فرانسه و آلمان از برجام حمایت می کنند

آنچه امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در نشست خبری با همتای آمریکایی خود گفت با اظهارات بعدی اش در کنگره و نیز دانشگاه جرج واشنگتن تفاوت های بسیاری داشت.
مکرون در جمع اعضای کنگره تمام قد برای حفظ برجام ایستاد و بر ضرورت پاسداشت اعتبار امضای طرف های اروپایی پای برجام پافشاری کرد تا کار رئیس جمهوری آمریکا را برای برهم زدن برجام در مقابل اعضای کنگره سخت تر کرده باشد.
رئیس جمهوری فرانسه اگرچه در مورد شرایط پس از برجام و یک توافق دیگر هم سخن گفت اما جانمایه سخنانش آن نبود که دونالد ترامپ رئیس جمهوری جمهوری خواه آمریکا همواره بر طبل آن می کوبد؛ خروج از برجام.
بررسی محتوا و نشانه شناسی اظهارات مکرون حاکیست او به نمایندگی از دیگر سران اروپایی همه تلاشش را به کار بست تا ترامپ را به پایبندی به برجام متقاعد کند اما آنطور که در پایان این سفر و هنگام خروج از آمریکا در جمع دانشگاهیان جورج واشنگتن می گوید انگار انتظار هم ندارد که ترامپ را در ادامه در توافق ببیند.
رئیس جمهوری آمریکا 22 اردیبهشت ماه جاری قرار است درباره تمدید دیگرباره تعلیق تحریم های هسته ای ایران یا تعلیق نکردن آن که به منزله خروج از برجام خواهد بود تصمیم بگیرد و مکرون سه شنبه هفته گذشته – پیش از این موعد- به واشنگتن رفت.
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان نیز پس از مکرون به آمریکا رفت و تلاش کرد او هم به سهم خود برای ماندن آمریکا در برجام رایزنی های دیپلماتیک را انجام دهد؛ این دو مقام اروپایی به واسطه ارتباط شان با رئیس جمهوری آمریکا به زعم اروپاییان بیشترین شانس را در ترغیب ترامپ به ماندن در برجام دارند.
مکرون طی ماههای گذشته درجریان همراهی نسبی با مواضع آمریکا در موضوعات مختلف بویژه سوریه سعی کرده نشان دهد با ترامپ ارتباطات نزدیک و با احتمال تاثیرگذاری بالا بر او دارد؛ مرکل هم از نقش فامیل دور برای ترامپ برخوردار است.
کاخ سفید در بیانیه ای قبل از ورود مرکل به واشنگتن اعلام کرده بود: ترامپ از نوادگان مهاجران آلمانی وارد شده به آمریکاست و همانطور که آیزنهاور، نیل آرمسترانگ، لوی اشتراوس، آملیا ارهارت و بیب روث رئیسان جمهوری پیشین آمریکا هم آلمانی الاصل بوده اند، ترامپ افتخار می کند که نوه مهاجران آلمانی به ایالات متحده است.
مرور اظهارات مکرون نشان می دهد چندان به حفظ برجام توسط ترامپ امیدوار نیست؛ اگرچه امیدوار است که بتواند در نقش میانجی پس از خروج کاخ سفید از برجام بازی کند یا بتواند براساس آنچه که ادعا کرده ترتیب بررسی توافق احتمالی دیگر و خارج از برجام را با موضوعات مدنظر رئیس جمهوری آمریکا در آینده فراهم آورد.
وی پس از دیدار و چانه زنی با ترامپ پشت درهای بسته سعی کرد به کنگره هم برود تا اگر در ملاقات خصوصی با رئیس جمهوری آمریکا نتوانست او را متقاعد به حفظ برجام کند امیدوار باشد که اعضای کنگره در تصمیم گیری رئیس جمهوری کشورشان نقش تاثیرگذاری ایفا کنند.


**مرور مواضع مکرون
رئیس جمهوری فرانسه که در جریان ملاقات با ترامپ با ادعای نقش ایران در مسائل منطقه «خاورمیانه» صحبت کرده بود در جمع اعضای کنگره آمریکا بیشتر درباره ضرورت حفظ برجام و صیانت از امضایی که طرف های اروپایی پای توافقنامه برنام جامع اقدام مشترک کرده اند صحبت کرد.
مکرون در نشست مشترک با ترامپ هم بر حفظ برجام تاکید کرده بود اما همزمان اظهارداشت که به دنبال توافقی درباره همه موضوعات ایران همچون مساله فعالیت های بلند مدت هسته ای، موشک های بالستیک و نفوذ منطقه ای ایران هستند.
رئیس جمهوری فرانسه با بیان اینکه درباره راه حل های جدید برای برجام و سوریه با رئیس جمهوری آمریکا صحبت کرده است، گفت: اینکه امروز اینجا و به اتفاق در سوریه هم هستیم، باید راهی برای اصلاح وضعیت این کشور از نظر سیاسی و نه نظامی بیابیم.
مکرون افزود: باید مجموعه توافقی را به عنوان بخشی از توافق بزرگتر به دست آوریم تا سوریه یک کشور مستقل باشد و برای آینده تصمیم بگیرد. ما شانس خوبی برای انجام توافق بزرگتری داریم البته شاید بشود شاید هم نشود.
وی همانجا درپاسخ به پرسش یک خبرنگار تاکید کرد که هیچگاه نگفته برنامه دوم درباره برجام دارد.
مکرون در این نشست خبری هرجا درباره برجام صحبت کرد بلافاصله پس از آن سخنی گفت که نشان دهد به زعم او، نگرانی ترامپ را در مورد موضوع موشکی و نیز مساله خاورمیانه درک می کند و می شود هم برجام را حفظ کرد و هم دنبال راههایی بود تا نگرانی های ترامپ در آن بگنجد.
اما پس از ملاقات با ترامپ، هرچه دامنه مخاطبان سخنرانی او گسترده تر شد رفته رفته مواضع مکرون هم نرم تر شد تا کفه ترازوی سهم خواهی افکارعمومی تصمیم گیران این کشور را به سمت حفظ برجام سنگین تر کند.
درباره اظهارات مکرون در سفر به آمریکا یکبار در جمع اعضای کنگره و دیگر بار در جمع دانشگاهیان جورج واشنگتن خبرهایی منتشر شده که در آنجاها به طور ضمنی موضع سخت ترامپ علیه برجام و احتمال برهم خوردن آن از طرف واشنگتن و نیز ضرورت حفظ برجام و تاکید اروپا بر پایبندی بر اعتبار امضایشان پای این توافق جهانی حتی در صورت خروج ترامپ را روایت می کند.
رئیس جمهوری فرانسه در کنگره آمریکا با تاکید بر ضرورت احترام به حاکمیت ایران گفت: برجام را همه امضا کرده ایم و «ما به هیچ وجه از آن خارج نخواهیم شد».
وی افزود: ما باید به ثبات و حاکمیت ملی کشورها از جمله حاکمیت ملی ایران احترام بگذاریم که نماینده یک تمدن عظیم است. اشتباه گذشته را تکرار نکنیم، ساده لوح نباشیم و جنگ های جدید هم ایجاد نکنیم.
مکرون تصریح کرد: چارچوب کنونی برجام وجود دارد، ما این را امضا کردیم. با اشاره ایالات متحده هم این کار را کردیم، به همین خاطر است که نمی توانیم بگوییم از دستش خلاص شویم.
رئیس جمهوری فرانسه باز بر ضرورت حفظ برجام تاکید کرد و خطاب به حاضران گفت: رئیس جمهوری شما (ترامپ)باید در هفته های آینده مسئولیت خودش را انجام دهد اما کاری که می خواهم بکنم این است که درباره توافقی جامع تر کار کنیم که همه این نگرانی ها را در بر می گیرد.
به گفته مکرون در این توافق که سعی دارد آن را جامع تر معرفی کند موضوعاتی مانند فعالیت های موشکی ایران هم مطرح است.
رئیس جمهوری فرانسه پس از سخنرانی درباره برجام به موضوع های مختلفی ازجمله سهم خواهی آمریکا در تجارت با اروپا و نیز ضرورت پایبندی به پیمان تغییرات اقلیمی پاریس اشاره و سعی می کند نشان دهد رئیس جمهوری آمریکا حق ندارد در مناسبات جهانی ، درحالی که همگان روی یک کره زیست می کنند فقط به نفع سود دلاری خویش باشد.
مکرون همزمان چند طعنه به ترامپ می زند و می گوید: نباید انزواگرایی و ملی گرایی را انتخاب کنیم، بستن درها به روی جهان ، تحول جهان را متوقف نخواهد کرد. جنگ تجاری تناسبی با تعهد ما با امنیت جهانی ندارد و باعث می شود شغل ها از بین برود و تهدیدها افزایش یابد.
در ادامه اظهارات رئیس جمهوری فرانسه می خوانیم:در ایجاد آینده ای بهتر برای فرزندانمان، نیازمند تحویل دادن زمینی به آنهاست که در 25 سال آینده هم قابل زندگی باشد. با آلوده کردن اقیانوس ها و مراقبت نکردن از گازهای دی اکسید کربن، جهان را آلوده می کنیم. برخی فکر می کنند تضمین مشاغل کنونی فوری تر از چالش های تغییرات اقلیمی است اما باید راهی پیدا کنیم که انتقال راحتی را با اقتصاد با کربن پایین بیابیم.
این سخنرانی مکرون با استقبال و کف و سوت های طولانی مدت بسیاری از اعضای کنگره بویژه دمکرات ها همراه شد.
در همین حین زمانی که ترامپ در یک سخنرانی اظهارداشت در دیدارش با مکرون، وی را توانسته درباره برجام و اینکه این توافق توافق بدی است قانع کند، مکرون در سخنرانی دیگرش سعی کرد غیرمستقیم پاسخ ترامپ را داده باشد.
مکرون در پایان سفر خود به واشنگتن در دانشگاه جورج واشنگتن همتای آمریکایی خود را «قابل پیش بینی» دانست و گفت: گرچه از نظر او اطلاع ندارم اما گمان می‌کنم وی «به دلایلی داخلی» از توافق هسته ای با ایران خارج شود.
وی تصریح کرد که به ترامپ پیشنهاد حفظ برجام را داده است.
رئیس جمهوری فرانسه با اشاره به تغییر موضع پیوسته دولت آمریکا و پایبند نبودن آن به توافق‌های بین‌المللی گفت: این سیاست شاید در کوتاه‌مدت پاسخگو باشد، اما در میان‌مدت یا بلندمدت، عاقلانه نخواهد بود.
مکرون در ادامه صحبت‌هایش تصریح کرد که گرچه در این سفر نتوانسته تغییری در دیدگاه همتای آمریکایی خود ایجاد کند، اما موفق به زمینه‌سازی برای مدیریت شرایط بعد از فروپاشی احتمالی برجام شده است.
وی ادامه داد: گمان می‌کنم آمریکا تحریم‌های بسیار شدیدی [علیه ایران] وضع کند. می‌‎خواهم که در آن شرایط نقش یک میانجی بی‌طرف را داشته باشم.

**همراهی اروپا با آمریکا اما نه در نابودی برجام
چندروز پس از مکرون، صدراعظم آلمان هم وارد آمریکا شد و روز جمعه در نشست مشترک با ترامپ او هم همصدا با مکرون بر ضرورت حفظ برجام صحبت کرد.
مرکل گفت: این توافق بی نقص نیست اما یک قطعه از پازل است، انگلیس، فرانسه و آلمان به اتفاق آمریکا کار کردیم و نتیجه آن این شد.
مرور مواضع مکرون و مرکل که به نمایندگی از اروپا به آمریکا رفتند تا آخرین تلاش هایشان را برای جلوگیری از ریزش ساختمان برجام در مقابل تکانه های سهم خواهی های ترامپ بگیرند نشان می دهد اروپا تلاش دارد که برجام را حفظ و همزمان کاخ سفید را متقاعد کند در قالب توافقی دیگر درباره موارد مورد ادعای واشنگتن وارد مذاکره های بعدی شود، البته با شرط حفظ برجام.
در این شرایط که اروپا از موضع خودتاکنون درباره همراهی با ترامپ برای آنچه خروج سخت از برجام تلقی می شود کوتاه نیامده دو گزینه پیش روی ترامپ قرار می گیرد: نخست خروج یک طرفه و سخت از برجام بدون همراهی اروپا و دوم تمدید دوباره تعلیق تحریم های هسته ای ایران برای نشان دادن خارج نشدن از برجام اما همزمان اعمال تحریم های دیگر با عنوان غیرهسته ای تابتواند همراهی اروپا را هم در پی داشته باشد که از این گزینه هم از سوی برخی تحلیلگران به عنوان خروج نرم آمریکا از برجام تعبیر می شود.
درشرایطی که تهران اعلام کرده اعمال هرگونه تحریم و در شرایطی که اگر قرار باشد از منافع برجام منتفع نشود به معنای نابودی برجام است و زیر بار اجرای آن نخواهد رفت باید منتظر نشست و دید که چانه زنی های اروپا با آمریکا چقدر کارساز بوده و کدامین گزینه در عمل تحقق می یابد؟