پس از سال ۵۷ دامنه وسیعی از فعالان سیاسی، کارآفرینان، هنرمندان، خوانندگان، روزنامهنگاران و... از ایران خارج شده و راهی دیار غربت شدند. این روند ادامه داشت تا اینکه در سالهای ابتدایی آغاز رهبری آیتالله خامنهای در اواخر دهه ۶۰، فرمان عفو فراگیری برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور صادر شد. بسیاری از ایرانیان با همین فرمان عفو توانستند به کشور بازگردند و فعالیتهای خود را در وطن آغاز کنند. این روند اما طی سالهای بعد دگرگون شد و نگاههای امنیتی به مقوله ایرانیان خارج از کشور مسلط شد.
در حال حاضر جای خالی یک آیین نامه و میثاق نامه جامع که سران سه قوه آن را تایید، تضمین و امضا کرده باشند، احساس میشود. مسعود پزشکیان رییسجمهور هم در روزهای پیش از انتخابات و هم در روزهای پس از انتخاب به عنوان رییسجمهور بر ضرورت حل مساله ایرانیان خارج از کشور صحه گذاشته است.
رییس عدلیه هم در سال ۹۹ خواستار حل این معضل شد و خلأ قانونی در این زمینه را یادآور شد. بعید است رییس مجلس هم مخالفتی با حل این معضل دیرینه داشته باشد.
برخی شنیدههای اعتماد هم حاکی از آن است که بزرگان کشور موافقت خود را با تدوین این میثاقنامه و حل مساله ایرانیان خارج از کشور اعلام کردهاند.