اوباما به دنبال دور زدن کنگره و لغو یکجانبه تحریم ایراندر حالی که فشار کنگره آمریکا و سناتورهای تندرو برای اعمال تحریمهای جدید علیه ایران و به گونهای کشیدن مسیر دیپلماسی به بن بست جنگ در هفتههای اخیر افزایش یافته، اخباری درونی کاخ سفید و کنگره، حاکی از آن است که دولت اوباما به دنبال دور زدن کنگره و لغو یکجانبه تحریمها بدون مجوز سناست.
برخی مقامات آگاه از گفتوگوهای داخلی کاخ سفید اذعان کردهاند، دولت اوباما به دنبال راهی است که به وسیله آن و دور زدن کنگره، بتواند یکجانبه و بدون دخالت نمایندگان سنا ـ در صورت رسیدن به توافق نهایی با ایران در برنامه هستهای، تحریمها را لغو کند؛ این امر بیش از همه ناشی از فشارهای اخیر در کنگره برای ابقای تحریمها بر ایران و حتی افزایش آنها صورت میگیرد.
بنا بر این گزارش، در حالی که بسیاری از سناتورها در کنگره، لغو هرگونه تحریم را بسته به مجوز سنا میدانند، کاخ سفید و مقامات آن به دنبال استراتژیهایی هستند که بتوانند در این مقوله کنگره را دور بزنند.
در همین حال این تلاش کاخ سفید، واکنش سناتورهای آمریکایی تندرو را به دنبال داشته، به گونهای که سناتور مارک کرک، یکی از تندروهای اصلی در جریان مخالفت با لغو تحریمها، گفته است: تلاش کاخ سفید برای دور زدن کنگره در چنین موضوع با اهمیتی، پذیرفته نیست.
وی به «واشنگتن فری بیکن» گفته است: مردم آمریکا باید در جریان هر گونه توافق هستهای با ایران قرار گرفته و نظر آخر را بدهند تا از این امر مطمئن شوند که حکومت ایران به بمب هستهای دست نخواهد یافت. دولت نمیتواند قانون را نادیده گرفته و یکجانبه تحریمها را رفع کند.
مقامات آگاه در کنگره آمریکا اذعان کردهاند، نگرانی کاخ سفید این است که کنگره دچار یک قضاوت و دید اشتباه در خصوص توافق با ایران و در نتیجه، منجر به اعمال محدودیتهای بیشتر بر ایران شود.
در همین رابطه یکی از مقامات داخلی کنگره که مشغول بحث روی تحریمهاست، گفته است: مقامات کاخ سفید، مشغول بحث پیرامون چگونگی دور زدن کنگره و برداشتن تحریم بدون نیاز به مجوز سنا هستند که ما هنوز نمیدانیم منظور از این کار چیست! ولی آنچه مشخص است، اینکه کاخ سفید به دنبال آن است که با عبور از قانون ایالات متحده و تنها با صدور حکم اقدام به برداشتن تحریم و سپس ابلاغ آنها کند.
گفتنی است، بنا بر تحلیلها و دیدگاههای کارشناسان و مقامات سابق دولتی، اوباما میتواند از مسیر کانالهای متعدد اجرایی، یکجانبه تحریمها علیه ایران را لغو کند؛ بر این اساس که قوانین اجرایی، اهرم کارآمدی در دست اوباماست که میتواند بر پایه آن چگونگی اجرای تحریمها را تعیین کرده و حتی در این خصوص بسیاری از قوانین را متوقف سازد.
«جاناتان شانزر»، تحلیلگر سابق امور مالی تروریسم در وزارت خزانهداری آمریکا میگوید: اینکه رئیس جمهور میتواند با قدرت اجرایی خود چگونگی اعمال تحریمها را تعیین و تصمیمگیری کند که کدام نهادها باید بنا بر قانون تحریم شوند، نکته سری نیست. فشار مالی یعنی اینکه شما خلل و فرج را ببندید و به دنبال راههای نفوذ جدید برای بستن آنها باشید. اگر این روند همیشگی را متوقف کنید، به این معناست که یک در پشتی را باز گذاشتهاید!
همچنین «پاتریک کلاوسون»، محقق مؤسسه واشنگتن میگوید: اوباما میتواند از قدرت اجرایی خود در استثنا کردن برخی تحریمها برای دور زدن قانون بهره گیرد. در این خصوص رئیس جمهور یک اهرم کارآمد دارد و میتواند چشم خود را بر بسیاری از تخلفات ایران ببندد.
در پایان باید یادآور شد، فشار کنگره آمریکا بر دولت برای اعمال تحریمهای جدید بر ایران افزایش یافته و اکنون طرح تحریمی این سناتورها به ۵۸ امضا رسیده است.