سیدمحمد خاتمی: از این نگاه که جمهوریت کنار گذاشته شود تا به اسلامیت برسیم، طالبان و داعش تولید می شود

سیدمحمد خاتمی، رییس بنیاد باران گفت: اصلاح طلبی دارای اصول و هویتی روشن است؛ هویت آن عبارتست از اسلام خواهی-و بخصوص حاکمیت عدالت و اخلاق - وجمهوری خواهی- بخصوص حاکمیت و معتبر بودن رای و رضایت مردم. اصلاح طلبی خود را در درون نظام تعریف می کند و گرچه اهل انتقاد است اما «تعامل» چه با حکومت و چه با جناح های مخالف را نیز مورد توجه قرار می دهد ولی تعامل به معنی توبه و دست برداشتن از هویت خود نیست. اگر احیانا گفته شود که از حق و رای مردم دفاع نشود و اگر ظلمی به مردم، دانشجو، استاد یا هر قشری بشود، سکوت کنید، اگر این پذیرفته شود هویت از بین رفته است.

به گزارش دفتر رییس جمهور سابق، وی در دیدار اعضای انجمن «فرهنگ و سیاست» دانشگاه های شیراز و علامه طباطبایی پس از شنیدن پرسش های متعدد و متنوع دانشجویان با محوریت مسایل روز جامعه، استیضاح وزیر علوم، انتخابات و چگونگی تعامل اصلاح طلبان با دولت و مجلس به مهم ترین پرسش ها پاسخ داد و گفت: یکی از مهم ترین رسالت های مجلس، نظارت بر اوضاع و امور است. اگر بناست اشکالی به مجلس گرفته شود، این است که آیا این نظارت در همه دوره ها و نسبت به همه نهادها و تشکیلات انجام شده یا با گرایش های خاص سیاسی نسبت به برخی جریانات اعمال شده است؟ آیا این نظارت بر آنچه در دادگاه ها و مجامع امنیتی، سیاسی، نظامی و دولتی می گذرد، اعمال شده یا فقط متوجه برخی جریانها بوده است؟ البته شاید این اشکال به نحوی به همه دوره های مجلس وارد باشد.

بخشهایی از سخنان خاتمی:

-شهادت می دهم آقای فرجی دانا اهل سیاست و فکر است اما در مقام رییس دستگاه آموزش عالی به هیچ وجه گرایش های سیاسی خاص خود را اعمال نکرده است و پیگیر حق، مصلحت و توقع دانشگاه بوده است و سعی کرده جلوی تحقیرشدگی دانشگاه، دانشجو و دانشگاهیان را بگیرد. تلاش کرده اگر ستمی نسبت به برخی شده، این ستم رفع شود و اگر زمینه حضور برای برخی جریان ها به ناحق بسته شده، این زمینه باز شود و اگر خلافی بوده با آن خلاف ها برخورد شود. به هرحال اینک مجلس استیضاح کرده و جناب آقای فرجی دانا از وزارت رفته اند.

-می توان امیدوار بود که تغییر و تحولات و جابجایی افراد در رویکردها اثر ندارد و روالی که مردم و دانشگاهیان خواسته اند و در حمایت اقشار مختلف و استادان دانشگاه از آقای فرجی دانا نمود یافت، محقق شود. آن حمایت ها نشان داد که خواست و جهت فکری دانشگاه چیست و هر وزیر آموزش عالی بیاید باید آن جهت را ادامه دهد و انشاءالله ادامه خواهد داد.

- همه باید به قانون اساسی تن بدهند، شاید در طول زمان مردم به این نتیجه برسند که می توان تغییری در قانون ایجاد کرد اما نباید این را به بوالهوسی واگذار کرد.

-آیا باید لوازم جمهوریت را کنار گذاشت تا به اسلامیت رسید؟ این تفکیک نادرست است. از چنین نگاهی داعش و طالبان تولید می شود. جمهوری دستاورد تکامل عملی و علمی بشر در تاریخ است و بشر رنج ها کشیده تا به این نتیجه رسیده که حکومت های مردم سالار متناسب ترین حکومت با کرامت، رشد، مصالح و حقوق انسان است.

-نباید از نگرانی و بیم برخی تلفات به دلیل باز شدن فضا جلوی اصل آزادی و فعالیت ها را گرفت. حکومت باید حوصله داشته باشد و برافروخته نشود.

-خوشبختانه معدلی از اصلاح طلبان و اصولگرایان به یک نوع بلوغ فکری، رشد و اعتدال رسیده اند و این لازمه سیر جامعه در مسیر رشد است و جامعه یک شبه دموکرات نمی شود.

-ایران به سوی پیاده کردن ملاک های مردم سالاری حرکت می کند. اولین کار این است که حکومت، خود تحمل کند تا تحمل جامعه را بالا ببرد. از دید اصلاح طلبان، انقلاب ما اسلامی است اما اسلامی که ما می شناسیم تمام مردم اعم از مسلمان و غیرمسلمان را شهروند این کشور می داند. عدالت و اخلاق در جامعه و ملاک های جمهوریت در آن جایگاه واحد دارد.

-برخی جریانات اینها را قبول ندارند و نمی خواهند تحمل کنند و امکانات دارند و فعالیت می کنند اما آقای روحانی نیز ایستاده اند و امیدواریم در مذاکرات خارجی هم به نتیجه مطلوب برسند.

-ما معتقد بودیم باید فضای امنیتی به فضای سیاسی تبدیل شود و زندانی سیاسی نداشته باشیم و سخت گیری ها و حصرها برداشته شود اما برخی جریاناتی هستند که حیات خود را در تداوم این فضای امنیتی می بینند و آقای روحانی هم نمی توانند واقعیت ها را یک شبه عوض کنند.

-رییس جمهور یک روشنفکر نیست که فقط اظهارنظر کند و باید در عمل اقدام کند. اگر ما ببینیم این دولت راه خود را گم نکرده است و نسبت به روال خود تعهد دارد باید حمایت کنیم و سعی کنیم موفق باشد و مشکلاتش را درک کنیم.

-دولت روحانی دولت موفقی است. عقبگردی در مواضع روحانی نمی بینیم. البته مشکلاتی وجود دارد و در عملکرد همه دولت ها این مشکلات وجود دارد و نمی توان انتظار داشت که دولت بی عیب باشد.

-ما در انتخابات شرکت نکردیم که دوستان ما روی کار بیایند بلکه نظر ما این بود که روال ها و رویکردهای نادرست اصلاح شود و بحمدالله دولت و رییس جمهوری داریم که رویکرد خوبی دارد.

-اصلاح طلبان در انتخابات ۸۴ اشتباه کردند و با عقلانیت اصلاحات در انتخابات ۹۲ جبران کرد. ما در انتخابات ۹۲ دیدیم که روح مردم به جریان اصلاحات علاقه دارد و اگر ما متحد باشیم، مردم انتخاب می کنند بنابراین باید اتحاد خود را حفظ کنیم و ملاک را عقلانیت قرار دهیم و باید همگرایی عقلانی داشته باشیم.

-استراتژی ما تعامل است؛ تعامل با حاکمیت و حتی جریان های مخالف با حفظ هویت. گوشزد من به دوستانی است که با رویکرد تعاملی ایراد و اعتراض دارند؛ این تعامل به معنی توبه از هویت خود نیست. هویت ما اسلام خواهی -بخصوص حاکمیت عدالت و اخلاق در جامعه -و جمهوری خواهی -یعنی حاکمیت رای و رضایت مردم در جامعه- است و اگر گفته شود که شرط فعالیت این است که از حق و رای مردم دفاع نکنید و اگر ظلمی به دانشجو و مردم و استادی رفت، سکوت کنید و این پذیرفته شود، دیگر این هویت از بین می رود. تعامل با حفظ هویت را باید مبنای عمل قرار دهیم و امیدوار به رشد جامعه باشیم.

-به دولت کمک کنیم و البته نقد دولت با همه نیروهایی که مخالف ویرانگری هستند انجام شود. معتقدم در جایی که حتی تیشه به ریشه دولت زده می شود چه رسد به اصلاحات، حتی نقد هم باید با احتیاط انجام شود.
منبع:نامه نیوز