نیکولاس مادورو که در روزهای گذشته، با پیچیده پرچم ونزوئلا به دور خود پرفرومنسی بینقص از پیروزی را اجرا کرده بود، در دام اعتراضات خیابانی افتاده است. معترضان دست خالی یا با قابلمهای در دست که بر روی آن میکوبند به خیابان آمدهاند تا مخالفت خود را بابت انتخاب مجدد مادورو اعلام کنند. آنها زیر بار اعلام نتایجی که این مرد قوی هیکل در آن پیروز شده نرفتهاند. اینجا ۱۰ نکته درمورد وقایع ونزوئلا را بخوانید:
۱- چند صحنه از اعتراضات خیابانی در ونزوئلا، بیشتر از بقیه روز سهشنبه در شبکههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفت. اولی خیابانهای مملو از جمعیت تظاهرکنندگان را نشان میدهد که برای بیرون راندن خلف چاوز از قدرت به خیابان آمدهاند. اما تصویر دوم، کمی جدیتر است. یک مجسمه فلزی و بزرگ از مادورو در یکی از میدانهای شهر پایین کشیده میشود. تصویر؛ شباهت زیادی به تصاویری از این دست در عراق پس از سقوط صدام یا ایران پس از فرار محمدرضا پهلوی دارد. ونزوئلاییهای معترض پای مجسمه پایین کشیده شده مادورو فریاد شادی سر میدهند و روی پای خود بند نیستند.
۲-ماریا ماچادو، زن نسبتا جوانی که رهبر اپوزیسیون دانسته میشود، در ماههای گذشته تبدیل به کابوسی برای دولت مستقر در ونزوئلا شده بود. او از ادموندو گونزالس رقیب ۷۴ ساله مادورو حمایت میکرد. پیروزی مجدد حاکم در انتخابات اخیر ونزوئلا، از سوی رقیب، رایدهندگان او و ماریا ماچادو رد شده است. این گروه تاکنون توانستهاند صدها هزار نفر را در شهرهای مهم ونزوئلا به خیابان بیاورند تا علیه تقلب در انتخابات اعتراض کنند.
۳- طبق گزارشی که یورونیوز از ونزوئلا اراده کرده، مخالفان مادورو روز دوشنبه اعلام کردند که کپی بیش از ۷۳ درصد از برگههای رایگیری را به دست آوردهاند که نشان میدهد بیش از شش میلیون رای به نفع گونزالس و تنها ۲.۷ میلیون رای برای مادورو در صندوقها ریخته شده است. بر همین اساس، هر دوی آنها خواستار برگزاری تظاهرات سراسری بیشتر در روز سهشنبه شدند. حضور پرشمار معترضان در خیابانها باعث شده تا تحلیلگران خارجی ادعای اپوزیسیون ونزوئلا را چندان با واقعیت در تضاد نبینند.
۴-حتی پیش از آنکه نتایج انتخابات اعلام شود، ۷۲ نفر از اعضای کارزار انتخاباتی مخالفان، از زمان آغاز رسمی تبلیغات انتخاباتی در روز چهار ژوئیه، بازداشت شده بودند. با این همه شخص گونزالس تا پیش از اعلام نتیجهها حاضر نشد تا دولت مادورو را متهم کرده یا با لحن تندوتیزی در مورد آن صحبت کند.
۵-آمریکا، شیلی و آرژانتین نتایج انتخابات را زیر سؤال بردند. البته این اتفاق عجیبی نبود. این کشورها بهعنوان مخالفان سنتی مادورو بهحساب میآیند و در انتخابات پیش از این هم تمام قد مقابل مادورو ایستاده و طرف رقیب جوان او را گرفتند. البته در آن انتخابات هم با وجود اعتراضات شدید به نتایج، در نهایت رقیب ناچار به زندگی پنهانی در ونزوئلا یا جایی خارج از این کشور شد و مادورو در قدرت باقی ماند. نیکاراگوئه، روسیه، چین، ایران، کوبا، هندوراس و بولیوی پیروزی مادورو را تبریک گفتند. این کشورها از نظر رویکرد سیاسی به مادورو نزدیک به حساب میآیند. برزیل و مکزیک اعلام کردند که تا زمان انتشار جزئیات نتایج و جدول تفکیکی آرا منتظر میمانند.
۶-اما امار دولتی چه میگویند؟ معاون مجلس ملی ونزوئلا با رد ادعای اپوزیسیون اعلام کرده تایج شمارش رسمی ۸۰ درصد آرا نشان میدهد که مادورو با کسب ۵۱.۲ درصد آرا پیشتاز است و ادموندو نیز ۴۴.۲ درصد آراء را به دست آورده است.
۹-ایلان ماسک هم توییتر را محلی برای عقدهگشایی علیه مادورو انتخاب کرده است. البته او حالا توییتر را با نام ایکس مدیریت میکند و ویدئویی را منتشر کرده که در آن مادورو خطاب به ایلان ماسک که او را «دشمن سرسخت» خود میخواند، اعلان جنگ میکند. مادورو در این ویدئو ادعا میکند که ایلان ماسک میخواهد با موشکهای فضایی خود به ونزوئلا حمله کند.ماسک ضمن نشر این سخنان در نوشتهای توهینآمیز گفته الاغ بیشتر از مادورو میداند.
۱۰-ونزوئلا بیش از هشت میلیون نفر پناهنده دارد که اغلب آنها در زمان دولت مادورو و پس از مرگ چاوز از کشور گریختهاند. هر بحران سیاسی در این کشور موجی از مهاجرت ونزوئلاییها را به همراه دارد. فقر، کمبود کالاهای ضروری و تورم بالا و نبود آزادیهای اجتماعی، فساد گسترده اقتصادی و... از مشکلاتی هستند که ونزوئلا با آن دست به گریبان است. برای کشورهای همسایه، آمدن ونزوئلاییهای بیشتر به معنای بحران اقتصادی گستردهتر است. برای مثال شیلی که چندان اقتصاد قوی ندارد، از دست پناهندگان دچار بحرانهای زیادی شده.پیروزی مادورو، به معنای آغاز سومین دوره شش ساله متوالی ریاست جمهوری او و ادامه دولتی چپگرا در کاراکاس خواهد بود. بهنظر میرسد حتی تلاشهای مادورو برای رفع برخی مشکلات با ایالات متحده با هدف کنترل وضعیت اقتصادی، آنقدرها که باید قلب ونزوئلاییها را به دست نیاورده و در بهترین حالت بیش از ۴۲ درصد از رای دهندگان مایل به ادامه مسیر فعلی نیستند.
۱۱-مادورو و در حال حاضر با اتهامات قاچاق مواد مخدر و فساد در ایالات متحده مواجه است و به دلیل جنایت علیه بشریت نیز از سوی دادگاه کیفری بینالمللی مورد تحقیق قرار گرفته. اگر انتخابات به سود او تمام نشود، امکان دستگیری مادورو امری دور از ذهن بهنظر نمیرسد. با این اوصاف علت مقاومت او برای ماندن در جایگاه ریاستجمهوری ونزوئلا، به مصونیتی برمیگردد که به او اعطا شده است.
۱۲- مادورو کل ماجرا را یک توطئه علیه خود بهحساب میآورد. او گفته که اپوزیسیون افراطی طرحی را برای نادیده گرفتن نتایج انتخابات در یک ضدانقلاب خشن، فاشیستی و جنایتکار در نظر گرفته بود که شامل مجموعه ای از تظاهرات خشونتآمیز در مناطق مختلف کشور است. او به ارتش ونزوولا اتکا کرده که تصاویری از حضور تانکهایش در خیابانها منتشر شده. تاکنون حداقل دو نفر در اعتراضات جان باختهاند و ارتش تا صبح سهشنبه تمام قد کنار دولت ایستاده بود. اما از ظهر این روز، کم کم برخی از مقامات نظامی نسبت به مواضع خود دچار شک شده و برخی خود را کنار مردم ونزوئلا دانستهاند.