علت طغیان کرونا در استانهای جنوبی کشور

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی و رییس گروه واکنش سریع کووید ۱۹ وزارت بهداشت، ضمن تشریح وضعیت بیماری کرونا در پیک پنجم و همچنین شرایط استانهای جنوبی از جمله سیستان و بلوچستان، گفت: متاسفانه در برخی مناطق سیستان و بلوچستان استقبال از واکسیناسیون علی‌رغم در اختیار بودن واکسن، ضعیف بوده و این نشانگر نگرشی منفی نسبت به واکسن در برخی از افراد است که باید اصلاح شود.
دکتر حمید سوری در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه کانون طغیان کرونا در مناطق جنوب و جنوب شرقی ایران مشاهده می‌شود، گفت: اقداماتی برای کنترل این امر در حال انجام است. واریانتی که اکنون در حال گسترش است واریانت دلتا یا کرونای هندی است که قدرت سرایت و انتقال بیشتری دارد.
لزوم کنترل مرزها و ترددهای بین استانی
وی در ادامه تاکید کرد: تنها بخشی از شرایط فعلی به اقدامات وزارت بهداشت باز می‌گردد و مابقی خارج از حوزه اختیارات وزارت بهداشت است که از این دست موارد می‌توان به کنترل مرزها و جلوگیری از تردد غیرقانونی، کنترل تردد و سفر بین استانی، افزایش رعایت پروتکل‌ها و ... اشاره کرد.
نقش افراد پرنفوذ محلی در تشویق به واکسن و رعایت پروتکلها
استقبال ضعیف از واکسن در سیستان و بلوچستان
نماینده تام الاختیار وزیر بهداشت در استان سیستان و بلوچستان با اشاره به نقش افراد پر نفوذ محلی در بین مردم برای تشویق به رعایت پروتکل‌ها و تزریق واکسن، اظهار کرد: طی دو هفته اخیر مرگ ناشی از کرونا در واکسینه شده‌ها بویژه در افراد سالمند و دارای بیماری زمینه‌ای نداشتیم؛ ولی متاسفانه در برخی مناطق سیستان و بلوچستان استقبال از واکسیناسیون علی‌رغم در اختیار بودن واکسن ضعیف بوده است و این نشانگر یک نگرش منفی نسبت به واکسن در برخی از افراد است که باید اصلاح شود. هر چقدر افراد مسن بویژه با بیماری زمینه‌ای را واکسینه کنیم موارد مرگ و بستری کاهش پیدا می‌کند. مهم‌ترین نگرانی ما در اپیدمی، فوت افراد است که کنترل آن یا اقداماتی از جمله بیماریابی فعال، تقویت کلینیک‌های سرپایی، بهبود خدمات درمانی، افزایش اخذ تست و واکسیناسیون است.
برای کنترل واریانت جدید کرونا، سایر نهادها به کمک وزارت بهداشت آیند
این اپیدمیولوژیست با اشاره به افزایش تجربیات در مورد کرونا نسبت به سال قبل، تصریح کرد: دیگر مثل اوایل شیوع بیماری چشم و گوش بسته نیستیم؛ اما چون بخش عمده‌ای از کنترل بیماری به شیوه زندگی و تعاملات افراد بازمی‌گردد، صرفا و تنها نمی‌توان از وزارت بهداشت توقع داشت که همه ابزار لازم برای کنترل طغیان بیماری را در اختیار داشته باشد. محدودیت جدی برای تردد بین شهری و کنترل مرزها وظیفه قانونی سایر نهادها است که باید به کمک وزارت بهداشت بیایند تا طغیان واریانت جدید را کنترل کنیم. اکنون در جنوب استان سیستان و بلوچستان روند کرونا کاهشی شده است اما ما نگران گسترش بیماری به مناطق شمالی استان و همچنین استان‌های مجاور هستیم.
علت طغیان کرونا در استانهای جنوبی
وی درباره علل شکلگیری طغیان بیماری در استان‌های جنوبی کشور، بیان کرد: علل مختلفی وجود دارد که یکی از آنها به دلیل موقعیت ژئوپولتیکی استان‌های جنوبی و وجود مرزهای طولانی خاکی و آبی با کشورهای همسایه است و این در حالی است که کشورهای شرقی همسایه ما هم چندان کنترل و نظارت دقیقی بر شیوع بیماری ندارند و ترددهای غیرقانونی در مناطق جنوبی سبب می‌شود تا افراد حامل عامل بیماری‌زا بویژه مبتلایان به گونه‌ دلتا وارد کشور شوند و تنها درصد ناچیزی از این افراد شناسایی و به کشور مبدا دیپورت می‌شوند. چرخش این افراد در کشور و عدم شناسایی آنها می‌تواند سبب گسترش بیماری شود و طبیعتا این موضوع نقطه آغاز اپیدمی در آن منطقه خواهد بود و اگر در سایر نقاط کشور هم تردد کنند بیماری به نقاط دیگر هم منتقل می‌شود. ولی این تنها عامل نیست. باید تردد بین استانی از استان‌های با آلودگی زیاد به استان‌های با آلودگی کم را کنترل کنیم تا عامل بیماری زایی جابه‌جا نشود.
واریانتهای هندی و آفریقای جنوبی در سیستان و بلوچستان
سوری با تاکید بر اینکه به نظر می‌رسد واریانت‌های غالب در استان سیستان و بلوچستان واریانت دلتا و آفریقای جنوبی باشد، تصریح کرد: همین امر نشان می‌دهد واریانت‌های ذکر شده از مناطق شرقی وارد شده‌اند و مناطق میانی و شمالی کشور تحت تاثیر آن چیزی هستند که در سایر مناطق کشور رخ می‌دهد. در واقع با سفرها به این مناطق دامنه گسترش بیماری افزایش می‌یابد.
به سرعت اقدامات قابل قبول انجام شود
وی درباره زمان آغاز پیک پنجم کرونا و تفاوت‌های آن با پیک‌های قبلی، تاکید کرد: هنوز نمی‌توانیم با قطعیت بگوییم پیک پنجم کرونا آغاز شده است. شواهدی وجود دارد از اینکه تغییراتی در منحنی‌های ما در حال ایجاد است و در برخی استان‌ها پیک بعدی آغاز شده است اما مهم این است که ما با سرعت عمل قابل قبول اقداماتی انجام دهیم که از گسترش بار بیماری جلوگیری شود و ارتفاع قله بیماری و فاصله شروع تا خاتمه را به حداقل ممکن برسانیم.
رییس گروه واکنش سریع کووید ۱۹ وزارت بهداشت ادامه داد: ابتلا به کرونا در خلاء صورت نمی‌گیرد؛ عامل بیماری‌زا برای ادامه حیات به دنبال کسانی می‌گردد که استعداد ابتلا به بیماری در آنها وجود دارد. استان سیستان و بلوچستان از ابتدای شیوع بیماری آلودگی خیلی زیادی نداشته است و از استان‌های موفق کشور در مهار اپیدمی بوده است ولی از طرف دیگر ما را با چالش دیگری مواجه کرده است، یعنی حساسیت افراد نسبت به ابتلا بالاتر است و درصد بالاتری از مردم استعداد ابتلا به بیماری دارند و مردم محترم سیستان و بلوچستان و سایر استان‌هایی که واریانت جدید سبب طغیان بیماری در آنجا شده است باید بدانند احتمال ابتلای آنها به بیماری پس از تماس با افراد آلوده‌ بدون علامت بالا است و فرقی ندارد این تماس در مجلس عروسی یا عزا رخ دهد و یا با فرد آلوده در صف نانوایی در تماس باشند. رعایت پروتکل‌ها و عدم حضور در تجمعات و... می‌تواند کمک کند تا با کمترین بار ناشی از اپیدمی از این مرحله عبور کنیم.
کمبود نیروی تخصصی پزشکی در سیستان و بلوچستان
رشته های تخصصی مرتبط با کرونا به استان خود بازگردند
وی درباره وضعیت دارو و درمان در استان سیستان و بلوچستان، تاکید کرد: مشکل ویژه‌ای از این منظر در استان سیستان و بلوچستان وجود ندارد و مواردی هم که بود از سوی تیم اعزامی به وزارت بهداشت منعکس شد. از روز جمعه هم مرتبا محموله‌های مورد نیاز استان ارسال می‌شود ولی برخی کمبودها ریشه‌ای تر از آن است که در اپیدمی بتوان به آن پرداخت. از جمله این کمبودها می‌توان به کمبود نیروی انسانی و وسعت بالای استان که سبب سخت شدن دسترسی به تمام نقاط می‌شود، اشاره کرد. بخش عمده نیروهای آموزش دیده تخصصی در حوزه سلامت علی رغم این که از ظرفیت‌های بومی استفاده کردند اما به استان خود بازنگشتند و در شهرهای دیگر فعال هستند. در شرایط حاد فعلی تقاضا می‌کنم رشته‌های تخصصی بویژه مرتبط با کرونا به استان خود برگردند تا بار ناشی از اپیدمی را کاهش دهیم.
اپیدمی را نمی توان با اغراض سیاسی کنترل کرد
سوری درباره پیش بینی از وضعیت کرونا در کشور طی روزهای آتی، اظهار کرد: همه چیز بستگی به اقدامات ما دارد. نسخه مهار اپیدمی مشخص است اما تنها داشتن نسخه کافی نیست و باید با هماهنگی و همدلی به آن عمل شود. اپیدمی را نمی‌توان با برخورد سیاسی برطرف کرد و کسانی که با اغراض سیاسی به اخبار و اطلاعات منطقه دامن می‌زنند قطعا به کنترل اپیدمی خدمت نخواهند کرد. همانگونه که سیاه نمایی بیش از حد از وضعیت بیماری درست نیست، سفید نمایی شرایط هم درست نیست و باید به شکل معقول با موضوع برخورد کرد تا جامعه بیشترین سود را ببرد.
واکسیناسیون در حال افزایش است اما هنوز مناسب نیست
وی درخصوص روند واکسیناسیون کرونا در کشور نیز به ایسنا گفت: روند واکسیناسیون در حال افزایش است، اما هنوز شرایط مناسبی نداریم. تامین و توزیع واکسن موضوع اساسی و مهمی است و مشکلی که در سیستان و بلوچستان برای ما وجود دارد عدم استقبال مردم بویژه افراد مسن از واکسیناسیون است. در حالی که مردم باید بدانند سود تزریق واکسن بسیار بیشتر از عوارض احتمالی آن است. از سوی دیگر مقرر شد استان سیستان و بلوچستان در اولویت دریافت واکسن قرار گیرد و سن واکسیناسیون هم کاهش یابد و برنامه‌ریزی می‌شود تا واکسیناسیون برای افراد بالای ۵۰ سال انجام شود.
احتمال ابتلا به کرونا با وجود واکسیناسیون؛ آری یا خیر؟
سوری درباره احتمال ابتلا به کرونا با وجود واکسیناسیون نیز گفت: درصد بسیار ناچیری از افراد با وجود تزریق ۲ دُز واکسن به کرونا با عوارض بسیار خفیف مبتلا شدند. هیچ کس بلافاصله پس از تزریق دُزهای واکسن مصون نمی‌شود و باید مدت زمانی بگذرد تا سیستم ایمنی بدن برای مقابله با ویروس آماده شود. از سوی دیگر هیچ کدام از واکسن‌های موجود ادعای ایجاد ایمنی ۱۰۰ درصدی ندارند. پس ممکن است پنج درصد افراد با وجود تزریق واکسن مجددا بیمار شوند. بنابراین به همین علت برخی شرکت‌ها در حال کار برای ساخت دُز سوم واکسن هستند.