رییس انجمن تغذیه ایران با بیان اینکه متأسفانه طی سالهای اخیر شاهد افزایش بروز کبد چرب در سنین کودکی و نوجوانی هستیم، به برخی از مهمترین راهکارها برای پیشگیری و کاهش بروز کبد چرب اشاره کرد.
دکتر جلالالدین میرزای رزاز - و سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه کبد چرب غیرالکلی در اثر تجمع چربی در سلولهای کبد به وجود میآید، گفت: کبدچرب در افراد دارای اختلالات متابولیسم یعنی چربی و قند خون بالا، شیوع بیشتری دارد و در افراد مبتلا به اضافه وزن و چاقی بیشتر گزارش شده است.
کبدچرب نشانه خاصی ندارد
وی با بیان اینکه ابتلا به کبد چرب زمینه ژنتیکی نیز دارد، اظهار کرد: متأسفانه کبدچرب نشانه خاصی ندارد و گاهی با افزایش آنزیمهای کبدی خود را نشان میدهد. البته با انجام سونوگرافی و فایبرواسکن میتوان این بیماری را تشخیص داد.
کنترل اضافه وزن و چاقی مهمترین راهکار برای حفظ سلامت کبد
وی با بیان اینکه متأسفانه طی سالهای اخیر شاهد افزایش بروز کبد چرب در سنین کودکی و نوجوانی هستیم، تصریح کرد: اضافه وزن و چاقی میتواند زمینهساز بروز انواع بیماریهای مزمن غیرواگیر از جمله کبد چرب باشد. بنابراین کنترل اضافه وزن و چاقی مهمترین راهکار برای حفظ سلامت کبد و پیشگیری از ابتلا به کبد چرب است. البته با توجه به اینکه کودکان در حال رشد هستند، نباید با بکارگیری انواع روشهای نامتعادل و شتابزده و دادن انواع رژیمهای سخت و غیراصولی بدن آنها را از انواع ریزمغذیها و انرژی موردنیاز برای رشد و سلامتی محروم کرد.
کبد چرب درمان دارویی قطعی ندارد
وی با بیان اینکه کبد چرب درمان دارویی قطعی ندارد، گفت: تغییر در شیوه زندگی، درمان اصلی و پیشگیرانه این بیماری است. اولین قدم در درمان کبد چرب در افراد مبتلا به اضافه وزن و چاقی، کاهش وزن تدریجی است؛ چراکه کاهش وزن ناگهانی، کبد چرب را تشدید میکند. بنابراین با پیروی از یک رژیم غذایی کاهش وزن تحت نظر متخصص تغذیه، میتوانید علاوه به دستیابی به وزن مناسب، کبد چرب را کنترل کنید.
دریافت فیبر برای پیشگیری و کنترل کبد چرب ضروری است
رزاز دریافت فیبر برای پیشگیری و کنترل کبد چرب را ضروری دانست و افزود: فیبر در انواع سبزیها و سبوس غلات به مقدار زیادی وجود دارد. البته در فرآیند فرآوری غلات، فیبر آنها حذف میشود. بنابرین سعی کنید از نان سبوس دار، جو دوسر و برنج قهوهای استفاده کنید. میوهها نیز حاوی فیبر هستند اما چون حاوی قند فروکتوز هستند، توصیه میشود از میوهها به میزان متعادل و با توجه به نیاز در میان وعدهها استفاده شود.
وی مصرف مواد غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ را در پیشگیری از بروز کبد چرب موثر دانست و گفت: منابع غنی اسیدهای چرب امگا 3 عبارتند از ماهی، روغن کانولا، تخم بذر کتان و گردو که البته باید به میزان کافی در رژیم غذایی گنجانده شود تا منجر به افزایش وزن نشود. همچنین در سبزیهایی مانند گیاه خرفه، اسفناج و برخی از انواع سبزی خوردن، پیش سازهای امگا 3 وجود دارد که در بدن به امگا 3 تبدیل میشود.
توصیههایی جهت پیشگیری از بروز و تشدید کبد چرب
وی با بیان اینکه وعدههای غذایی نباید از برنامه غذایی حذف شود، تصریح کرد: تعداد وعدههای غذایی باید زیاد و حجمشان کم باشد. اگر حجم بالایی از مواد غذایی را در یک وعده مصرف کنید، مقدار بیشتری از مواد غذایی در کبد به تریگلیسیرید تبدیل میشود که کبد چرب را تشدید میکند.
این عضو هیات علمی دانشگاه با برشمردن توصیههایی جهت پیشگیری از بروز و تشدید کبد چرب، اظهار کرد: پاک کردن چربیهای قابل رؤیت گوشت قرمز و سفید، مصرف هفتگی حداکثر 2 بار گوشت قرمز، پرهیز از مصرف غذاهای آماده و فست فود از جمله همبرگر، پیتزا، سیب زمینی سرخ کرده در حدامکان، مصرف محدود انواع سسها، سوسیس، کالباس، کنسروها و غذاهای فراوری شده، پرهیز از مصرف چربی گوشتها، پوست مرغ، پوست ماهی، کره، خامه، شیرینی خامهای و غذاهای سرخ شده تا حد امکان و خودداری از مصرف پنیر و لبنیات پرچرب برخی از راهکارهاست.
رزاز در خاتمه ورزش و تحرک بدنی را برای مبتلایان به کبد چرب ضروری دانست و گفت: حتما باید روزانه 30 دقیقه تا یک ساعت ورزش هوازی کنند؛ چراکه با افزایش فعالیت بدنی، چربی کمتری در سلولهای کبد ذخیره میشود و مطالعات نشان دادهاند که ورزش منظم، بویژه ورزشهای هوازی میتواند برای پیشگیری و کنترل کبد چرب موثر باشد.