ناگفته‌های معاونت اجتماعی پیشین ناجا از شکل گیری گشت ارشاد

به گزارش مردم سالاری آنلاین، معاون اسبق اجتماعی نیروی انتظامی می‌گوید: به نظر من باید دست پلیس را هم بوسید که از آبروی خودش گذشت و آمد در خیابان‌ها با بی‌حجابی‌ها برخورد کرد. وظیفه پلیس، برخورد با جرم و هنجارشکنی است و اگر پلیس، مقتدر نباشد، ناامنی بیش‌تر می‌شود.
هرچند سردار بهمن کارگر، از حدود ۸ سال قبل تا امروز، رئیس بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس است، اما در روزگاری که گشت ارشاد در کشور پا گرفته و به عنوان یک تدبیر روشمند در نیروی انتظامی آن زمان اجرایی شده، او معاون اجتماعی ناجایی بوده که امروز آن را «فراجا» می‌خوانند.
عصر یک روز گرم تابستانی برای دیدار با سردار در دفترش قرار داشتیم؛ ساختمانی چندسال ساخت در حوالی خیابان شهید بهشتی که از سال‌ها قبل محل قرار همکاران او در بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس است. وقتمان برای یک گفت‌وگوی بلند و جانانه محدود بود، اما به لطف تأخیر مهمان بعدی سردار کارگر، این فرصت را پیدا کردیم که علاوه بر مرور خاطرات او از دوره پیروزی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس، سئوالاتی هم درباره یک چالش روز یعنی حجاب و عفاف و طرحی موسوم به «گشت ارشاد» بپرسیم. هرچه باشد او در آن زمان از تصمیم‌سازان اصلی این طرح بوده و حتماً نکاتی درباره آن دارد که بلاشک شنیدنی است.
چنین هم شد و گفت‌وگویی از کار در آمد که مستقل از تمام بحث‌های قبلی، ارزش داشت تا پیش از زمان انتشار مصاحبه اصلی به انتشار برسد. کارگر، جانانه از «گشت ارشاد» دفاع کرد و گفت که ۲ درصد خطای مجریان این طرح را نباید به پای ۹۸ درصد عملکرد صحیح آن نوشت.
او در پاسخ به این سؤال که چرا هنوز گشت ارشاد از سوی مسؤولان و جامعه به عنوان یک چالش مطرح است، مقدمه‌ای چید و حرف‌هایش را با این جملات شروع کرد: از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱ در معاونت اجتماعی ناجا بودم و بعد از آن به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس آمدم. در آن زمان مسائل نرم‌افزاری گشت ارشاد با ما بود. سردار اشتری که الان فرمانده کل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی هستند، آن موقع معاون اطلاعات و امنیت نیروی انتظامی جمهوری اسلامی بودند و ما در این موضوع باهم همکاری می‌کردیم.
چرا این روزها بی‌حجابی‌ها شدت گرفته است؟
آمریکایی‌ها در سال ۱۳۸۰ گفتند که بی‌حجابی در ایران صورت می‌گیرد، بعد گفتند سال ۱۳۸۶ و دوباره گفتند حتماً در سال ۱۳۹۰ در ایران بی‌حجابی می‌شود. نگاه کنید دشمن برای این کار پول خرج کرده و تلاش می‌کند که حتماً بی‌حجابی اتفاق بیفتد.
در زمان تصدی شما در معاونت اجتماعی ناجا (فراجای کنونی) انتقاداتی به گشت ارشاد وارد شد. این سئوال مطرح است که چرا پلیس وارد این مسأله شد؟
به نظر من گشت ارشاد خیلی به کشور خدمت کرد. در اواخر دولت آقای خاتمی دستورالعمل عفاف و حجاب در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید که طبق این دستورالعمل ۲۷ دستگاه در آن مسئول هستند. منتها از آن ۲۷ دستگاه، ۲۵ دستگاه که کار ایجابی باید می‌کردند، فعالیتی انجام ندادند و تنها ۲ دستگاه سلبی یعنی نیروی انتظامی و قوه قضاییه وارد شدند.
در این شرایط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی مردانه پایه کار ایستاد و وظیفه‌اش را انجام داد. بنابراین اگر گشت ارشاد نبود، خیلی قبل‌تر بی‌حجابی در ایران صورت گرفته بود. این در حالی است که وقتی گشت ارشاد کار خودش را کنار گذاشت، دیدید که در خیابان‌ها کشف حجاب و بی‌حجابی زیاد شده است.
پس شما چه آن زمان و چه امروز، مدافع تأسیس گشت ارشاد بودید؟
بله! اتفاقاً از نظر من تأسیس گشت ارشاد درست بود. البته بماند که بعداً گفتند باید تعطیل شود. نتیجه چنین تصمیمی را هم که دیدید! بعضی افراد در این زمینه سخنان قلمبه سلمبه می‌زنند. من خودم استاد دانشگاه هستم. دکترا و فوق لیسانس خودم را در دانشگاه شهید بهشتی خوانده‌ام. ما باید هر چیزی را در زمان خودش بررسی کنیم.
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی مردانه پایه کار ایستاد و وظیفه‌اش را انجام داد. بنابراین اگر گشت ارشاد نبود، خیلی قبل‌تر بی‌حجابی در ایران صورت گرفته بود.
اما امروز برخی معتقدند کار فرهنگی باید انجام شود و نیازی به گشت ارشاد نیست.
گشت ارشاد به جامعه خیلی خدمت کرد. اگر می‌خواهید بگویید نباید خطا داشته باشد، مگر در جاهای دیگر خطا صورت نمی‌گیرد؟ معمولا آنهایی زیاد حرف می‌زنند که کمتر کار کرده‌اند. اکنون بعضی‌ها همصدا با شبکه‌های خارجی بی‌بی‌سی و ایران اینترنشنال شده‌اند و حرف‌های آن‌ها را تکرار می‌کنند که باید کار فرهنگی صورت بگیرد!
در این زمینه نهادهای ایجابی عفاف و حجاب کم‌کاری کرده‌اند. به آن‌ها می‌گویم چرا شما این کارها را انجام نداده‌اید؟ چرا آموزش و پرورش و وزارت علوم در این سال‌ها کاری انجام نداده‌اند؟ چرا مساجد کاری انجام نداده‌اند؟
کسانی که مخالف گشت ارشاد هستند، می‌گویند چرا پلیس بدحجاب‌ها را دستگیر می‌کند. بالاخره بیرون ماندن چند رشته مو که نیازمند چنین برخوردهای قهرآمیزی نیست. نظر شما در این باره چیست؟
من از شما سؤال می‌کنم بی‌حجابی جرم است یا نه؟ هنجارشکنی جرم است یا نه؟ فروش مواد جرم است یا خیر؟ خب! الان شما می‌گویید پلیس باید در مقابل اینها کاری انجام دهد یا نه؟ خب! می‌توان به راهنمایی و رانندگی هم گفت که شما الان فقط فرهنگ‌سازی کنید و اگر کسی خلاف قانون انجام داد، جریمه‌اش نکنید!
مثل اینکه الان کسی دارد دزدی می‌کند و از دیوار مردم بالا می‌رود. ما بیاییم و بررسی کنیم که دلیل اینکه دزدی می‌کند، چیست؟ دزد است یا محتاج؟ پلیس می‌گوید این الان در حال دزدی است، باید دستگیر شود و تحویل قوه قضاییه شود تا آن‌ها او را محاکمه کنند. در حالی که آن گروه و آن کسی که باید به دنبال برطرف شدن فقر و حل مسائل اقتصادی برود، کس دیگری است. وظیفه پلیس دستگیر کردن مجرم است. وظیفه پلیس برخورد با جرم و هنجارشکنی است. حال مخاطب، رسانه و جامعه همه را رها کرده و به پلیس گیر می‌دهد! به نظر من باید بیایید دست پلیس را هم ببوسید که از آبروی خودش گذشت و آمد در خیابان‌ها و با بی‌حجابی‌ها برخورد کرد.
در زمان آغاز طرح گشت ارشاد، همکاری خوبی از سوی مسئولان با نیروی انتظامی صورت نمی‌گرفت. چرا این اتفاق افتاد؟
باید بیایید دست پلیس را هم ببوسید که از آبروی خودش گذشت و آمد در خیابان‌ها و با بی‌حجابی‌ها برخورد کرد
من زمان آقای احمدی‌نژاد، مسؤول بودم. خود ایشان هم از کسانی بود که با گشت ارشاد مخالفت می‌کرد. البته من با برخوردهایی که خشونت‌آمیز است، مخالفم. اما کجا پلیس برخورد خشونت‌آمیز کرده است؟ بیاییم از افرادی که برخورد کرده، آمار بگیریم و بررسی کنیم که چند نفر را دستگیر کرده است. در حالی که ما بیش‌تر به مردم تذکر می‌دادیم که خانم حجابت را درست کن. اصلاً پلیس برخوردی نمی‌کرد.
گشت ارشاد با بدحجابی‌هایی که مثلاً موی خانمی کمی بیرون است یا دستش پیداست، با آن‌ها که برخوردی نمی‌کرد. پلیس با هنجارشکن‌ها و کشف حجاب‌ها برخورد می‌کرد که خانم حجابت را درست کُن یا آقا به همسرت تذکر بده یا پلاک ماشینی را برمی‌داشتیم و تماس می‌گرفتیم که کشف حجاب در اتومبیل شما دیده شده است، لطفاً بررسی کنید.
عده‌ای انتقاداتی به نحوه اجرای طرح گشت ارشاد وارد می‌کنند و می‌پرسند آیا پلیس نمی‌تواند رفتار بهتری با بدحجاب‌ها داشته باشد؟ آیا رفتار پلیس در این طرح، خوب نبوده؟
من خودم به آمریکا رفته و برخورد شدید پلیس را حتی در زمان حرکت کاروان‌های سیاسی روسای جمهور یا حکام دیگر کشورها به سمت سازمان ملل دیده‌ام
در کل دنیا اگر چنین اتفاقی بیفتد و هنجارشکنی صورت بگیرد، برخورد می‌شود. یک زمانی به پلیس نیویورک گفتند که شما گشت ارشاد در نیویورک راه انداخته‌اید؟ گفت: چرا این سؤال را می‌پرسید؟ گفتند: چرا شما با خانم‌هایی که لباس برهنه می‌پوشند و به خیابان می‌آیند، برخورد می‌کنید؟ گفت: چون برهنگی اینها باعث ایجاد فساد در جامعه و شهر می‌شود. این کسی که دارد در این شهر زندگی و کار می‌کند، آن فرد باعث مشکل در زندگی‌اش می‌شود. اینها باید درست لباس بپوشند!
کتابی را نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها چاپ کرده که در آن کتاب به پوشش دانشجویان در دانشگاه و خوابگاه‌های دانشجویی اشاره شده است؛ مثلاً در کشور انگلیس دانشجو باید با چه لباسی باید وارد دانشگاه شود؛ در حالی که آن‌ها حجاب ندارند. البته ما این موارد را هم نداریم که دانشگاه و خوابگاه ما چنین دستوراتی داشته باشند.
در حال حاضر پلیس بسیار محدود شده است. وقتی فردی اشاعه فحشا می‌کند، به پلیس جسارت می‌کند، سخنان ناپسند می‌زند و هنگامی که می‌خواهند او را سوار ماشین کنند، پلیس زن را می‌زند و فحش می‌دهد، در این حین فیلم می‌گیرند و می‌گویند: ببینید پلیس با مردم چه کار می‌کند؟! بله! ما هم بعضی اتفاقات را قبول نداریم، مثل آن مادری که جلوی ماشین پلیس آمد و ایستاد. حتی خود فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی هم گفت: من این را قبول ندارم.
پلیس ممکن است در آن ۱۰۰ کاری که انجام می‌دهد، ۲ کار آن هم خراب شود، ولی ما نباید این ۲ کار را جلوی چشم بگیریم. بنابراین اگر اقتدار پلیس گرفته شود و پلیس نتواند کاری که باید انجام بدهد، این باعث گرفته شدن امنیت در کشور می‌شود. پس باید از این پلیس حمایت شود؛ این بچه‌های متدین پلیس که در آن شبانه‌روز زحمت می‌کشند.من خودم در پلیس بوده و زحمات این‌ها را دیده‌ام. به نظر من کسی که امروز پلیس را تضعیف کند به کشور خیانت می‌کند. پلیس نباید تضعیف شود. اگر پلیس تضعیف شود و امنیت به خطر بیفتد، اقشار مختلف نمی‌توانند به راحتی در کشور زندگی کنند.
به کشورهای دیگر نگاه کنید و ببینید چه برخوردی با مجرم‌ها می‌کنند. من خودم به آمریکا رفته و آن برخوردها را حتی در زمان حرکت کاروان‌های سیاسی روسای جمهور یا حکام دیگر کشورها به سمت سازمان ملل دیده‌ام. آن‌ها از این‌که در مقابل دیدگان نمایندگان سیاسی کشورهای دیگر با مجرم برخورد کنند، ابایی ندارند؛ منتها ما اینها را در پلیس خودمان نداریم. آن قدر به پلیس گیر می‌دهند که پلیس مجبور می‌شود از وظایف ذاتی‌اش کوتاه بیاید. وقتی فساد در جامعه زیاد شود، باز می‌گویند پلیس در جامعه چه کار می‌کند؟ بله! پلیس باید انتقادپذیر باشد و رسانه‌ها باید به پلیس انتقاد کنند، اما نباید کار پلیس متوقف شود.
انصافاً پلیس ما مجاهدان فی سبیل الله هستند. پلیس در بین نیروهای مسلح کار بیش‌تری انجام می‌دهد. اگر در یک مورد تعللی در مأموریت‌های پلیس انجام شود و امنیت کشور به خطر بیفتد، آن زمان می‌فهمید که اهمیت پلیس چقدر است.