خبرنگار همواره باید کنار مردم باشد

به گزارش مردم سالاری آنلاین، جمعی از اساتید، پیشکسوتان و فعالان عرصه خبر و روزنامه نگاری، به میزبانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز شرق کشور، گردهم آمدند تا، ضمن پاسداشت سال ها فعالیت علیرضا دوانلو، خبرنگار پیشکسوت خراسان بزرگ، از کتاب تازه او، «خودآموز خبرنگاری حرفه ای»، رونمایی کنند.

کوروش شجاعی و غلامرضا بنی اسدی (پیشکسوتان رسانه ای استان)، مصطفی کواکبیان (دبیرکل حزب و مدیرمسئول روزنامه «مردم سالاری»)، افسانه مظفری (مدیر گروه علوم ارتباطات و دانش شناسی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی) و امیرالله شمقدری (مشاور استاندار خراسان رضوی در امور ایثارگران) مهمانان ویژه این نشست بودند که درباره شخصیت، جایگاه و کتاب دوانلو و نیز مسائل و مشکلات روزنامه نگاری سخن گفتند.

- هیچ چیز نمی تواند جای روزنامه نگاران را پر کند مجتبی محمودی مهماندوست در این مراسم که در مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز شرق کشور در مشهد برگزار شد، با اشاره به اهمیت قلم و جایگاه آن در رسانه گفت: قلم مقدس است و خداوند در قرآن به قلم قسم یاد کرده است. با پیشرفت تکنولوژی و تحول فضای رسانه‌ای، کار در حوزه خبرنگاری سخت‌تر شده است.


رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز شرق کشور گفت: مخاطب امروز دیگر منفعل نیست، بلکه کاربری هوشمند است که قدرت انتخاب دارد. وی افزود: برای جلب توجه مخاطب، پیش از هر چیز باید تکنیک‌های رسانه‌ای را فرا گرفت و دانش آن را آموخت.

اما رسانه تنها دانش نیست؛ بلکه هنر نیز می‌باشد. محمودی همچنین به سختی‌های حرفه خبرنگاری اشاره کرد و گفت: خبرنگاری از مشاغل دشوار محسوب می‌شود.

بسیاری از خبرنگاران که سال‌ها صدای مردم بودند و درد‌های جامعه را انعکاس دادند، خود فرصتی برای بیان مشکلاتشان نداشتند و به‌عنوان تریبون‌سازان، اغلب تریبونی برای خود نداشتند. مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی شرق کشور، نقش خبرنگاران در ثبت تاریخ شفاهی را نیز برجسته دانست و اظهار داشت: بخشی از تاریخ شفاهی ما به‌واسطه تلاش خبرنگاران زنده مانده است. این امر می‌تواند به نسل جدیدی که قصد ورود به عرصه رسانه را دارند، کمک کند و آنها را در مسیر فعالیت حرفه‌ای‌شان یاری دهد.

- قلم روزنامه‌نگار یک دنیا ارزش دارد پس از سخنان مدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی مرکز شرق کشور، این جلسه با سخنان کوروش شجاعی، مدیرمسئول اسبق روزنامه «خراسان» و از پیشکسوتان عرصه مطبوعات و روزنامه نگاری استان، ادامه یافت. وی خاطرنشان کرد: «دوانلو جزو معدود روزنامه نگاران کشور است که به اشتباه پا در این عرصه نگذاشته و واقعا روزنامه نگار است. دوانلو قلم روزنامه نگاری دارد. کتابی که او تألیف کرده حاصل بیش از سی سال تجربه در حوزه روزنامه نگاری است، و از این منظر بسیار ارزشمند است. او بسیار خوش فکر است و تدریس را نیز به خوبی انجام می دهد. قلم او بعنوان روزنامه‌نگاری مردمی، یک دنیا ارزش دارد و من او را صاحب قلم می دانم.»

- خبرنگار باید درکنار مردم باشد در ادامه، مصطفی کواکبیان، سیاست مدار و روزنامه نگار کهنه کار، که ریاست هیئت مدیره انجمن صنفی روزنامه های غیردولتی کشور را نیز برعهده دارد گفت: «برای آقای دوانلو و سایر این پیشکسوتان رسانه وجود آقا علی ابن موسی الرضا(ع) در مشهد مقدس، فرصت مغتنم و نعمت بزرگی هست.» وی با اشاره به صفت "رئوف" امام رضا (ع) و مقایسه آن با صفات مشابه خود یعنی "جواد" و "کریم" افزود: «کریم یعنی کسی که به شما زیاد می بخشد اما شما باید اول درخواست کنید تا او بر شما ببخشد، جواد هم بخشنده است، لیکن اگر شما درخواست هم نکنی می بخشد و اما رئوف آنقدر مهربان است که تو را می خواهد که از وی درخواست کنید تا او بر شما ببخشد لذا این شهر بسیار مقدس و مهم هست که دوستان در آن خدمت می کنند.»

ضمن اشاره به برخی خاطرات خود در عرصه مطبوعات، ادامه داد: «کار اصلی در رسانه ها برعهده خبرنگاران است؛ و مدیران رسانه ای پز آن را می دهند. خبرنگار هم همیشه باید در کنار مردم باشد، هرچند این راه هزینه دارد. خبرنگار باید روحیه مطالبه گری داشته باشد و از مسئولان امر پیگیر برطرف کردن مشکلات مردم باشد. موضوع صداقت در کار نیز بسیار مهم است؛ و خبرنگار باید صادق باشد.»

- کار روزنامه نگار جریان سازی است در بخش دیگری از این مراسم، دکتر افسانه مظفری، مدیر گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، با بیان اینکه خود نیز  قبل ورود به عرصه دانشگاه تا همین امروز به روزنامه نگاری اشتغال داشته است، خاطرنشان کرد: «کسی که کار روزنامه نگاری انجام می دهد باید مسئولیت های اجتماعی آن را نیز بپذیرد.

کار او بسیار سخت و پرمسئولیت، و البته شیرین است. قدرت قلم نوعی انرژی به نویسنده می دهد که به واسطه آن او تلاش می کند، تا آنجا که قوانین و مقررات اجازه می دهد، به عنوان افشاکننده بر جامعه نظارت کند. کار او جریان سازی و مهندسی افکار عمومی است؛ و این روزنامه نگاران هستند که می توانند سیاست گذاران را هدایت کنند.» وی ادامه داد: خبرنگاری با وجود شیرینی‌هایش، حرفه‌ای دشوار است.

قدرت قلم به ما انرژی می‌دهد تا در حد امکان و در چارچوب قوانین به جامعه نظارت کرده و نقش کنترل‌کننده را ایفا کنیم. ایشان با تأکید بر اهمیت تجربه در تربیت خبرنگاران افزود: صرفاً با اتکا به تئوری نمی‌توان خبرنگار تربیت کرد لذا این کتاب برای تربیت یک خبرنگار بسیار مثمر ثمر و ویژه است. مظفری تصریح کرد: روزنامه‌نگاران در همه جای دنیا از جایگاه ویژه‌ - روزنامه‌نگار متعلق به جامعه است غلامرضا بنی اسدی، روزنامه نگار پیشکسوت استان و ـ به ویژه ـ روزنامه «خراسان»، در ادامه این جلسه، با بیان نکاتی درباره نویسنده کتاب، گفت: «دوانلو صرفا خبرنگار نبوده است؛ او هم خبر را می فهمید و هم دردی که لابه لای کلمات نهفته بود را استخراج می کرد و در نوشته های خود به طور ویژه به آن می پرداخت.

او یکی از افرادی بود که در تشویق من در همراهی با قلم نیز همت داشت؛ و من خود و قلم خود را مدیون دوانلو و افرادی نظیر او می دانم. او به خود تعلق ندارد و متعلق به جامعه است.»

- این کتاب حاصل ۳۰ سال تجربه و فعالیت بنده در عرصه روزنامه‌نگاری است در ادامه علیرضا دوانلو گفت: در گذشته هیچ منبعی برای مطالعه نداشتیم در صورتی که ظرفیت‌های زیادی در کشور وجود داشت. از سال ۷۹ آموزش روزنامه‌نگاری را آغاز کردیم و پایه بسیج رسانه را بنا نهادیم. وی با تأکید بر اهمیت حرفه‌ای‌گرایی در رسانه‌ها افزود: در جریان مقاومت نباید به دنبال کار سیاسی یا امنیتی بود، بلکه باید تمرکز بر کار حرفه‌ای باشد. دوستان ما در رسانه‌ها در معرض حملات و مشکلات بسیاری قرار دارند و باید انتخاب کنند که یا به دنبال سود باشند یا با شرافت از مردم دفاع کنند.

روزنامه‌نگاری شغل نیست؛ بلکه مبارزه است.
وی ابزار خبرنگاری را اطلاعات دانست و بیان کرد: اسلحه خبرنگار اطلاعات اوست و هدف رسانه‌ها باید جهت‌دهی به اطلاعات باشد، نه صرفاً جمع‌آوری آن. این نویسنده کتاب درباره ویژگی‌های کتاب خود توضیح داد: هدفم از نوشتن این کتاب، پرورش خبرنگاران است. مطالب کتاب به شکلی نوشته شده که حتی فردی با تحصیلات پایین بتواند آن را بخواند و به یک خبرنگار تبدیل شود. مفاهیم پنهان خبر را آشکار و عناصر آن را به سادگی مطرح کرده‌ام. وی افزود: در این کتاب ضمن بیان ساده تئوری‌ها، تلاش کرده‌ام مطالب را به سمت عملیاتی شدن سوق دهم تا خوانندگان بتوانند آموخته‌های خود را در عمل به‌کار گیرند.

- خبر را هم می شود با سرعت اطلاع رسانی کرد و هم با صداقت در بخش دیگری از این مراسم، امیرالله شمقدری ،مشاور استاندار خراسان رضوی در امور ایثارگران، گفت: خبرنگاران اگر نقد عالمانه ای می کنند باید قبول کرد و اگر اشتباه می کنند باید به آنها زمان داد تا خودشان متوجه اشتباه شان بشوند. خبر را هم می شود با سرعت اطلاع رسانی کرد و هم با صداقت. اگر خبرنگاران به آن قوت رسیده باشد باید اجازه داد این کار را انجام دهند. اگر این کار صورت نگیرد رسانه های معاند سوار بر فضای خبری شده و ما فرصت روایت اول را از دست خواهیم داد.

وی ادامه داد: ما باید سرمایه های رسانه را در این استان معرفی و نکوداشت آنها را در زمانی که هستند انجام دهیم. همچنین افزایش مهارت ها و انتقال تجربه باید در اولویت قرار بگیرد تا بتوان آینده خوبی برای جامعه رسانه ای در نظر گرفت. ایشان کتاب دوانلو را بسیار جامع و کامل برشمرد و افزود: این کار خیلی ارزشمندی هست و تاثیر این کتاب بر جامعه مخاطب خودش، مانند اینست که خبرنگاری سالها تجربه فردی اندوخته است. امضای تابلو یادبود و تقدیر از مهمانان و اهدای کتاب پایان بخش این مراسم بود.