بهشتی‌پور: گروسی به دنبال پاسخ دو سوال در ایران است

گروسی در تهران گفته است پیشنهاداتی برای اعتمادسازی مطرح کرده. مقام ارشد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توضیح داده مجموعه از اقدامات عملی ملموس را برای احیای بیاینه مشترک پیشنهاد دادم. مدیرکل آژانس مدتی قبل در گفت‌وگو با رسانه‌ها مدعی شده بود که روند اجرای این بیانیه برای حل‌وفصل مسائل پادمانی متوقف شده است. اما مشخص نیست او با چه سبد پیشنهادی وارد ایران شده و به اصفهان و تهران سفر کرده که امیدواری‌ها به احیای بیانیه چهارم بالا گرفته است.محمد اسلامی در سخنانی در افتتاحیه اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای در اصفهان گفت همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب پادمان و ان.پی.تی در سرلوحه سیاست ایران است. به شهادت گزارش‌های مستمر آژانس ظرفیت جذب شده بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران در ۲۰۲۳ به میزان ۲۲ درصد بازرسی‌های کل جهان بوده است در حالی که ظرفیت نصب شده ما ۳ درصد و بازرسی‌ها ۲۲ درصد. این حجم از بازرسی در طول تاریخ از هیچ کشوری صورت نگرفته است.

فرای این اظهارنظرهای دو طرفه؛ برخی از ناظران علت تمایل ایران برای سفر گروسی را در تمایل تهران به باز نگه‌داشتن درهای گفتگو با غرب ربط می‌دهند. به اعتقاد آنها سفر گروسی در ادامه گفتگوهایی قرار دارد که رسانه‌های غربی می‌گویند در ماه‌های اخیر به‌طور غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده در عمان در گرفته است. برخی اما این مساله را صحیح نداسته و معتقدند حتی اگر ایران تمایلی به چنین اقداماتی داشته باشد، احتمالا آگاه است که شانس بایدن برای دور دوم ریاست جمهوری آمریکا در مقابل با ترامپ آنقدر بالا نیست که در ماه‌های باقی‌مانده تا انتخابات آمریکا، گفتگوهایی از این دست با گروسی یا رایزنی‌های غیرمستقیم بتواند تاثیری مؤثر بر تحریم‌ها علیه ایران و یا حتی بازگشت برجام داشته باشد.

حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل هسته‌ای و بین‌المللی در مورد علت سفر رئیس کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به خبرآنلاین گفت: آقای کمالوندی سخنگوی آژانس انرژی اتمی قبل از سفر گروسی توضیحاتی در مورد اینکه دستور کار آقای گروسی در تهران چیست نداد. اطلاعاتی که از سفر او به ایران منتشر می‌شود مقداری قطره چکانی است. بهانه اصلی سفر گروسی شرکت در اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای است که در اصفهان برگزار می‌شود. به نظر می‌رسد گروسی در تهران به دنبال حل دو سوال باقیمانده‌ای باشد که آژانس‌بین‌المللی انرژی هسته‌ای از ایران دارد. او احتمالا فرصت را مغتنم می‌شمارد تا پاسخی برای سوالات آژانس داشته باشد. اجلاس شورای حکام در خرداد ماه برگزار می‌شود و اگر گروسی با پاسخ سوالاتش برنگردد،‌ دوباره سوالات مطرح می‌شود. به نظر می‌رسد ایران باید با آژانس به یک راهکار مشترک برسد تا بهانه دست کشورهایی مثل آمریکا و انگلیس و فرانسه و آلمان که دنبال سوژه‌سازی هستند و انواع فضاسازی علیه ایران دارند داده نشود و عملکردشان خنثی شود.

این کارشناس مسائل هسته‌ای در مورد به تعویق افتادن سفر گروسی و سپس ادعاهای او در مورد رسیدن ایران به مقدار موردنیاز اورانیوم غنی‌شده برای دستیابی به بمب هسته‌ای گفت:‌ واقعیتش این است که ایران می‌گوید ما زیرنظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت می‌کنیم و بازرسان آژانس به‌راحتی به ایران می‌آیند و برمی‌گردند. حتی در زمانیکه اسراییل ایران را تهدید می‌کرد گروسی گفت علی‌رغم تهدیدها کارشناسان آژانس‌بین‌المللی انرژی هسته‌ای به ایران می‌آیند و کارشان را انجام می‌دهند. به هر حال ایران تحت نظر آژانس است. برخی در داخل هم نکاتی را مطرح می‌کنند که فضا علیه ایران را تشدید می‌کند. درحالی که سیاست ایران همچنان سیاستی است که با هرگونه تولید و نگهداری و تکثیر سلاح هسته‌ای در هر جا و از جمله ایران مخالفت می‌کند. دکترین هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است و دنبال رفتن به سمت تولید بمب نیست. اما بحث اینکه ذخایز اورانیوم ایران به حدی رسیده که می‌تواند اگر بخواهد بمب درست کند، مساله جدایی است. صرف داشتن ذخیره اورانیوم برای ساخت بمب کفایت نمی‌کند. شما باید بتواند فناوری داشته باشید که بمب را امن نگهدارید تا در درجه اول به خودت آسیب نرسد. از طرف دیگر باید بتوانید در یک زمان و مکان مشخصی که ارائه کنید، آن بمب را استفاده و آزمایش کنید که آن هم یک فناوری خاص خودش را دارد.

او در مورد ایران هدف ایران از دعوت گروسی به کشور چه بود، توضیح داد: ایران در سیاست‌های کلان خود دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست و بحث این است که ذخایز اورانیوم ایران همیشه در حدی هست که اگر اراده کند می‌تواند بمب بگذارد. تمام ذخایر اورانیوم ایران، در گزارش‌های دوره ای آژانس اعلام شده و به شورای حکام اعلام شده و خبرگزاری‌هایی مانند رویترز و... هم آن را با جزئیات درج می‌کنند. در نهایت ایران چیز مخفی ندارد. میزان ذخایر اورانیوم،‌ سانتریفیوژها و .... در گزارش‌های شورای حکام وجود دارد. بنابراین فضاهای رسانه‌ای گاهی برای دامن‌زدن به ایران هراسی شکل می‌گیرد.

ایران از آقای گروسی دعوت کرده تا در کنفرانسی که در اصفهان برگزار می شود شرکت کند. منتها این مساله نشان می‌دهد ایران همچنان آژانس را در دستور کار دارد و ترجیح می‌دهد همچنان تماس‌هایش با آژانس انرژی اتمی حفظ شود. همکاری ایران با آژانس در واقع کمک می‌کند تا ایران بهتر بتواند بهانه را از دست طرف مقابل غربی بگیرد. هر چقدر ایران همکاری بیشتری با آژانس داشته باشد، بیشتر می‌تواند طرف مقابل را خلع سلاح کرده و تبلیغاتش را خنثی کند.