این روزها که هامون به رود هیرمند نمیریزد و باران هم نمیآید، مشکلات خشکسالی ۲۰ ساله استان سیستا ن بلوچستان، چند برابر شده است. مشکل حالا بیش از هر زمان دیگری حاد شده و حتی در زمینه آب شرب هم بحرانزا شده است؛ آب شربی که پیش از این هم در بخشی ازمناطق استان به صورت سقایی تامین میشد و مردم باید از تانکرهایی که آب را به منطقه میآوردند ظرفهایشان را پر میکردند.
به گزارش ایسنا، اما دو سالی است که این مناطق با خشکسالیهای به مراتب بدتر از هر سال دیگری مواجه شدهاند به طوری که به گفته نصر الله چاری معاون اداره آب و فاضلاب روستایی استان سیستان و بلوچستان در سال جاری بارندگیها نسبت به مدت مشابه ۷۵ درصد کاهش داشته است. این کاهش باعث شده که تنها در شهرستان هیرمند نزدیک به ۴۰ درصد روستاها دچار تنش آبی بشوند.
به گفته چاری، معاون اداره آب و فاضلاب روستایی استان سیستان و بلوچستان "۱۲۵۷ روستا از سالیان دور و حتی در بعضی از روستاها از حدود چهل سال پیش، با ۱۲۰ دستگاه تانکر آبرسانی میشوند".
محمد علی پیری فرماندار شهرستان هیرمند در این رابطه میگوید:"هر سال از طریق رودخانه آورده داشتیم و گودالها پر آب میشدند و حتی چاهکها نیز آبدار میشدند و از این طریق بخش اعظمی از آب مورد نیاز مخصوصا آب مورد نیاز دامها تامین میشد ولی امسال هیچ آوردهای نداشتیم و خیلی از گودالها و چاهکها خشک شدند و حتی در بعضی از جاها گودالهای جدیدی را حفر کردیم تا به آب سطحی دسترسی داشته باشیم و در این شرایط تمامی مصارف آب معطوف به لولهها شد که این لولهها پاسخگو نیستند."
به موجب این اتفاق حالا روستاهایی در استان هستند که پیش از این لولهکشی آب داشتند و آب آنها از طریق همین منابع مورد اشاره فرماندار هیرمند تامین میشد اما حالا با کاهش این ذخایر، در بسیاری از این روستاها یا آب نیست و یا در روز تنها چند ساعتی آب به لولههای میرسد. در این شرایط چارهای جز اضافه شدن این روستاها به سیستم آبرسانی سقایی نبوده است. آبرسانی سقایی یعنی اینکه در طول روز تانکرهای آب وارد روستاها بشوند و مردم در صفهای طولانی با گالنها و ظرفهای دیگری که در دست دارند بایستند و این ظرفها را پر کنند.
در چنین شرایطی جمعیت هلال احمر برای تسریع آبرسانی به این مناطق اقدام به اجرای کمپین نذر آب کرد. کمپینی که در نظر دارد به کمکهای مردم به تامین تانکرهایی برای نصب در روستاها اقدام کند. طرحی که در خلال اجرای آن خدمات دیگری هم از سوی جمعیت هلال احمر به ساکنان این روستاها ارائه شد. از جمله آنها اعزام کاروانهای سلامت بود. به گفته رسول راشکی، مدیرعامل جمعیت هلال احمر سیستان و بلوچستان "همزمان با آغاز طرح نذر آب ۶۵۴ پزشک آمدند و خدمات خوبی را ارائه کردند. ۱۲ هزار و ۶۱۵ نفر از روستائیان توسط پزشکان متخصص، ۲۴۷۲ نفر در بخش دندان پزشکی و ۱۳ هزار و ۹۶۶ نفر نیز توسط پزشکان عمومی ویزیت شدند. ۱۵ هزار و ۶۳۱ نفر هم خدمات پیراپزشکی دریافت کردند و ۳۳۹ مورد هم اعمال جراحی انجام شد." همچنین در بخش معیشتی نیز ۵۰ هزار بسته غذایی یک ماهه در میان ساکنان این مناطق توزیع شد.
به گفته راشکی، پس از اینکه علی اصغر پیوندی رئیس جمعیت هلال احمر سفری به این منطقه انجام داد، قرار شد که جمعیت هلال احمر نیز به پشتوانه کمکهای مردمی به این مسئله ورود کند تا تنشهای آبی که در تابستان رخ داده زودتر و بهتر حل شود."
در قالب این طرح ۵۰۲ روستایی که دچار تنش آبی هستند مد نظر قرار گرفتند تا در آنها تانکرهای ثابتی نصب شود و اداره آب و فاضلاب روستایی اقدام به پر کردن این تانکرها کند تا مردم روستاها در طول شبانه روز بتوانند از آنها آب بردارند.
به گفته راشکی یکی از مشکلاتی که در آبرسانی وجود داشت این بود که تانکرهای آب رسان که وارد روستا میشدند از صبح تا ظهر باید میماندند؛ اما الان فضایی ایجاد شد که بتوان آب را در روستا ذخیره کرد، در طول این مدت به جای یک روستا، میتوان در همان مدت به پنج روستا آبرسانی کرد.
او می گوید: در قالب طرح نذر آب با آماری که از اداره آب و فاضلاب به ما داده شد، قرار شد برای ۵۰۲ روستا ۱۲۶۰ تانکر خریداری و آب شرب تأمین شود. این تانکرها در روستاها نصب میشوند تا به افزایش سرعت آبرسانی به مردم منطقه کمک کنند. از تاثیرات این طرح افزایش سرعت آبرسانی به این مناطق است.
طبق اعلام مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان، برای تکمیل این طرح در استان نیاز به ۱۲۶۰ تانکر است که تا کنون ۱۰۵۳ تانکر تحویل اداره آب و فاضلاب روستایی استان شده و از این تعداد ۱۰۰۲ تانکر به شهرستانها رفته که ۷۸۸ تانکر نیز به بهرهبرداری رسیده است.
مردم روستاهای زابل و زهک که اغلب درگیر این مشکل آبی هستند از جمله جمعیتهایی هستند که تانکرها در روستاهای آنها نصب شده است. آنها میگویند که با این کار کمی از مشکلاتشان کاسته شده است. یکی از مشکلاتی که آنها داشتند این بود که اگر آب ذخیره شدهشان تمام میشد، باید از کیلومترها دورتر آب میآورند و حالا با نصب این تانکرها دسترسی به آب برایشان سهلتر شده است. صحبتها با برخی از ساکنان این روستاها همچنین ادعای مسئولان جمعیت هلال احمر و آب و فاضلاب روستایی را تایید میکند که با در نظر گرفتن سهیمه حدود ۲۰ لیتر برای هر نفر، این تانکرها پر میشوند و در طول شبانه روز مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین در برخی از مناطق که آب در طول شبانه روز برای ساعاتی وصل میشود خود مردم این تانکرها را پر میکنند و آب ذخیره میشود.
بر اساس اعلام محمود محمدی نسب، دبیر کل جمعیت هلال احمر استان سیستان و بلوچستان، تا کنون از منابع داخلی جمعیت هلال احمر ۵ میلیارد برای خریداری تانکرها هزینه شده است و این در حالی است که به گفته مسئولان منابع مالی بیشتری برای این کار نیاز است. چیزی در حدود ۳۰ میلیارد. از همین رو جمعیت هلال احمر با راهاندازی کمپین نذر آب سعی دارد تا کمکهای مردمی را برای این موضوع جمع آوری کند.
به گزارش ایسنا، پس از اجرای طرح، راههایی برای ارائه کمکهای مالی در نظر گرفته شده و کد دستوری #۵۱۵۱*۷۳۳* از طریق تلفن همراه، استفاده از گزینه "نذرآب"، در اپلیکیشن آپ و شماره حساب شماره حساب ۶۶۶۶۶ جمعیت هلال احمر در بانکهای ملت، صادرات، رفاه، سپه، کشاورزی، مهرایران، دی، پارسیان و پست بانک از جمله راههایی برای کمک به این طرح است.