اگر ترکیه سوخت ندهد ...

یک کارشناس صنعت هوایی معتقد است هرچند تحریم سوخت‌رسانی به هواپیماهای ایران در ترکیه برای برخی از پروازها مشکلی ایجاد نمی‌کند اما امکان آن وجود ندارد که برخی هواپیماها نتوانند بدون توقف میان ایران و ترکیه پرواز کنند.
هوشنگ صدیق در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: هرچند باید منتظر ماند تا تکلیف نهایی تحریم سوخت رسانی به هواپیماهای ایران در ترکیه مشخص شود اما در صورتی که این روند باقی بماند هواپیماهای ایران به دو دسته تقسیم خواهند شد. گروه نخست هواپیماهایی هستند که می توانند بدون نیاز به سوخت گیری از تهران تا استانبول را پرواز کرده و بازگردند و دسته هواپیماهایی که این امکان را ندارند و در مسیر نیاز به سوخت گیری مجدد پیدا می‌کنند.
وی ادامه داد: در حال حاضر در ناوگان ایران هواپیماهایی مانند ایرباس ۳۰۰ - ۶۰۰ فعال هستند که می‌توانند بدون نیاز به سوخت‌گیری مسیر ایران - ترکیه - ایران را پرواز کنند و قطعا مشکلاتی که اخیرا شکل گرفته تاثیری در رفت و آمد آنها به وجود نمی‌آورد. از سوی دیگر هواپیماهایی مانند ایرباس ۳۲۰ یا بویینگ MD که بخش دیگری از ناوگان بین‌المللی ایران را می‌سازند نمی‌توانند بدون سوخت‌گیری مجدد به بسیاری از شهرهای کشور بازگردند.
مدیرعامل سابق شرکت هواپیمایی زاگرس درباره چگونگی برنامه‌ریزی برای هواپیماهایی که نیاز به سوخت‌گیری خواهند داشت، توضیح داد: اصلی‌ترین گزینه موجود برای این هواپیماها بازگشت به یکی از شهرهای نزدیک به ترکیه به مانند تبریز یا ارومیه است. این هواپیماها می‌توانند با توقف در یکی از این شهرها سوخت مورد نیاز خود را تامین کنند و به سفر خود به دیگر شهرها مانند تهران ادامه دهند.
صدیق در پاسخ به این سوال که این گزینه جایگزین چه هزینه‌ای برای شرکت‌های هواپیمایی ایرانی به وجود می آورد، گفت: بسته به نوع هواپیما تقریبا هر نشست و برخاست بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار هزینه دارد. این یعنی شرکت‌های ایرانی با وجود تمام مشکلاتی دارند که باید هزینه‌ای مضاعف را نیز متحمل شوند که این مسئله یا باید از سوی ایرلاین تامین شود یا مبلغی از آن به قیمت تمام شده بلیت مسافران اضافه شد.
به گفته وی، در صورت بالا رفتن قیمت بلیت مسافران باید در کنار پذیرش این موضوع، بحث طولانی شدن زمان پرواز را نیز در نظر داشته باشند، زیرا نشست و برخاست برای سوخت گیری مجدد زمانی بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت احتیاج خواهد داشت و این زمان پرواز را طولانی می کند.
این کارشناس صنعت هوایی به افزایش توان رقابتی ایرلاین‌های ترک در فضای این چنینی نیز اشاره کرد و افزود:‌ با توجه به این که هواپیماهای ترک در حال حاضر مشکلی برای سوخت گیری ندارند یعنی می توانند در بدون نیاز به توقف به ایران سفر کرده و بازگردند و این مسئله در انتخاب نهایی مسافران تاثیر منفی دارد.
صدیق خاطر نشان کرد: البته این را نباید فراموش کرد که انچه میان ایران و ترکیه رخ می دهد مانند هر توافق دو جانبه‌ای حق و حقوق مجزایی را برای هر کشور به وجود آورده و نیاز به اجرا دارد. در این چارچوب که در کوتاه مدت امکان از سر گیری سوخت رسانی به ایرلاین‌های ایران در فرودگاه‌های ترکیه به وجود نیامد قطعا ایران می تواند مقابله به مثل کند و از سوخت رسانی به شرکت‌های هواپیمایی ترک در ایران جلوگیری کند تا لااقل در این بخش شرکت‌های دو کشور با شرایط یکسانی مواجه شوند.
به گزارش ایسنا از چند روز قبل و همزمان با آغاز ماه نوامبر و از سرگیری تحریم‌های نفتی علیه ایران از سوی آمریکا، شرکت ترکیه‌ای که سوخت رسانی به هواپیماها در فرودگاه‌های ترکیه را بر عهده دارد اعلام کرد که به ایرلاین‌های ایرانی سوخت نخواهد داد.
هرچند در روزهای نخست پس از این اتفاق شایعاتی درباره امکان توقف سوخت رسانی به هواپیماهای ایران به دلیل بدهی‌های معوق مطرح شد اما دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی این مسئله را تکذیب کرد.
بر اساس توافقات دو جانبه میان ایران و ترکیه، هفته‌ای ۲۰۰ پرواز مشترک میان دو کشور انجام می شود و ایران با بیش از دو میلیون و ۵۰۰ هزار مسافر سالانه، یکی از اصلی‌ترین کشورهای صادرکننده توریست به ترکیه به شمار می‌رود.