آمریکا به دنبال ایجاد توازن میان مسکو و کی‌یف است

مهدی مطهرنیا، کارشناس مسائل آمریکا در تشریح ابعاد طرح صلح احتمالی ترامپ برای اوکراین که قرار است در کنفرانس مونیخ مطرح شود در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: باید توجه داشت که در کنفرانس امنیتی مونیخ مسائلی مطرح می‌شود که می‌تواند در حیطه امنیتی اثراتی را بر جای بگذارد و ترامپ قصد دارد طرحی را برای جنگ اوکراین مطرح کند که شامل مسدود کردن وضعیت جنگی و تثبیت مناطق اشغالشده توسط روسیه در کنار ارائه تضمین‌های امنیتی به اوکراین می‌شود. فرستاده ویژه ترامپ در اوکراین وظیفه دارد که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ این طرح را با رهبران یا مقام‌های ارشد کشورهای حاضر در این رویداد امنیتی بین‌المللی در میان بگذارد و نتیجه آن را به اطلاع ترامپ برساند. این در حالیست که به موازات این طرح بحث بر سر این است که اوکراین در ازای جلب و کسب حمایت تسلیحاتی و سیاسی ایالات متحده، معادن فلزات کمیاب یا نایاب خود را در اختیار واشنگتن قرار دهد که این منابع در حوزه فناوری‌های دفاعی ایالات متحده کاربرد دارد. در این راستا مقام‌های اوکراین اعلام کردند که قصد دارند در خصوص این معادن یک مشارکت دوسویه را با ایالات متحده پیش ببرند و قرار نیست آنها را به آمریکا اهدا کنند. 

وی ادامه داد: اوکراینی‌ها خواهان آن هستند که با این اهرم در حوزه صنایع دفاعی و نظامی ایالات متحده مشارکت کنند و همین مسأله می‌تواند فضای نزدیکی دو کشور را تعمیق و تثبیت کند که بدون شک می‌تواند در این اتمسفر بحث عضویت اوکراین در ناتو را هم تقویت کند که در نهایت باید این مسأله را به عنوان تهدید علنی روسیه قلمداد کنیم. در مجموع طرح ترامپ برای اوکراین که قرار است در کنفرانس امنیتی مونیخ مطرح شود، شامل توقف جنگ و ارائه تضمین‌های امنیتی به این کشور در ازای معادن آنها خواهد بود. آنچه که مسجل بوده این است که یک معامله پیچیده در پرونده جنگ میان اوکراین و روسیه وجود دارد. در این میان زلنسکی گفت‌وگوهای متعددی را با دونالد ترامپ داشته است و در دوران ریاست جمهوری بایدن هم او مکرراً بر این مسأله تاکید داشت که ایالات متحده باید به گونه‌ای از اوکراین حمایت کند که این کشور در مقابل روسیه از خود دفاع کند. این نگرش زلنسکی مربوط به خروجی توافق بوداپست بود؛ چراکه به زعم او این توافق نتوانست از اوکراین در مقابل روسیه محافظت کند و بر همین اساس شهروندان این کشور در مورد این توافق انتقادهای زیادی را مطرح کردند. 

رئیس اندیشکده سیمرغ تصریح کرد: زلنسکی صراحتاً اعلام کرده که ناتو بهترین نیرو و تنها اتحاد موثری است که می‌تواند با حمایت آمریکا از اوکراین و مردم آن در برابر تهدیدات روسیه محافظت کند. نباید از یاد ببریم که ریشه جنگ در اوکراین میل این کشور برای عضویت در ناتو بود و روسیه هم به هیچ وجه با این مقوله کنار نیامده و نخواهد آمد. بر این اساس، موضع‌گیری جدید رئیس جمهوری اوکراین عملاً در شرایط جنگی علیه روسیه و با رئیس جمهوری جدید آمریکا شکل گرفته است. تلاش زلنسکی برای تأمین تسلیحات نظامی و عضویت در ناتو زیر سایه بی‌اعتمادی برای تأمین امنیت کی‌یف نشان می‌دهد که او به دنبال آن است تا منظومه‌ای از تضمین‌های امنیتی را در کنار دستیابی به سلاح هسته‌ای برای خود و کشورش هدف گذاری کند. مشکلات و چالش‌هایی که اوکراین در جنگ با روسیه با آن دست و پنجه نرم می‌کند، موجب شده روابط اوکراین با ناتو و آمریکا مرکزیتی با خاورمیانه به وجود بیاورد که این دو محوریت می‌تواند به نظم نوین جهانی سر و شکل جدید بدهد. حال روسیه که بازمانده نظم نوین گذشته با پر و بال سوخته است و دیگر ابهت قبل از جنگ اوکراین را در اختیار ندارد، باید در وضعیت معامله با واشنگتن قرار بگیرد. 

وی در پایان خاطرنشان کرد: روسیه در این بحران سعی می‌کند که در برخی از مقاطع با برگ ایران هم بازی کند و نشانه‌های این معنا را می‌توانیم در موضع‌گیری روسیه در خصوص جزایر سه‌گانه ایران و حتی بحث سقوط بشار اسد در سوریه مشاهده کنیم. بر همین اساس روسیه تلاش می‌کند که با یک واقع‌گرایی روسی، از یک سو از طریق پروپاگاندا برای آنکه وجهه خود را حفظ کند وارد معامله با واشنگتن شود و از سوی دیگر به دنبال آن است که آورده‌های این معامله به گونه‌ای باشد که بتواند آن را به افکار عمومی مسکو بفروشد که البته ترامپ هم از این مسأله راضی است؛ چراکه ترامپ به دنبال آن است که روسیه را از چین و اروپا مجزا کند و این کشور را به عنوان شریک کلیدی ایالات متحده سطح‌بندی کند و در آن منطقه به روسیه امتیازهایی را در جهت نزدیکی با آمریکا اعطا کند. در عین حال واشنگتن نمی‌خواهد اوکراین را در این مجادله تنها بگذارد و به همین دلیل شمشیر را بالای سر مسکو نگه خواهد داشت تا بتواند در نهایت یک توازن را میان دو طرف به وجود بیاورد.