در شرایطی که از هفته گذشته نرخ بلیت هواپیما برای مسافران خارجی ارزی شد، مخالفتهای بسیاری از سوی دستگاههای مختلف و فعالان حوزه گردشگری با این تصمیم صورت گرفت. هم اکنون نیز مجلس وعده بررسی این موضوع را داده است و مشخص نیست آیا نرخ ارزی برای پرواز خارجیها باقی میماند یا لغو میشود؟
نرخ بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی از پنجم تیرماه برای مسافران خارجی به صورت ارزی محاسبه شده و بر اساس این تصمیم که از سوی انجمن شرکتهای هواپیمایی اتخاذ و سپس از سوی سازمان هواپیمایی کشوری به تایید رسید، قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی برای پروازهای کمتر از یک ساعت ۱۰۰ دلار و برای پروازهای بیشتر از یک ساعت ۱۵۰ دلار اعلام شد.
در این میان وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت امور خارجه در مکاتباتی جداگانه و اظهارنظرهایی متعدد مخالفت خود را با اتخاذ این تصمیم ابراز کردند. چرا که به اعتقاد آنها این تصمیم میتواند تبعات بسیاری برای گردشگری ایران و حتی صنعت هوانوردی داشته باشند. فعالان و مسئولان حوزه گردشگری میگویند، یکی از مهمترین مزیتهای ایران در حوزه گردشگری ارزان بودن هزینه سفر است که با این تصمیم مسلما گردشگری در ایران نیز تحت تاثیر قرار گرفته و کاهش محسوسی پیدا میکند.
حسن خوشخو –معاون هوانوردی و امور بینالملل سازمان هواپیمایی کشوری- در این باره به ایسنا گفت: در این مورد دو رویکرد وجود دارد یکی اینکه سوخت یارانهای که به شرکتهای هواپیمایی داده میشود، بهتر است به شهروندان ایرانی اختصاص پیدا کند و در کشورهای دیگر نیز اینگونه است که خدمات و کالایی که به شهروندانشان میدهند نرخ متفاوتی نسبت به مسافران و گردشگران دارد. دومین رویکرد این است که پیش از اجرای این تصمیم چارترکنندهها عمده سود از محل فروش بلیت هواپیما را به جیب میزدند به عنوان مثال مسافرانی که از عراق وارد کشور میشوند پکیجی را که شامل هزینه پرواز، هتل و غیره است را خریداری میکنند و بررسیهای سازمان هواپیمایی نشان میدهد که سود این پکیج به جیب یکسری چارترکننده میرود و در واقع آنها از سوبسید یارانهای استفاده میکنند، اما در این تصمیم مقرر شد تا در قبال ارزی شدن نرخ بلیت هواپیما برای اتباع و مسافران خارجی، ایرلاینها اجازه دو نرخی کردن آن را نداشته باشند و تنها ملزم به عرضه بلیت هواپیما در سایتهای خودشان هستند.
وی اضافه کرد: از سوی دیگر مسافران ایرانی که به هنگام خرید بلیت هواپیما ملزم به ارائه کد ملی و مسافران خارجی ملزم به ارائه شماره گذرنامه هستند و شرکتهای هواپیمایی براساس این تصمیم جدید باید یک نسخه از گذرنامه مسافران خارجی را آرشیو کنند تا دستگاههای نظارتی مانند سازمان نظارتی بتواند مراحل فروش بلیت هواپیما به نرخ ارزی به اتباع و مسافران خارجی را راستیآزمایی کند.
خوشخو همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر این که وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت امور خارجه به صورت جداگانه از سازمان هواپیمایی کشوری درخواست لغو این تصمیم را داشتهاند، آیا با توجه به آن، ارزی شدن نرخ بلیت هواپیما ملغی خواهد شد، اعلام کرد: دستگاههای مختلفی به مساله نرخگذاری ارزی قیمت بلیت هواپیما برای اتباع و مسافران خارجی ورود کردند و این دستگاهها از جمله وزارت امور خارجه و میراث فرهنگی و گردشگری براساس نقشی که درحوزه گردشگری ایفا میکنند نظراتی ارائه کردند که برای ما قابل احترام است اما از نظر قانونی شورای عالی هواپیمایی تنها جایگاهی است که میتواند در این زمینه تصمیمگیری کند و این موضوع درجلسه آتی شورا مورد بررسی قرار خواهد گرفت و پیشنهادات این دستگاهها نیز مطرح میشود.
این اظهارات در حالی صورت گرفت که حرمتالله رفیعی- رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران- تصمیم شرکتهای هواپیمایی برای دو نرخی و ارزی کردن بلیت پروازهای داخلی را بدون اندیشه و خلقالساعه دانست که با نظارت سازمان هواپیمایی اتفاق افتاده است و در اینباره به ایسنا گفت: طبق قوانین سازمان بینالمللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) و انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (یاتا) شرکتهای هواپیمایی در مسیرهای داخلی باید حقوق همه ملیتها را برابر بشمارند. آنها اجازه ندارند براساس ملیت و خارجی بودن افراد نرخ تعیین کنند. این مقررات خیلی شفاف است و شرکتهای هواپیمایی با دو نرخی کردن قیمتها براساس ملیت مسافر، مرتکب خلاف بینالمللی شدهاند.
کمال علیپور- نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی- با انتقاد از نرخ گذاری ارزی بلیت هواپیما برای مسافران خارجی تاکید کرد: متاسفانه با این اقدام قیمت بلیت هواپیما در برخی از مسیرها بیش از صد درصد افزایش یافته و این وضعیت اصلا قابل قبول نیست.
وی افزود: افزایش قیمت بلیت هواپیما برای اتباع خارجی از نظر بنده کار اشتباهی است. اصلا هماهنگی هایی در این حوزه صورت نگرفته است. اینکه قیمت واقعی بلیت از گردشگر خارجی گرفته شود مشکلی با قوانین ندارد اما اینکه با عدم مدیریت این اقدام بر روی قیمت پروازهای داخلی تاثیر گذاشته و برای مردم خود کشور نیز افزایش قیمت چشم گیری را رقم بزند قابل قبول نیست.
علیپور ادامه داد: این افزایش قیمت بلیت هواپیما اصلا منطقی نیست و نوسانات شدیدی را در بازار ایجاد کرده است. بنده خودم رصدی بر قیمت بلیت ها داشتم و دیدم که قیمت برخی از مسیرها ۱۰۰ برابر افزایش یافته است. اصلا منطقی در این کار وجود ندارد. کمیسیون عمران این موضوع را با جدیت دنبال خواهد کرد و جلسات کمیسیون عمران برای کنترل این وضعیت ادامه خواهد داشت.
با این وضعیت باید در ادامه منتظر ماند دید چه اتفاقی درباره این تصمیم خواهد افتاد و آیا مسافران خارجی همچنان باید نرخ ارزی را برای انجام پروازهای داخلی در ایران بپردازند یا آنکه این تصمیم لغو خواهد شد؟