پروژهی بررسی منطقهی سنگ معدنِ شهرستان کرمانشاه به یافته شدن یکی از بزرگترین مکانهای باستانی مربوط به دورهی نادر پارینهسنگی کهن (Lower Paleolithic) انجامید.
بهگزارش میراثآریا و بهگفتهی روابطعمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، بررسی منطقه سنگ معدنِ شهرستان کرمانشاه به سرپرستی مشترک سامان حیدریگوران و احمد آزادی، با مجوز پژوهشکده باستانشناسی پژوهشگاه در حال انجام است.
سامان حیدریگوران سرپرست هیات باستانشناسی ۱۸آبان ۱۴۰۰ در اینباره گفت: «سنگ معدن نام قدیمی بخشهای تپه ماهوری جنوبغربی شهرستان کرمانشاه است که به سرعت در حال نابودی به وسیلهی ساخت و ساز شهری است.»
او یادآوری کرد: «از دیر باز مساله کمبود استقرارهای دوره پارینهسنگی کهن (یعنی سکونت گاههای پیش از ۲۰۰ هزار سال پیش) برای فلات ایران مطرح بوده، چراکه برخلاف مناطق همجوار ایران، تعداد اندکی مکان پارینهسنگی کهن در سرزمین ایران کشف شده است.»
سرپرست هیات باستانشناسی گفت: «در نتیجه این بررسی کوتاه مدت، دهها تبرسنگی، ساطور ابزار و سنگ مادرِ دوره آشولی Acheulean period) ) در یک محوطه باز کشف شد.»
حیدریگوران افزود: «این یافتهها افق تازهای را برای باستانشناسان دوره پارینهسنگی ایران میگشاید و با انجام مطالعات مقدماتی و مطالعاتی میتوان به صورت نسبی در مورد سن استقرار انسان ریختها در این منطقه گمانهزنی کرد.»
او یادآوری کرد: «ظاهرا وجود منابع سنگی با کیفیت در این محل و نزدیکی به دشت بسیار حاصلخیز کرمانشاه موجب جذب جوامع انسان ریخت به این منطقه شده است و ساختار منحصر به فرد زمینشناسی آن موجب پایداری منطقه بوده و دست ابزارهای انسانی برای چند صد هزار سال برجای بمانند.»
این باستانشناس افزود: «این کشف میتواند نقشهی گسترش انسانریختها به اوراسیا را کاملتر کند.»
سرپرست هیات باستانشناسی یادآور شد: «درحالیکه ساختوساز برای شهرکسازی بسیار سریع در منطقه سنگ معدن کرمانشاه بخشهای گستردهای از این محوطه را از میان برده، ادامه این پروژههای عمرانی خطر جدی برای نابودی کامل یکی از مهمترین استقرارهای پارینه سنگی ایران محسوب میشود.»
حیدریگوران در پایان ابراز امیدواری کرد که تعیین عرصه و حریم و مستندسازی این محوطه دستور کار پژوهشکده باستانشناسی کشور قرار گیرد.