صحبتها ضد و نقیض شد. مسئولی میگوید به زودی ذرتهای آلوده امحا میشود و مسئول دیگری میگوید، ذرتهای آلوده به کشورهای غیر همسایه فروخته میشود تا امکان برگشت این محموله به ایران کاملاً منتفی باشد. چه کسی درست میگوید؟ این احتمال وجود دارد که ذرتهای آلوده وارد کشور شود؟ چه کسی ذرتهای آلوده را میخرد؟ وقتی ذرتی آلوده است چگونه کشور دیگر حاضر به خرید آن است؟»
روزنامه ایران نوشت: «ذرتهای آلوده در ۱۲ انبار بندر امام جاخوش کردهاند. عکسها اختصاصی است. زمانی پلمبها باز میشود که محمولهها از کشور خارج شوند. بزودی ۴۵ هزار تن از آنها به خارج فرستاده میشود و بقیه هنوز مشخص نیست اما یک دانه از ذرتها هم وارد چرخه تولید و مصرف نشده است. بزودی سفر ذرتها آغاز میشود.
صحبتها ضد و نقیض شد. مسئولی میگوید، بزودی ذرتهای آلوده امحا میشود و مسئول دیگری میگوید، ذرتهای آلوده به کشورهای غیر همسایه فروخته میشود تا امکان برگشت این محموله به ایران کاملاً منتفی باشد. چه کسی درست میگوید؟ این احتمال وجود دارد که ذرتهای آلوده وارد کشور شود؟ چه کسی ذرتهای آلوده را میخرد؟ وقتی ذرتی آلوده است چگونه کشور دیگر حاضر به خرید آن است؟
این سؤالها باعث شد که روزنامه ایران با برخی از منابع مطلع صحبت کند تا مشخص شود، ماجرا از چه قرار است. سطح استاندارد ذرت در ایران با اروپا برابری میکند. از این رو با وجود سم آفلاتوکسینی که در ذرت های (خوراک دام) وارداتی وجود دارد، این ذرتها تحت هیچ شرایطی امکان ورود به کشور را نداشتند. اما در برخی از کشورها سطح استانداردها پایینتر است و با وجود سم آفلاتوکسین واردات امکانپذیر است.
روز یکشنبه، رئیس سازمان ملی استاندارد خبر از امحای ذرتهای آلوده را داد و یک روز بعد، سازمان اموال تملیکی به گونهای دیگر اطلاعرسانی کرد و گفت که محموله ذرتهای آلوده فروخته میشود.
خبرهای داغ از ذرت
حال داستان ذرتهای آلوده به کجا رسیده است؟ طبق اطلاعاتی که روزنامه ایران از منابع مطلع به دست آورد، بالاخره یک مشتری برای ذرتهای آلوده پیدا شده و قرار است بزودی بخشی از این ذرتها از کشور خارج شود. این ذرتها قرار است خوراک خوک شود. منابع مطلع به روزنامه ایران گفتند که سازمان اموال تملیکی خریدار عمانی پیدا کرده است و این فرد قرار است ذرتهایی را که بیش از سه سال در انبارهای بندر امام محبوس شده است به کشورهای فیلیپین و امارات بفروشد. طبق آخرین اطلاعات به دست آمده، میزان ذرتی که بزودی از بندر امام خارج میشود، ۴۵ هزار تن است و ۱۰۰ هزار تن از محموله ذرت آلوده در انبار بندر باقی میماند.
سه سال گذشت
با این گفتهها، دوباره سراغ نیره پیروزبخت رئیس سازمان ملی استاندارد رفتیم. وی جریان امحا و خبرهای ضد و نقیض را این گونه توضیح داد که «در ابتدا باید بگویم که خروج محموله ذرت از بندر امام به منزله صادرات نیست. ذرت در بندر مانده بود و حکم کالای خارجی را دارد. از سویی امکان برگشت ذرت آلوده به کشور مبدأ وجود نداشت؛ چرا که سه سال از زمان فروش کشور مبدأ گذشته است.»
امحا یا فروش؟
«آن طور که رئیس جمهوری دستور داده بود ذرتهای آلوده یا باید امحا یا به کشور دیگر فروخته میشد. از آنجا که خریداری برای ذرتهای آلوده پیدا نشده بود، قرار بر امحای آن شد. اما سازمان اموال تملیکی عنوان کرده است که برای آن خریداری پیدا کرده است.»
امحا چگونه است؟
پیروزبخت در پاسخ به این سؤال که فرآیند امحا چگونه خواهد بود، میگوید: «امحای ذرتهای آلوده یک مقدار زمانبر است؛ چرا که در این بخش دچار کمبود امکانات هستیم و فرآیند امحا هم سخت است (هزینه امحا بر عهده واردکننده ذرت است.) اما اگر قرار باشد ۴۵ هزار تن فروخته شود مابقی آن یعنی ۱۰۰ هزار تن باید امحا شود، اما هنوز نهایی نشده است.»
او ادامه داد: «به مردم اطمینان میدهم که ذرتهای آلوده در انبار بندر امام تحت الحفظ است و به هیچ عنوان وارد کشور نخواهد شد. از مردم میخواهم تحت تأثیر صحبتهای دروغین و جوسازیها قرار نگیرند.»
چه کسانی ذرت آلوده خوردند؟
«چند نفر از ما ذرت آلوده خوردیم؟ این ذرتها در پفک بود یا ذرت مکزیکی...» این سؤال و ابهام شهروندان، بعد از ماجرای ذرتهای آلوده است.
اگر به عنوان روزنامه نگار بگویم که ذرت آلوده وارد کشور نشده است، شاید برخیها نپذیرند. برای آن که فیلم و فایلهای صوتی در فضای مجازی منتشر شده که نشان میدهد بخشی از مرگ و میرهای انسانی و تلفات دام به خاطر ذرتهای آلوده است. با استناد به صحبت مسئولان و کارشناسان باید بگویم که هیچ ذرت آلودهای وارد کشور نشده است و در هیچ کارخانهای نشانی از ذرت آلوده نیست. برخی از مسئولان هم در گفتوگوهای کوتاه که با «ایران» داشتند، تأکید کردند که هیچ ذرت آلودهای به دست مردم نرسیده است.
حرفهای کذب
رئیس سازمان ملی استاندارد، اولین مخالف ورود ذرت آلوده به کشور و جامعه مصرف است. «فیلمها و فایلهای صوتی در مورد ورود ذرت آلوده به کشور غیر واقعی و کذب محض است و محال است برخی از مرگ و میرها به خاطر ذرت آلوده باشد.»
عوارض بعد از ۱۵ سال
معاون سازمان ملی استاندارد بهعنوان دومین مخالف بهگونهای دیگر ماجرای ذرتهای آلوده را تفسیر میکند. «اگر یک فرد به مدت ۱۵ سال از ذرتهایی که در بندر امام وجود دارد، بخورد، احتمال دارد دچار مریضی یا سرطان شود، از این رو چگونه فیلمهایی در فضای مجازی منتشر میشود که ذرت آلوده باعث مرگ شده است. ذرتهای آلوده اصلاً وارد کشور نشده است.»
از بندر خارج نمیشود
سومین مخالف، مدیرعامل سازمان بنادر است. «یک کیلو از ذرتهای آلوده از بندر امام وارد هیچ شهری نشده است، محموله ذرتهایی که سازمان ملی استاندارد سلامت آن را تأیید نکرده، در بندر است و به هیچ عنوان از بندر خارج نخواهد شد.»
سند نداشت
ماجرای ذرتهای آلوده از گفتههای یکی از نمایندگان مجلس شروع شد. وقتی این نماینده در یکی از برنامههای صداوسیما مدعی شد که ۳۵۰ هزار تن ذرت آلوده به سم آفلاتوکسین (نوعی قارچ سمی) وارد کشور شده و مورد استفاده کارخانهها قرار گرفته است. بعد از آن که از وی سند و مدرک برای اثبات صحبتهایش درخواست شد، وی همه گفتههایش را تکذیب کرد و در نهایت گفت ۱۴۵ هزار تن ذرت آلوده در ۱۲ انبار بندر امام است.
قرنطینه ذرت
داستان ذرتهای آلوده به سه سال پیش برمیگردد. سال ۹۶ محمولههای ذرتی با ارز دولتی (ارز ۴۲۰۰ تومان) از برزیل وارد کشور شد که نتوانست استانداردهای سازمان ملی استاندارد را پاس کند، به همین جهت این محموله قرنطینه شد تا واردکننده نسبت به خروج آن از بندر امام اقدام کند. واردکننده ذرت که گفته میشود از آلودگی آن مطلع بوده و ذرتها را با قیمت پایین از کشور مبدأ خریداری کرده است، بارها به دنبال لابی بود تا مجوز ورود این محموله به کشور را بگیرد، اما نتوانست.
فایل صوتی که پخش شد
در حالی که تا حدودی بازار شایعات فروکش کرده بود فایل صوتی در فضای مجازی پخش شد. فایلی که در آن هشدار داده شد، مردم سراغ خوراکیهایی که در آن ذرت استفاده شده است، نروند. گوینده فایل صوتی خودش را پزشکی معرفی کرد که هدفش اطلاعرسانی است. چند روز بعد هم مجدد فایل تصویری در فضای مجازی منتشر شد که نشان میداد شخصی، فرزندش را بهخاطر خوردن ذرت آلوده از دست داده است. در این میان، فیلم دیگری هم در شبکههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد فردی دام خود را به خاطر ذرت آلوده از دست داده است.
دکتر، دکتر نبود
با پیگیریهای متعدد مشخص شد فردی که خود را دکتر معرفی میکرده، دکتر نبوده است و فردی که اعتقاد دارد فرزندش را به خاطر ذرت آلوده از دست داده است، اصلاً فرزندی نداشته است. از سویی بررسیها نشان داد که فیلم مربوط به تلف شدن دام، مربوط به سالهای خیلی دور است.
۱۲ بندر گرفتار
پیش از این عادل دریس، مدیرکل بنادر و دریانوردی خوزستان گفته بود: ما نیازمند انبارهای بندر هستیم، بیش از ۲ سال و نیم است که ۱۲ انبار بندر گرفتار ذرتهای آلوده است.
۹ شرکت وارد کردند
امیر خجسته، رئیس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی هم چندی پیش گفته بود: ۵۰۰ هزار تن ذرت توسط ۹ شرکت وارد کشور شده است. در این میان حدود ۳۵۵ هزار تن ذرت خوراک دام و طیور که سالم و عاری از بیماری بود وارد کشور شده است ولی ۱۴۵ هزار تن ذرت به جهت آن که بیماری آفلاتوکسین (یک نوع بیماری قارچی) داشته در بندر امام مانده است.
این ذرتها برای ما آلوده است
چندی پیش نیز داود محمدی، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس درباره این که با واردکنندگان ذرت های آلوده چه برخوردی صورت خواهد گرفت، گفته بود: این ذرتها برابر استانداردهای کشور ما که استانداردهای بسیار سختی است، آلوده شناخته شد اما بر اساس استانداردهای برخی از کشورها آلوده نیست و قابلیت مصرف دارد ولی با وجود این اجازه استفاده از این ذرتها در کشور داده نشد. گفتنی است، سم موجود در ذرتهای آلوده آفلاتوکسین است که معیار سنجش (ppb) آن برای استاندارد در ایران بین پنج تا هفت و حداکثر ۱۰ است، اما کشورهای دیگری هستند که معیار شاخص مصرف آنها بالاتر از این رقم و تا ۳۰۰ ppb است، بهعنوان مثال در فیلیپین این شاخص برای پرورش ماهی یا خوک گوشتی تا ۳۰۰ است. بر این اساس سازمان اموال تملیکی تصمیم گرفت که این ذرتها به شرطی فروخته شود که حتماً درصد بالای معیار ppb در کشور مقصد تأیید و مورد پذیرش قطعی قرار گیرد.»