چندی پیش نشست غیرعلنی در اسلو میان علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه ایران و مسئول مذاکره کننده ایرانی در مذاکرات هستهای یا رفع تحریم و نمایندگان وزارت امور خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان برگزار شد. در این نشست، انریکه مورا نیز حضور داشت. این در حالی است که مذاکره کنندگان روسیه و چین در نشست اسلو حضور نداشتند.
به طور کلی، برگزاری جلساتی با این فرمت در نروژ نادر است، اگرچه، این اولین بار نیست که یک کشور اسکاندیناوی که بخشی از اتحادیه اروپا نیست، به عنوان بستری برای مذاکرات میانجی گری میان اروپا و ایران عمل میکند. گفته میشود که اعضای اروپایی بدون انجام رایزنیهای قبلی با واشنگتن و دور زدن روسیه و چین، پیش نویس توافقنامه خود را به طرف ایرانی پیشنهاد کردند.
بنابراین، با توجه به اینکه تهران با میانجیگری برخی کشورهای عربی، در حال انجام مذاکرات بسته با امریکاست، این احساس به وجود میآید که ایران بر اساس سناریوهای مختلف کار میکند: با امریکاییها – جداگانه، با اروپاییها – جداگانه. با این وجود، سرگئی ریابکوف گفت: «هیچ چیز شگفت انگیزی در این واقعیت وجود ندارد که ایران در حال گفتگو با کشورهای غربی درباره توافق هستهای است و ما کاملا در جریان هستیم.»
در شرایط کنونی، ایران در حال مانور دادن است و میکوشد مواضع مذاکره خود را به انگلیس، فرانسه و آلمان نزدیک کند تا آنها را از امریکا دور کند. اما، این سوال که آیا اعضای اروپایی خطر اتخاذ سیاست مستقلی را که در تضاد با خط واشنگتن باشد، میپذیرند، همچنان نامشخص است. بنابراین، امریکاییها پیشنهاد میکنند که نوعی توافق موقت دوجانبه در مورد برجام منعقد شود. اما، تهران، همانطور که ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران میگوید، چنین سناریویی را رد میکند.
بدیهی است که مذاکرات در درون خود «گروه شش»، در درجه اول میان واشنگتن، مسکو و پکن مورد نیاز است که به دلایل واضحی اکنون دشوار است. اما به هر حال، ایران به مذاکره در مورد برنامه هستهای حتی در فرمت اسلو نیاز دارد.
ایران پس از تصمیم به احیای روابط دیپلماتیک با عربستان سعودی، فعالانه به سمت عادی سازی روابط با جهان عرب حرکت کرد و در تدارک برگزاری نشستی با اعضای شورای همکاریهای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تا پایان سال جاری است. هدف این است که مانند اوکراین، ایالات متحده امریکا نتواند در سرزمینهای مجاور ایران جای پایی پیدا کند و به صورت نیابتی عمل کند.
منبع: رگنیوم (روسیه) / دیپلماسی ایرانی