اعتراض تند اسفندیار منفرد زاده به بنیامین

استاد اسفندیار منفردزاده؛ موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز و تنظیم‌کننده پیشکسوت ایران به اجرای ترانه‌ «بوی عیدی» ⁩ فرهاد مهراد توسط بنیامین بهادری؛ خواننده پاپ⁩ در برنامه ⁧دورهمی واکنش تندی نشان داد.
 همین یکی دو شب گذشته، «بنیامین بهادری» مهمان برنامه‌ی «دورهمی» مهران مدیری بود تا از فعالیت‌ها و حاشیه‌های‌ زندگی‌اش بگوید. این امری معمول است در برنامه‌ای که «مهران مدیری» مجری آن باشد؛ اما اجرای ترانه‌ی «بوی عیدی» (با نام اصلی کودکانه) توسط این خواننده که با تغییر بخش‌هایی از شعر همراه بود، حاشیه‌های بسیاری را به وجود آورد و منجر به اعتراض ترانه‌سُرا و آهنگ‌ساز این اثر شد. آهنگی که چند سال قبل به صورت سراسری پخش شده بود و در همان زمان هم اعتراضاتی را رقم زد، حالا با اجرای مجدد در برنامه پربیننده نوروز، به شدت خبرساز شد؛ این اما نخستین بار نیست که جرح و تعدیل یا اجرای بدون اجازه از آثار گذشتگان باعث اعتراض صاحبان اثر می‌شود.
به گزارش موسیقی ما، اسفندیار منفردزاده با انتشار متنی خطاب به بنیامین نوشت: 

خطاب به آقای بنیامین!
آقای بنیامین! شما در دستبرد به آهنگ من و شعر شهیار قنبری بی‌شرمی کرده‌اید. چنان بی‌شرم که من در این ایام تلخ‌تر از زهر هم سکوت را جایز ندانستم.
خطاب من به شما باشد، اما امید دارم صدای مرا کسانی از هم‌سلیقه‌گان شما هم بشنوند.
همین ابتدا تأکید کنم که کار شما دستبرد و سرقت است و هیچ چیز دیگری نیست؛ یعنی رواست که شما را «سارق» بنامم.
«سلیقه» مفهومی نسبی ست، اما اعتماد به نفس در بی‌سلیقه بودن، به طور مطلق شرم‌آور است.
چهل سال است که روزانه چهل تریبون و چهل دوربین، شما و امثال شما را زیر نور گرفته‌اند. در عزاداری‌های رسمی سیاه می‌پوشید و در زیر نور جشن‌هایشان، رنگارنگ می‌شوید؛ با این همه همچنان چشم به تتمه سرمایه‌ی ما دارید؟ ما که نام و چهره‌مان ممنوع است، اما آثارمان دم دستِ همگان! آنها را نه برای صِلّه و عنوان، که برای همین مردم ساخته‌ایم. عاشقانه به عشق عمومی می‌اندیشیدیم و خوشبختانه بهترین ارج و اجر را هم از نسل‌های بعد گرفته‌ایم که ما را در خصوصی‌هایشان می‌شنوند. چه خوب که همگان ما را بشنوند، اما چه بد که بی‌همه‌کسان به آنها دستبرد بزنند.
شرم کنید!
و تلخند اینکه نتیجه‌ی سرقت‌تان، کوس رسوایی پرصدایی را از شما بر سر بازار آورد! عجب سلیقه‌‌ی مبتذلی در دستبرد به شعر شهیار! چه کراهتی در بازاجرا و خواندن آهنگ من!
آقای محترم! این سلیقه‌ی زشت از کجا بر ذهن شما و امثال شما نشسته که زیبایی را تحمل نمی‌کنید؟ چه اصراری به تخریب یادگاری‌هایِ از سرندِ تاریخ رد شده؟ چه علاقه‌ای به تخریب گوش و هوش و سلیقه‌ی عمومی؟
ترانه‌ی «کودکانه» در زمان خود دست و سطح سلیقه‌ی مردم را گرفت و بالا کشاند. دانسته شد که با زیبایی هم می‌شود خاطره داشت؛ و حالا شما «پایِ منبر قدکشیدگان»، به هیچ زیبایی‌ای رحم نمی‌کنید؟
شک ندارم که اگر مأموریت تبلیغ سیاهی و زشتی را هم ‌داشتید چنین ماهرانه عمل نمی‌کردید!
این چه سمّی ست در ذهن شما که امر را بر شما مشتبه کرده «با زیبایی‌ها عکس گرفتن، یعنی زیبا شدن». آینه دوای درد شما و تفکر شماست. شبیه آن صحرانشین شده‌اید که خزنده‌ی بیابانی را به بادیه‌ی خورش دیگران انداخت و فریاد زد: «من هم شریک!».
شرم کنید. قد بکشید! خودتان باشید! خودتان بسازید ، اما مدام از خودِ قبلی‌تان عبور کنید! به جای شراکت طلبیدن در زیبایی‌هایِ خاطره شده، از زیبایی‌آفرینان گذشته درس بگیرید. رسم زیبایی‌آفرینان تاریخ همین بوده؛ هم چنان که ما نیز از بزرگان پیش از خودمان یاد گرفتیم و عاشقانه چیزی بر آن افزودیم.
این نوشته‌ی من خطاب به شما و همفکران شما می‌توانست پر از مهر و عشقِ پدری به فرزند برومند و دانسته‌ی خود باشد. می‌شد شما احترام ما را نگاه دارید و ما نیز در اجراهای شما، ایستاده برایتان کف بزنیم! بدِ حادثه آنکه تاریخ آن ملک این آرزوها را از ما گرفت.
اما چه جای حسرت؟ اگر در سرزمین‌مان نیستم، باز هم زیباترین فرزندان آنجا، کارهای ما را در خیابان می‌خوانند و عاشقانه ما را بارانی می‌کنند!
شرم کنید و دستِ کم پای اجرای آنها بایستید و باران بخورید! شاید کمی شسته شوید!
اسفندیار منفردزاده- نوروز ۱۳۹۹

«کاوه راد» (حقوق‌دان و وکیل خانه‌ی موسیقی) درباره‌ی دخل و تصرف‌هایی که «بنیامین بهادری» انجام داده، می‌گوید: «این اتفاق مشخصاً نقض حقوق معنوی مؤلف است. یکی از حقوق مؤلفان، حق بر یک‌پارچگی اثر است و بنیامین بهادری این یک‌پارچگی را نقض کرده و در ترانه دست برده و این در حالی است که بدون رضایت صاحب اثر نمی‌توان این کار را انجام داد و به این ترتیب، صاحب اثر حق اعتراض دارد.»
راد می‌گوید که فراتر از این مسأله که ما در کپی‌رایت با یک مسأله‌ی قانونی مواجه هستیم، مسأله‌ای اخلاقی نیز در میان است: «ما باید نگران ساحت فرهنگی نیز باشیم؛ ضمن آنکه دخل و تصرف در این اثر، تجاوز به خاطره‌ی جمعی موسیقایی ما است و خواننده علاوه بر اینکه ترانه را تکه و پاره کرده، به خاطره‌ی جمعی ما نیز حمله کرده است.»
او درباره‌ی اصرار خوانندگان به اجرای آثار گذشتگان می‌گوید: «دلیل این ماجرا آن است که هنرمندان چندان به صورت جدی درباره‌ی نقصِ حقوقِ خود واارد عمل نمی‌شوند و به همین خاطر متخلفان با برخورد قانونی مواجه نمی‌شوند و همین موضوع جسارتِ قانون‌شکنی را در آنان بالا برده است و از آن طرف عده‌ای می‌خواهند از راهِ میان‌بر در هنر استفاده کنند و تنها به آثارِ موفق گذشته که نتیجه‌ی خوبی داده، متوسل شوند و این به معنای مرگ خلاقیت است.»