یک کارشناس مسایل بینالملل گفت: اروپا میتواند برای خرید زمان و جلب اعتماد ایران، مبلغ 15 میلیارد دلار که در رسانهها بر سر آن بحث است را به ایران منتقل کند.
به گزارش ايسنا، رحمان قهرمانپور با اشاره به مذاکرات و رایزنیها میان ایران و فرانسه در ادامه تماسهای رییسان جمهور دو کشور، اظهار کرد: باید دید اول اینکه ترامپ گروه کشورهای جی 7 را همراهی خواهد کرد یا خیر. به نظر بعد از اجلاس جی 7 نظر ترامپ منعطف شده است، اما نمیدانیم که این رویکرد ادامه خواهد یافت یا دوباره به سر خط بازمیگردد. جان بولتون اخیرا اعلام کرده است که مذاکره با ایران به معنای تغییر موضع آمریکا نسبت به این کشور نیست؛ از این رو مواضع تندروها در کاخ سفید سر جای خودش است.
وی ادامه داد: همچنین این مساله به تحولات سیاسی به ویژه در انگلیس و آلمان و میزان حمایت اتحادیه اروپا از امانوئل مکرون بستگی دارد. به نظر نمیآید مذاکرات فعلی که در جریان است بتواند نهایتا در خوشبینانهترین حالت به توافق جامع بینجامد، شاید یک توافق موقت را در بر بگیرد. به هر حال اروپا در این میان اعتبار خود را قرار داده است و پیشنهاداتی ارایه کرده که باید دید چه میشود. در عین حال ما در اکتبر برگزیت را در پیش رو داریم و از طرفی وضعیت جسمی خانم مرکل در تصمیمات و رویکردها به طور جدی تاثیرگذار است. از طرفی وضعیت سیاسی و اجتماعی فرانسه در این روند موثر است و محبوبیت مکرون در ماههای گذشته تحلیل رفته است. او باید درباره افزایش قیمت سوخت در فرانسه که اعتراضات جلیقه سبزها را به راه انداخت بالاخره تصمیمگیری کند.
این کارشناس مسایل بین الملل تصریح کرد: برای اینکه دو طرف ایران و اروپا بتوانند به توافقی جامع دست پیدا کنند حداقل به 4 تا 5 ماه زمان نیاز است و در این مدت نیز باید به طور جدی اعتمادسازی شود.
قهرمانپور در پاسخ به این پرسش که چرا در بین تمام متقاضیان میانجیگری میان ایران و آمریکا فرانسه انتخاب شد، اظهار کرد: ژاپن اساسا پتانسیل و سابقه چنین کاری را نداشت و هیجان و جدیت خاصی هم از خود نشان نداد. در این مورد باید بگوییم که تمایل دولت و شخص آقای روحانی به سمت اروپا و تیم سیاست خارجی ایشان موثر بوده است. به هر حال این تیم معتقد است که اروپاییها تنها زبان آمریکا را میفهمند. از سویی مناسبات و تحولات در اروپا در این که فرانسه در این رابطه پیش بیفتد موثر بوده است. انگلیس با توجه به روابطش با آمریکا چندان نمیتواند میان ایران و آمریکا بیطرف باشد و از سویی به خاطر درگیر بودن بر سر برگزیت چندان نمیتواند بر این مساله تمرکز داشته باشد. آلمان به نظر خودش نخواست که در این مساله دخالت کند. علاوه بر این آلمان ترجیح میدهد در موضوعات مرتبط با خاورمیانه دخالت نکند و ورود به این مساله حتی میتوانست مخالفتهای داخلی را به وجود آورد.
وی درباره رویکرد آمریکا در این رابطه تصریح کرد: بعید است ترامپ از مواضعش درباره ایران کوتاه آمده باشد اما سعی دارد مانور دهد. برخی معتقدند هنر رهبرانی مثل ترامپ این است که امروز یک حرف میزنند و فردا حرفی دیگر اما به راحتی میتوانند در مسیر این تغییر مواضع شنا کنند. آنها این توانایی را دارند که کمترین امتیازی که میگیرند را امتیاز بزرگ جلوه دهند. از این رو امکان اینکه معافیت نفتی به ایران بدهد و طوری جلوه دهد گویی هیچ اتفاقی نیفتاده، بسیار زیاد است.
این کارشناس مسایل بینالملل گفت: تنها آورده ترامپ در این بحث این است که باید تا قبل از انتخابات 2020 به دستاوردی در این رابطه برسد به طوری که به افکار عمومی بگوید توانسته است با هزینه کمتر نسبت به اوباما دستاورد بیشتر و بهتری درباره ایران به دست آورد. او ابتدا سعی کرد به برجام و مذاکرات جامعی دیگر با ایران دست یابد که در آن بحثهای موشکی و منطقهای هم باشد اما این طرح شکست خورد. بعد سعی کرد زمینه دیدار با مقامات ایران را فراهم کند اما آن هم در گام نخست شکست خورد و هماکنون نیز مقامات ایرانی دیدار با ترامپ قبل از آنکه تمامی تحریمها علیه ایران لغو شود را منتفی اعلام میکنند.
وی با اشاره به طرح دیدار ترامپ با آقای روحانی در حاشیه اجلاس جی 7 از سوی مکرون اظهار کرد: این مساله از سوی مقامات کشور رد شد با این حال هنوز نمیدانیم در آینده چه اتفاقی در انتطار ماست. این احتمال وجود دارد که ترامپ تحت فشار رهبران جی 7 گفته باشد معافیتهای نفتی برای ایران قائل میشود به شرط اینکه با آنها بر سر یک میز بنشینم و به این شکل از آن بهره تبلیغاتی خاص خود را داشته باشد اما دیدیم که آقای روحانی به طور جدی این مساله را رد کردند. ما هنوز نمیدانیم خط قرمز ترامپ برای کوتاه آمدن از برخی مواضعش از جمله جلوگیری از فروش نفت ایران کجاست آیا ملاقات با رهبران ایران است یا موضوعی دیگر.
قهرمانپور ادامه داد: تا قبل از مجمع عمومی سازمان ملل دو طرف باید به نتیجهای قابل تامل دست یابند و حداقل بر سر این مساله توافق کرده باشند که میتوان مذاکره را ادامه داد یا هر طرف به سراغ اقدامات واکنشی خود برود. از این رو ممکن است با توجه به در پیش بودن زمان اجرایی شدن گام سوم ایران و با توجه به در جریان بودن مذاکرات این گام به تاخیر بیفتند با این حال آقای ظریف در مصاحبهای اعلام کرد که 15 شهریور ایران گام سوم خود را بر میدارد و این رویکرد حاکی از جدی بودن ایران در تصمیمش است.
وی خاطرنشان کرد: اروپا میتواند برای نگه داشتن زمان در مقطع فعلی که برجام هر روز بیشتر و سریعتر به سمت نابودی میرود با تبادل 15 میلیارد دلار که رقم ناچیزی است نظر و اعتماد ایران را جلب کند. اگر اراده حفظ برجام از سوی اروپا وجود داشته باشد تبادل این رقم برای آنها کاری آسان است اما باید دید دعواهای داخلی و تداخل مواضع این کشورها با آمریکا و همپیمانانشان اجازه این کار را میدهد یا خیر. در هر حال اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل نشان خواهد داد که زمینه برای توافق بلندمدت بر سر ادامه اجرای برجام وجود دارد یا خیر.