانی جزو باتجربه ترین نیروهای داخلی آموزش و پرورش بودند که بین ۳۰ تا ۳۵ سال در این حوزه فعالیت داشتند اما کمترین اقبالی را در بین فرهنگیان کسب نکردند. عملکرد آنان نیز در حوزه آموزش، تغییر و تحول مساعدی را رقم نزد. بالاخص آقای فانی که اشراف بی نظیری بر مشکلات و مصائب نظام آموزشی داشت اما در مقابل گروه های مختلف ذینفع در آموزش و پرورش، من جمله نمایندگان مجلس و سایر گروه های فشار، بسیار ضعیف عمل نمود.
بنده باور دارم که در شرایط کنونی آنچه برای موفقیت وزیر آموزش و پرورش لازم است، نه تجربه خدمت در آموزش و پرورش یا به اصطلاح گچ تخته و کلاس خوردن، بلکه برخورداری از ذهنی سیستمی و درکی صحیح از ساز و کارها و عدم مرعوب شدن در برابر پیچیدگی های این سازمان و همچنین روحیه تحول خواهی است. چه بسا آنانکه از تجربه دهه ها کار در آموزش و پرورش برخوردارند بیش از پیش درگیر پیچیدگی های روزافزون و غیرضروری این سیستم شده و کاری از پیش نمی برند. نیروی جوان و جویای نامی همچون باغگلی می تواند و باید طرح های تحولی جدی و چالش برانگیزی برای نظام آموزشی تعریف و اجرا کند و این رویکرد جز با فردی خارج از سیستم که در قید و بند روابط و گعده ها و محافل درون و بیرون نظام آموزشی نیست، قابل اجرا نیست. چنین عملکردی بیش از آنکه برآمده از تجربه باشد، متاثر از روحیات و رویکرد نظری وزیر‌ است. نظام آموزشی امروزه نیازی شدید به سبک تر و کوچک تر شدن بخش ستادی، کاستن از بار اجرایی، برون سپاری هرچه بیشتر، توسعه عدالت آموزشی در کنار تطابق با نیازهای روز دنیای مدرن دارد. 
از دیگر سو یکی از عواملی که به شیوع رانت عظیم مدیریتی در نظام آموزشی دامن زده و آن را به یکی از مصائب جدی این سیستم مبدل ساخته است، تجربه بده بستان های چندین ده ساله افراد در این مجموعه است. نظام آموزشی ما بجز ایرادات محتوایی و ساختاری، از فساد بخشی از مدیران ستادی و مدیران سطوح میانی و پایه نیز آسیب دیده است. از همین روست که هر وزیری با مجموعه افراد و از محفلی خاص می آید و با مجموعه ای می رود. حال وزیر جوان که طبعاً روابط چندانی با مالکان مناصب و صندلی ها و مدیران همیشگی در نظام آموزشی ندارد، می تواند سطح عملکرد و تخصص افراد را یگانه فاکتور موثر در گزینش مدیران ارشد و میانی درنظر گیرد و از فضای سفارش و توصیه و عملکرد سیاسی، گروهی و جناحی و محفلی اجتناب ورزد.
نکته جالب دیگر آنکه برخی دوستان همزمان که به متوسط سن ۳۵ سال در هیات وزیران فنلاند غبطه می خورند و آن را نشان اعتماد به جوانان می دانند حال چگونه تجربه و سن گزینه معرفی شده به عنوان یک نقطه ضعف عنوان می کنند؟! 
بگمان بنده نظام آموزشی در صورتی که بتواند بسیاری از زوائد و ملحقات غیرضروری را از خود رفع نماید، با نیمی از کادر اداری فعلی و بلکه یک سوم آن، می تواند عملکرد بسیار بهتری داشته باشد و چنین عملکردی را از وزرای ۷۰ ساله و بشدت محافظه کار و در،قید و بند محافل و جریانات قومی و سیاسی بعید می دانم. 
اطلاعات اندکی که از رویکرد باغگلی در رابطه با شیوه های مدیریت نظام آموزشی منتشر شده است، نشان از نگاه متفاوت و البته مدرن وی به این مساله دارد. هرچند مواردی از مقالات و گفته های ایشان نیز در خصوص سبک خاصی از تربیت منتشر شده است که گویای دگم های ذهنی ایشان در خصوص تربیت دینی است.
در پایان توصیه هایی دوستانه به‌ جناب باغگلی در صورت احراز جایگاه مدیریت وزارت آموزش و پرورش که امیدوارم به گوش ایشان برسد.
در انتخاب معاونین خود، سبقه سیاسی و تجربه کاری را به عنوان مولفه آخر در نظر بگیرید.
تخصص، تخصص و باز هم تخصص! عمده مشکلات نظام آموزشی نتیجه عملکرد مدیران فاقد تخصص در حوزه کاری شان است.
جوان بمانید، اجازه ندهید جو سالمند ستاد و مجموعه وزارت آموزش و پرورش زمینگیرتان کند! عمده ترین ذینفعان وزارت آموزش و پرورش در رده سنی ۷ تا ۱۸ سال هستند!
با رسانه ها ارتباط نزدیکی داشته باشید؛ اکانت اینستاگرام فعال و جذاب می تواند به ارتباط شما با خانواده های دانش آموزان و همچنین معلمان کمک قابل توجهی داشته باشد.
باج ندهید که آغاز گرفتاری و افت عملکردتان خواهد بود.
تشکل های معلمان از جمله کانون های صنفی را به رسمیت بشناسید، اما بند پیشین را در مورد تشکل ها نیز رعایت کنید. 

*کارشناس آموزش