اکونومیست: اوکراین برای بقا می‌جنگد، نه پیروزی

پس از گذشت ۹۷۰ روز از جنگ اوکراین،‌ «لوید آستین» وزیر دفاع آمریکا در سفر به کی‌یف در ۲۱ اکتبر به طور علنی گفت «پوتین حتی به یک هدف راهبردی نیز دست پیدا نکرده است. مسکو هرگز در اوکراین پیروز نخواهد شد.» اما همکاران او در پنتاگون، مقامات غربی و بسیاری از فرماندهان اوکراینی در پشت پرده، بیش از پیش نگران مسیر جنگ و توان اوکراین برای متوقف کردن پیشروی‌های روسیه طی شش ماه بعدی هستند.

در یادداشت نشریه اکونومیست با این مقدمه آمده است: نیروهای اوکراینی توانسته‌اند پوکروفسک، شهری جنگ‌زده در منطقه شرقی دونباس را حفظ کنند که باعث آزردگی پوتین شده است. اما در جای دیگری از خط مقدم، روسیه در حال باز کردن راه خود از میان استحکامات دفاعی اوکراین است. در کوپیانسک شمال هم نظامیان آن صف‌آرایی نیروهای اوکراین را در نزدیکی رودخانه اوسکیل 2 دسته کردند. ارتش روسیه در چاسیو یار در شرق نیز پس از شش ماه تلاش، از کانال سیورسکی دونتس گذشته است. آن‌ها در جنوب نیز در ووهلدار و اطراف آن دست برتر را دارند و در حال پیشروی به سمت کوراخوف از 2 جهت هستند. این در حالی است که اوکراین در کورسک روسیه، حدود نیمی از قلمرو تصرف‌شده در سال جاری را از دست داده است.

دلایل ضعف میدانی اوکراین

اکونومیست نوشت: مشکل از دست دادن بخش بزرگی از قلمرو نیست که محدود است و هزینه گزافی را نیز هم‌زمان با فرسایش تدریجی نیروهای اوکراینی به روسیه تحمیل کرده است. آمریکا ارزیابی کرده که حدود ۶۰۰ هزار نفر از آغاز جنگ مجروح شده یا جان خود را از دست داده‌اند و طبق اطلاعات اوکراین، ۵۷ هزار نفر فقط در اکتبر سال جاری جان خود را از دست داده‌اند. یگان‌های ارتش اوکراین نیروی خود را از دست داده، کمبود تجهیزات و نیروی انسانی دارند و بر اثر تلفات سنگین، خسته شده‌اند.

به‌رغم تصویب قانون جدیدی برای سربازگیری در ماه مه، ارتش این کشور با اعزام نیروهای جایگزین کافی مشکلات زیاده داشته است؛ مردان جوان تمایلی به نام‌نویسی برای خدمت سربازی ندارند؛ مدت آن در بهترین حالت، نامحدود و در بدترین حالت، بازگشت‌ناپذیر است. رهبران شرکای غربی اوکراین از آن می‌خواهند حداقل سن سربازگیری را از ۲۵ نیز پایین‌تر بیاورند تا ظرفیت نیروهای ذخیره افزایش پیدا کند. اما برخی حساسیت‌های سیاسی و نگرانی از بروز بحران جمعیتی، سد راه هرگونه تغییری در این زمینه شده است.

در ادامه این مطلب آمده است: «جک واتلینگ» عضو اندیشکده «خدمات متحد سلطنتی» در لندن چند دلیل را عامل اقبال رو به افول اوکراین در این جنگ می‌داند. یکی از آن‌ها کمبود سامانه‌های رهگیری دفاع هوایی است که امکان «جاسوسی مداوم و گسترده» پهپادهای شناسایی روسیه را فراهم می‌کند. این امر موجب سرازیر شدن موشک‌های بالستیک و پهپادهای روسیه علیه توپخانه اوکراین در پشت خط مقدم و بمب‌های سرشی علیه نظامیان در خط مقدم می‌شود و روسیه را قادر می‌سازد پیشروی‌های تدریجی اما پیوسته‌ای با یگان‌های کوچک‌تر داشته باشد. ذخایر محدود گلوله‌های توپ، تانک‌ها و خودروهای زرهی آن بر این مشکل می‌افزاید. هرچه قدرت آتش و نیروی زرهی کمتر باشد، اتکای بیشتری به نیروی پیاده‌نظام وجود دارد.

پیشروی‌ مداوم روس‌ها به‌رغم چالش‌های جدی

در این میان، ارتش روسیه نیز با مشکلاتی جدی مواجه است. سال بعد، مسکو یک‌سوم بودجه ملی خود را هزینه بخش دفاعی خواهد کرد که اقتصاد غیرنظامی را در این روند در مضیقه قرار خواهد داد. شاید تورم بیش از دو برابر میزان رسمی آن خواهد شد که بالای ۸ درصد است. یک مقام اطلاعاتی اروپایی با گفتن این که خانواده‌های روسی در ۲۰۲۵، کم‌کم مشکلات اقتصادی را برای اولین بار احساس خواهند کرد، افزود نشانه‌های اولیه خستگی جنگ در میان کسانی که از نزدیک درگیر این جنگ بوده‌اند،‌ مثلا مادران و اعضای خانواده، احساس می‌شود.

این یادداشت می‌افزاید: روسیه در میدان جنگ به تاکتیک‌های ناشیانه‌ای متکی است که منجر به تلفات سنگین می‌شود. تصمیم قرض گرفتن هزاران نفر از نظامیان کره‌شمالی نیز که گمان برده می‌شود در کورسک به خدمت گرفته شوند، نشان می‌دهد که یگان‌های ارتش روسیه نیز با کمبود نیرو مواجه هستند. مقام اروپایی که پیشتر به او اشاره شد، می‌گوید ستاد کل ارتش و وزارت دفاع روسیه در حال اعمال فشار زیادی به کرملین برای سربازگیری و اعزام بیشتر نیرو هستند.

صنایع دفاعی روسیه تا حدی به نوسازی ذخایر زمان اتحادیه جماهیر شوروی وابسته است که موجودی آن در برخی بخش‌ها مانند خودروهای زرهی رو به کاهش است. با این حال، تولیدات آن از خط تولیدهای غرب پیشی می‌گیرد. اتحادیه اروپا مدعی است که سالانه، بیش از یک میلیون گلوله تولید می‌کند؛ تولیدات روسیه سه برابر این میزان است. یک منبع مطلع از روند کمک‌های تسلیحاتی آمریکا به اوکراین می‌گوید، «نمی‌دانم چطور می‌توانیم تولید کافی و عرضه کافی داشته باشیم. ذخایرمان آن قدر نیست که بدون خطرات جدی در جاهای دیگر، چیزی به آن‌ها بدهیم.» روسیه در زمینه نیروی انسانی نیز برتری دارد. به گفته یک مقام ارشد ناتو، ارتش روسیه هر ماه، حدود ۳۰ هزار نفر را ثبت‌نام می‌کند. مقام رسمی دیگری نیز می‌گوید، این میزان برای اهداف داخلی کافی نیست اما برای جبران تلفات عظیم ماه‌های اخیر کافی است.

اکونومیست در بخش پایانی این مطلب آورده است: روسیه نمی‌تواند تا ابد بجنگد. اما نگرانی مقامات آمریکایی، اروپایی و اوکراینی این است که با رویه موجود، شکست اوکراین فرا برسد. این روحیه مایوس‌کننده در تغییراتی که در لحن آمریکا ایجاد شده نیز مشهود است. مقامات ارشد مانند آستین هنوز اظهارات اطمینان‌بخشی را مطرح می‌کنند و وعده پیروزی اوکراین را می‌دهند. اما کسانی که در بطن برنامه‌ریزی پنتاگون هستند، می‌گویند در عمل، بلندپروازی‌های اوایل ۲۰۲۳، یعنی باز پس گرفتن قلمرو اوکراین یا وادار کردن غافلگیرانه روسیه به مذاکرات صلح به واسطه وارد کردن ضربه‌ای حساب‌شده، جای خود را به تمرکز دقیق بر جلوگیری از شکست داده است. یکی از افرادی که در این برنامه‌ریزی‌ها مشارکت دارد، می‌گوید، «در این برهه، ما بیشتر درباره چگونگی جان به در بردن اوکراین فکر می‌کنیم.»