فارن‌پالسی: در ایران و آمریکا چاقوها تیزتر شده‌اند

به نقل از فارن پالسی، شکست دولت باراک اوباما در تضمین توافقی برای محدود کردن برنامه هسته ای ایران تا ضرب الاجل دوشنبه، هدیه قابل توجهی را به تندروها در هر دو کشور اهدا می کند: یک دریچه هفت ماهه برای انتقاد و خراب کردن توافق نهایی میان ایران و غرب.

روز دوشنبه، ۲۴ نوامبر جان کری، وزیر خارجه آمریکا گفت ایران و شش کشور هفت ماه دیگر برای مذاکره به خود زمان می دهند و هدف موقت دست یابی به یک چارچوب تا ماه مارس است. کری گفت: «طی این چند روز پایانی در وین، ما پیشرفت واقعی و قابل توجهی داشتیم. به همین دلیل است که به طور مشترک، این مذاکرات را تمدید می کنیم.»

با این حال بسیاری از اعضای کنگره که از همان ابتدا مخالف مذاکرات بودند، خواهان اعمال دور جدیدی از تحریم های اقتصادی علیه تهران هستند که البته نقض صریح بندهای توافق موقت میان ایران و گروه ۱+۵ (انگلیس، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و آمریکا) خواهد بود.

برد شرمن، نماینده دموکرات جنگ طلب ایالت کالیفرنیا که طرفدار اسرائیل است گفت: «حال ما باید روی تصویب تحریم های سخت کار کنیم و این تحریم ها باید سریعا اجرایی شوند.» وی در کنار دسته ای جمهوری خواهان قرار دارد که مدعی هستند دور جدید تحریم های آمریکا، ایران را برای توافق با غرب تحت فشار قرار خواهد داد- ادعایی که دولت اوباما معتقد است دقیقا برعکس عمل خواهد کرد و باعث ترک میز مذاکرات از سوی ایران خواهد شد.

کری روز دوشنبه گفت: «امیدوارم کنگره با درایت خود چند ماه فرصت دهد که بتوانیم بدون ارسال پیام هایی که ممکن است بد تفسیر شوند و سوءتفاهم هایی را به دنبال داشته باشند، پیش برویم.»

اما جمهوری خواهان به هر حال به دنبال اقداماتی برای تصویب قانون تحریم ها هستند. اد رویس، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «مسئله ای که می تواند مقاومت تهران برای پذیرفتن یک موافقنامه معنادار و موثر برای ممانعت از توسعه تسلیحات هسته ای را تغییر دهد، اعمال فشار اقتصادی بیشتر است.»

جمهوری خواهان پس از شکست دموکرات ها در انتخابان میانه دوره ماه جاری میلادی، کنگره را در مراحل نهایی مذاکرات هسته ای در دست خواهند داشت. احتمالا دموکرات های نزدیک به سازمان های لابی گر طرفدار اسرائیل مانند کمیته روابط عمومی آمریکا-اسرائیل در روزهای پایان ریاست جمهوری اوباما، وی را در مورد افزایش تحریم ها تحت فشار قرار خواهند داد. برای مثال، رابرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا موضع خود در این مورد را مشخص کرده است.

وی در جلسه ماه جولای خود در کمیته گفته بود: «من از تمدید دوباره مذاکرات حمایت نمی کنم. در صورت تمدید، ایران امتیازات واقعی روی میز نمی گذارد و آمادگی حرکت به جلو بدون تحریم های مضاعف را پیدا خواهد کرد.»

مقامات دولتی آمریکا برای ماه ها ایده تمدید دوباره مذاکرات را رد کردند و تاکید داشتند که تنها هدف شان دستیابی به توافق نهایی است که محدودیت ها و نظارت شدیدی را بر برنامه هسته ای ایران اعمال کند و در عین حال تحریمهای اقتصادی شدید علیه این کشور را از میان بردارد. بسیاری از کارشناسان منع گسترش تسلیحات هسته ای نیز تمدید این مذاکرات را به دلیل فضایی که در اختیار منتقدان قرار می دهد، خطرناک ارزیابی کردند.

جوزف کرینسیون، رئیس صندوق پلوشرز (گروه بررسی‌های کنترل تسلیحات) در اینباره گفت: «تمدید مذاکرات با این بازه زمانی طولانی مسیر تندروها در واشنگتن و تهران را می گشاید تا با تاکید بر غیرممکن بودن دستیابی به خواسته ها، این توافق را نابود کنند. حال کسانی که حامی حملات نظامی علیه ایران هستند تلاش خواهند کرد که مسیر آن را با اعمال تحریم های کشنده هموار کنند.»

باوجود آنکه بسیاری از دموکرات های کنگره اخیرا تمایل غیرمعمولی در مخالفت با کاخ سفید از خود نشان دادند، تعداد قابل توجهی از سناتورهای مهم لیبرال از جمله ديان فينشتاين، رئیس کمیته اطلاعات سنا از ایالت کالیفرنیا، کارل لوین، رئیس کمیته قوای مسلح سنا از ایالات میشیگان، تیم کاین از ویرجینیا و کریس مورفی از ایالت کانکتیکات، از تمدید مذاکرات هسته ای حمایت می کنند.

مورفی به فارن پالسی گفت: «من واقعا امیدوارم که از درخواست دولت برای تمدید زمان مذاکرات حمایت کنیم. اقدام احتمالی کنگره برای تصویب قانونی که مذاکرات را تضعیف کند، به شکل باورنکردنی غیرسازنده خواهد بود.»

ایران نیز با مشکل تندروهای داخلی خود مواجه است. مشخص نیست که آیا تندروهای ایران طی هفت ماه آینده پایبند خواهند بود یا می توان کنگره را متقاعد کرد که تحریم های جدیدی را به تصویب نرساند، اما هرچه روند دستیابی به توافق طولانی تر شود، مخالفان فرصت بیشتری برای تضعیف و نابود کردن آن خواهند داشت.

منبع:فرارو