بیش از یک ماه از سفر بیبازگشت حجتالله ربانی به سوئد نمیگذشت که جان بیماران تحت درمان او در ایران به خطر افتاد. این پزشک برجسته ایرانی مقیم سوئد ـ که عضو اصلی طراحی و اجرای پروژه بزرگ ساخت واکسن سرطان با همکاری مؤسسه ابن سینا در جهاد دانشگاهی و دانشگاه کارولینسکا در سوئد است ـ چند ماهی است به دلیل بروز پارهای از مسائل خانوادگی در سوئد بازداشت و زندانی بود و پس از مدتی به طرز مشکوکی به حالت کما از زندان خارج و راهی بیمارستان شد.
همین هفته گذشته بود که در جریان سفر بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد به تهران در جریان شانزدهمین اجلاس سران کشورهای جنبش عدم تعهد، شماری از اساتید دانشگاه به وی نامه نوشتند و خواستار آزادی این دانشمند برجسته ایرانی شدند.
نویسندگان نامه به همراه توضیحاتی دربارهٔ سوابق علمی ربانی، محقق ایرانی ـ که بر پایه این نامه به دلیل اختلافات خانوادگی و بروز پارهای مسائل بازداشت است ـ نوشتهاند: ربانی دانشمند پنجاه ساله ایرانی، مقیم سوئد بوده و از دستاندرکاران یک پروژه مهم در پژوهشگاه ابن سینای جهاد دانشگاهی است. وی در سوئد درجات عالی علمی را پیموده و موفق به دریافت درجه دکترای تخصصی در رشته ایمونولوژی از دانشگاه کارولینسکای سوئد شده است.
همچنین با توجه به همکاری تحقیقاتی وی با ایران، دانشگاه کارولینسکا، مانع دریافت درجه پروفسوری به او شد و حتی سیستمهای امنیتی به علت همکاری نزدیک دکتر ربانی با ایران، حساسیت ویژهای روی وی داشته و به دانشگاه هم تذکر داده و همواره او را رصد میکردند.
در این باره باید گفت، وی محققی بود که پروژه بزرگ ساخت واکسن سرطان را در دانشگاه کارولینسکا در سوئد طراحی کرد و از دانشمندان اصلی این پروژه بود. با پایان این پروژه، استاد طرف او در این دانشگاه پیشنهاد داده بود، پروژه به نام سوئد تمام شود و در پی مخالفت دکتر ربانی، این محقق مجبور به استعفا شد. این در حالی بود که استاد دانشگاه سوئد، این پروژه را به نام سوئد معرفی کرد؛ هر چند سرانجام پتنت این مولکول به نام ایران ثبت شد؛ مولکولی که میتواند چهارده سرطان را شناسایی کرده و در درمان آنها به کار رود.
دکتر ربانی که تحصیلات لیسانس را در علوم آزمایشگاهی و فوق لیسانس را در رشته میکروبیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گذرانده بود، در دانشگاه کارولینسکای مرکز علمی جایزه نوبل پزشکی؛ موفق به دریافت درجه دکترای تخصصی (PHD) در رشته ایمونولوژی شد.
ایشان پیش از رفتن به سوئد، عضو وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران بود، لیکن پس از فارغالتحصیلی از وزارت دفاع استعفا داده و در سوئد به ادامه تحقیقات مبادرت میورزد و در آنجا درجات عالی علمی را پشت سر میگذارد و با توجه به همکاری ایشان با جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه کارولینسکا مانع دریافت درجه پرفسوری ایشان میشود.
آشنایی با پروژه ساخت سرطان دکتر ربانی
حجتالله ربانی پروژه بزرگ ساخت واکسن سرطان را با همکاری مؤسسه ابن سینا در جهاد دانشگاهی و دانشگاه کارولینسکا در سوئد طراحی و اجرا کرد و دانشمند اصلی این پروژه بود. استاد طرف ایشان در دانشگاه کارولینسکا با پیشنهاد دادن سهام شرکت تلاش کرد این پروژه بزرگ به نام سوئد تمام شود و ایشان برای اینکه این طرح به نام ایران تمام شود، از آن دانشگاه استعفا داد، لیکن استاد مزبور در یک مصاحبه مطبوعاتی و رسانهای در آمریکا، این پروژه را به نام سوئد معرفی کرد که با اعتراض دکتر ربانی و مؤسسه ابن سینا روبهرو شد؛ اما سرانجام پتنت (Patent) این مولکول به نام ایران ثبت شد.
این کار علمی بزرگ در دنیا بینظیر بوده است، چرا که با یک مولکول، چهار نوع سرطان شناسایی و درمان میشود. این مولکول در صورت تولید صنعتی، میتواند اعمال جراحی را برچیده و داروهای بسیار گران ضد سرطان را از چرخه بیرون کند و میلیاردها دلار هزینه را از دوش بیماران سرطانی بردارد.
دکتر ربانی در سوئد بازداشت شدند
دکتر ربانی در پروژه ساخت واکسن سرطان، چندین بیمار سرطانی را شناسایی و تحت درمان داشت و در درمان آنها، از دارویی که خود از ترکیب آن آگاهی داشت، استفاده و تجویز میکرد و حال این بیماران نیز رو به بهبود بود.
«سرطان کبد»، یکی از سرطانهای تحت درمان ایشان بود. ایشان برای تکمیل پروژه خود پیاپی به ایران سفر کرده و روزانه بیست ساعت کار آزمایشگاهی میکرد.
در یکی از سفرهای چندی پیش دکتر ربانی به سوئد، وی به دلیل اختلافی که با همسر دوم داشتند و منجر به درگیری میشود، بازداشت شده و راهی زندان میشوند. پس از بازداشت توسط پلیس سوئد، دکتر ربانی دو هفته ناپدید شده و در این مدت، هیچ گونه اطلاعی از مکان بازداشتش به دست کسی نمیرسد. وی دو هفته تحت بازجویی شدید بودند و البته همزمان اتفاقات دیگری میافتد؛ بازداشت ایشان بازتاب گستردهای در رسانههای سوئد و سایر کشورها دارد.
از سوی دیگر در زندان ایشان را در چنان فشار و شکنجه روحی میکردهاند که از زندگی ناامید و مجبور به خودکشی شده و در حالت کما از زندان به بیمارستان منتقل میشود.
بنا به گزارشهای موجود، وی سپس در اعتراض به نحوه رسیدگی به وضعیت بازداشت خود نزدیک ده روز اعتصاب غذا میکند، در حالی که به اعتراض وی رسیدگی نشد. ربانی سرانجام نامهای از زندان برای دوستان و همکاران خود در ایران نوشته و خواستار کمک آنان برای آزادی و ادامه فعالیتهای علمیاش در کشور ایران شده است».
در این نامه همچنین آمده است که پس از انتقال وی از بیمارستان به زندان در پی خودکشی، روانشناس وی در سلول انفرادی او را به خودکشی تشویق کرده بود» (ایسنا)؛ نامهای که باعث میشود تا جامعه علمی و دانشگاهی ایران در اواسط شهریور امسال و در حاشیه سفر بان کی مون به تهران در نامهای خواستار تحقیق پیرامون نحوه بازداشت این دانشمند ایرانی در زندان سوئد شوند. امضا کنندگان نامه در پایان از دولت ایران خواستند با توجه به اهمیت جایگاه علمی دکتر ربانی، نهادهای مسئول در جمهوری اسلامی ایران، اقدامات دیپلماتیک و قضایی لازم را درباره وی به انجام برسانند.