«بسیاری از گزارشگران اعتقاد دارند که گزارشگری ورزشی، کاری تجربی در میدان عمل است اما بسیاری از گزارشگران هم با آزمون و خطاهای بسیار به جایگاه امروزی رسیدهاند و گزارشگران محبوبی هم هستد که با مطالعه و تجربه به مراتب بالایی در این حوزه دست یافتهاند. در کل به گفتهی زندهیاد عطاءااله بهمنش گزارشگر باید وسعت نظر داشته باشد.»
جواد محتشمیان با بیان مطالب بالا درباره عملکرد گزارشگران در جام جهانی معتقد است: «گزارشگران فعلی ما رکوردی دارند که قبلا کسی آن رکورد را نزده است. آنها به خوبی توانستند گزارش بازیها را به سر منزل خود برسانند تا جامعه در تنش قرار نگیرد.»
این گزارشگر پیشکسوت والیبال در گفتوگویی با خبرنگار ایسنا درباره عملکرد گزارشگران تلویزیون در جریان گزارش بازیهای ایران در جام جهانی اظهار کرد: به نظر من گزارشگران ما در حد توانشان کارشان را به درستی انجام دادند. منتها اگر کسی فراتر از اینها انتظار دارد باید ببینیم گزارشگران دیگری هستند که بتوانند رکورد این گزارشگران را بزنند. به نظرم عملکرد گزارشگران فوتبال ما در جامجهانی و بازی ایران خوب بوده است و آنها به خوبی توانستند گزارش بازی را به سرمنزل خود برسانند تا جامعه در تنش قرار نگیرد. آنها رکوردی را زدند که قبلا کسی آن را نزده بود.
گزارشگرانی که پشت میکروفن روزنامه میخوانند
محتشمیان در ادامه گفتوگو با ایسنا با انتقاد از گزارش برخی از گزارشگران که به گفته خود فقط حکم خواندن روزنامه را در گزارش بازیها دارند، اظهار کرد: گزارشگران ما در بازیهای جام جهانی راهی را رفتند که درست بوده است و باز هم این فرصت به آنها داده شد تا بار دیگر گزارش کنند. در حالی که ما گزارشگرانی داریم که بارها گفتهام اگر این آقایان هندوانه فروشی کنند خیلی بیشتر از گزارشگری گیرشان میآید. آن طور که آنها میگویند «به به به به ...» انگار هندوانهفروشی است!
او در پاسخ به پرسشی مبنی بر بهکارگیری اصطلاحات عامیانه در گزارشگری توضیح داد: متأسفانه محدودیتهایی برای گزارشگر وجود دارد که بر کار او تاثیر میگذارد. خواهش میکنم کاری نکنید که این دوستانی که نسبتا خوب گزارش میکنند، حذف شوند. نباید آنها را دلآزرده کرد. به نظرم باید رکورد گزارشگران مطرح زده شود نه اینکه گزارشگران فعلی را حذف و تخریب کنیم. در ورزش ما اگر میخواهیم کسی را حذف کنیم باید اجازه دهیم دیگران بیایند و رکورد او را بزنند. ایراد گرفتن از منِ گزارشگر و کنار گذاشتن من از گزارشگری را مطبوعات انجام میدهند. اما شما باید بدانید که فردی که جایگزین میشود آیا توانایی این گزارشگران فعلی را دارد یا نه.
عطاءالله بهمنش جایگزینی ندارد
این گزارشگر پیشکسوت والیبال از مرحوم عطاالله بهمنش که در زمینه گزارشگری بینظیر بود، یاد کرد و گفت: خداوند عطاءالله بهمنش را رحمت کند و روحش شاد باشد. او که از مدار خارج شد و رفت آیا جایگزین خوبی برای او داشتیم؟ تکیهکلامهای او در جامعه جا افتاده است. واقعا جای ایشان خالی است.
جایگزین خوب برای گزارشگران پیدا کنید
محتشمیان در بخش دیگری از گفتوگوی خود با ایسنا درباره وضعیت گزارشگری در ایران گفت: گزارشگران ما به حق یا نابحق آمدهاند، آنها را تخریب نکنید. بیایید جایگزینهای خوب برای آنها پیدا کنیم. تخریب جواد خیابانی، عادل فردوسیپور و ... خوب نیست. اگر صداوسیما به جایی برسد که گزارشگرانی را بیاورد که اطلاعات ورزشی داشته باشند، بهتر است. خیلی قشنگ است که منِ گزارشگر توانایی و شناختم آنقدر بالا باشد که مخاطب لذت ببرد تا اینکه روزنامه بخوانم تا بازیکن گل بزند.
این گزارشگر سپس با بیان اینکه نمیتواند نقدی نسبت به گزارشگران جام جهانی داشته باشد، گفت: شاید فکر کنید که به غیر از این گزارشگران، گزارشگران قدرتمندتری داشتهاید که پای کار نیامدهاند؛ البته در بازیهای حساس خیلی نمیتوان به گزارشگران تازه وارد اعتماد کرد چرا که اتفاقات، غیرقابل پیشبینی است. اینجاست که احساسات باید کنار گذاشته شود و منطق حاکمیت داشته باشد. آن چیزی که من به آن اعتقاد دارم این است که باید جوانان بیایند اما نه هر کسی که از راه رسید بلکه کسی که نسبت به ورزش مورد نظر شناخت کافی را دارد. متأسفانه ما الان در حوزه والیبال، فوتبال و هندبال گزارشگرانی را داریم که همزمان این حوزهها را گزارش میکنند. مشخص است که فقط این گزارشها حرف زدن محسوب میشود.
محتشمیان درباره ویژگیهای گزارشگری خوب و جذاب نیز یادآور شد: اگر شما میخواهید پای فوتبال باشید و متوجه شوید که در زمین چه میگذرد، عوامل تأثیرگذار برای پیروزی و عوامل تأثیرگذار از نظر روانی چه کسانی هستند و چه کسانی هستند که جنگ روانی به راه میاندازند اینجاست که شما نیاز به کسی دارید که نسبت به ورزش شناخت خوبی داشته باشد نه اینکه فقط خوب حرف بزند. بنابراین اگر شما قرار باشد بگویید پیمان یوسفی، جواد خیابانی و... گزارشگران خوبی نیستند سوال این است که جایگزین خوب چه کسی است، آیا جایگزین بهتری از این دوستان سراغ دارید؟ مسؤولان تلویزیون باید فرصت را در اختیار همه گزارشگران قرار دهند و اجازه دهند تا این گزارشگران به درستی قضاوت شوند. هر مخاطبی ممکن است یکی از ویژگیهای گزارشگران را دوست بدارد اما اینکه رابطهها در انتخاب گزارش حاکمیت پیدا میکند جای بحث است.
او در عین حال درباره حرفه گزارشگری و عملکرد صداوسیما در انتخاب گزارشگر یادآور شد: سیستم ورزشی سازمان صداوسیما باید به سمت و سویی برود که به عنوان مثال منِ جواد محتشمیان دیگر بس است، همه زده شدهاند. سیستم باید به سمت و سویی برود که تنوع ایجاد شود. جوانان باید بیایند اما نه کسانی که فقط بتوانند خوب حرف بزنند. کسانی باید بیایند که اطلاعات فنی داشته باشند.
معذوریتهایی برای گزارشگران
او با اشاره به سابقه گزارشگران خارجی و موفقیت آنها در امر گزارش مطرح کرد: متأسفانه شما اگر آماری از گزارشگران خارجی بگیرید میبینید کسانی که گزارش میکنند شناخت کافی نسبت به عملکرد تیمها دارند. اینها کسانی هستند که تیمها را خوب میشناسند و ورزش آن رشته را به عنوان کارشناس کامل تحلیل میکنند. اما در برنامههای ما ببینید کارشناسان ما چه کسانی هستند. ما نباید به هر فردی در این امر بها دهیم. یک گزارشگر که گزارشگری میکند باید ورزش فوتبال را بشناسد. باید تواناییهای حرکت بازیکنان را بداند که به عنوان مثال اگر یک لگد به زانوی بازیکن میخورد حداقل چقدر است، چه عضلهای است و چه مشکلاتی برایش پیش خواهد آمد. وقتی گزارشگر در این مباحث کم میآورد آنجاست که چیزی برای ارائه ندارد و مجبور است به حاشیه برود و راجع به درختان صحبت کند.
این گزارشگر در بخش پایانی گفتوگوی خود با اشاره به اینکه گزارشگران در بسیاری از مواقع خودسانسوری میکنند، مطرح کرد: ما گزارشگران با توجه به اینکه سوابق تیم را میدانیم مجبور هستیم بعضی جاها خودسانسوری کنیم و نمیتوانیم بعضی مواقع واقعیتها را بگوییم. اگر هر کسی جای خودش بنشیند و مسائل خودش را در حوزه خودش به خوبی مطرح کند این واقعیتها به خوبی مطرح میشود. کار ما گزارشگران هم راحت میشود. متأسفانه در این حوزهها کارهایی انجام میگیرد که دست و بال همه و به ویژه گزارشگران بسته میشود اما زمانی که نوبت جایزه دادن و مسابقات میشود همه به صف میشوند تا جایزه و مدال بدهند.
جواد محتشمیان در پایان گفت: من احساس میکنم جامعه خیلی چیزها را نمیداند چون قرار نیست مباحث باز شود. رسانه و گزارشگران نزدیک به این قضایا هستند و بهتر متوجه میشوند اما واقعیت امر این است که ما گزارشگران یکسری معذوریتها داریم که خیلی چیزها را نمیتوانیم بگوییم و نباید بگوییم.