تامین مالی وجذب سرمایه گذاری در شرایطی که کشورها حاضر به همکاری با ایران به دلیل تحریم ها نبوده اند باعث شد تا روند بسیاری از پروژه های صنعتی کشور با کندی نسبتا" قابل توجهی مواجه شود با توافقات صورت گرفته بسیاری براین عقیده بودند که تمام مسائل یک شبه حل خواهد شد و دیوارهای تحریم که سال ها بود به دور کشور عزیزمان چیده شده بود به یکباره خراب و شاهد اتفاقات خاص خواهیم بود.
این در حالی است که بسیاری از صاحب نظران حوزه تامین منابع مالی به این قضیه اذعان دارند که نباید توقع بی جا از برجام داشت چرا که تحریم ها یک شبه وضع نشده که بخواهد بلافاصله برداشته شود.
یکی از این صاحبنظران بنام در عرصه تامین مالی و جذب سرمایه گذاری عیسی مشایخی است که زمانی مدیرعامل شرکت " NPCI اینترنشنال " بود.
این شرکت ماموریت تامین مالی و جذب سرمایه برای هلدینگ خلیج فارس را برعهده دارد. مشایخی اینک مدیر عامل شرکت PCCUK است.PCCUK یکی ازشرکتهای اقماری بازرگانی پتروشیمی است. گفت و گوی "نفت ما " را با عیسی مشایخی که قبل از دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری صورت گرفته در ادامه می خوانید.
*** جناب مهندس برخی تصور داشتند بلافاصله بعد از اجرایی شدن برجام اتفاقات خاص در عرصه بین الملل و به خصوص در بحث تامین مالی و جذب سرمایه گذاری اتفاق می افتد این تصور چقدر واقعیت داشت ؟
سوال شما گسترده و جامع است چون باید تصویری از شرایط قبل ، حین و بعد از توافق را ارائه دهیم . زمانی که مدیر عامل NPCI" اینترنشنال " بودم در اولین سخنرانی خودم که هنوز برجام اتفاق نیافتاده بود عرض کردم محیط فعالیت سرمایه گذاری و تامین مالی همیشه تابع تغییر در شرایط سیاسی بوده و از آنجایی که تحریم ها یکی از عوامل موثر بر محیط فعالیت سرمایه گذاری و تامین منابع مالی است بی شک امکان دور زدن تحریم ها وجود ندارد که البته این سخنان بنده با انتقاداتی مواجه شد. بلافاصله بعد از برجام و با همین فضای ایده آلی که نسبت به اتفاقات برجام بود دوستان منتظر بودند خیلی سریع اتفاقاتی رخ دهد. بنده به عنوان شخصی که از سال 2005 در حوزه تامین منابع مالی و جذب سرمایه گذاری فعالیت داشته ام همان زمان بیان داشتم هیچ اتفاقی به شکل کوتاه مدت قبل از اکتبر و نوامبر 2016 رخ نمی دهد و عملا" ما خودمان اولین اتفاق را رقم زدیم. ما در کلیه سمینارهای خارج از کشور هلدینگ خلیج فارس و توانایی های آن را معرفی کردیم ولی این به تنهائی کافی نبود چرا که به ابزار و عواملی نیاز داشت. اینکه بتوانیم نیازهای موسسات و بانک های خارجی را برطرف نماییم از جمله آن هامیباشد. طبیعی است که در اثبات ادعاها درجهت معرفی شرکت باید اسناد و مدارکی نیز ارائه دهیم که از مصادیق آنها صورت های مالی تلفیقی منطبق با استانداردهای بین المللی می باشد. برخی از دوستان می گفتند سازمان حسابرسی این کار را انجام دهد، ما خون دل خوردیم تا توجیه شوند که این ابزارها باید وجود داشته باشد.
*** به اولین اتفاق رخ داده پس از برجام اشاره کردید لطفا" در این خصوص بفرمائید؟
اولین تامین مالی بعد از برجام برای هلدینگ خلیج فارس به شکل کوتاه مدت یعنی خرید تجهیزات با اعتبار سازنده و پوشش بیمه ای NEXI ژاپن که ما آن را یوزانس نامیدیم اتفاق افتاد. ابتدا 320 میلیون یوروخرید تجهیزات از شرکت ماروبنی و بلافاصله 320 میلیون یورو دیگر که قابل افزایش به 640 میلیون یورو بودرااز طریق شرکت ایتوچو ژاپن فراهم کردیم که در مجموع 960 میلیون یورو یوزانس برای هلدینگ خلیج فارس رقم خورد.
*** چرا تامین مالی به صورت بلند مدت را پیگیری نکردید؟
درمقطع کنونی به لحاظ همین تاثیرپذیری شرایط سیاسی امکان تامین منابع مالی به شکل بلند مدت از نظر بنده با ضمانت شرکتی تاقبل از نوامبر 2017 میسر نیست. وقتی در کنفرانس آلمان شرکت داشتم نماینده بیمه صادراتی آلمان و خزانه داری آن کشور حضور داشتند و اعلام کردند هرمس آلمان دسک خود را برای ایران فعال کرده و Application دریافت می نماید بنده همان لحظه عرض کردم،این امر به دلایلی امکانپذیر نیست چرا که ما در تکمیل زنجیره تامین منابع مالی یک حلقه مفقوده داریم و آن اینکه بانک ها به دلایل ترس از مواردی نظیر ( موافقتنامه آنها با OFAC ، Snapback ، KYC و .....) حاضر به همکاری نیستند. تاجایی که بنده اطلاع دارم تنها تامین مالی که بعد از برجام اتفاق افتاد در NPCI بوده است.
*** در خصوص PCCUK هم بفرمائید ؟
همه هدف ما دراین شرکت این است که یک اتفاق مثبتی برای کشور رقم بخورد ، مهم این است که هر شخصی هر تلاشی که می تواند برای توسعه کشور انجام دهد. توجه بفرمائید، صحت گفته های ما در فواصل زمانی که با خارجی ها توافق می کنیم وحصول اطمینان از انجام به موقع آنها حائز اهمیت است.
ما در چارچوب توافقات و اجرایی نمودن آن و خرسندی از برخی از اتفاقات ، با همان نگاه کارمان را دنبال کردیم. به نظر بنده،مادر شرکت PCCUK که یک شرکت انگلیسی است بر همین اساس و با احترام به مقررات بین المللی کارخود را ادامه می دهیم . تغییر ترکیب اعضای هیئت مدیره(انتصاب مدیر عامل شرکت بازرگانی پتروشیمی PCC بعنوان رئیس هیئت مدیره)، افزایش سرمایه اولیه شرکت و نهایتا" برنامه تبدیل یکی از شرکتهای اقماری شرکت بازرگانی پتروشیمی به عنوان هلدینگ شرکتهای خارج از کشور از جمله برنامه های مورد نظر ما می باشد که با درایت وهمراهی مدیر عامل PCC در حال پیگیری هستیم . بحث هلدینگ شرکتهای اقماری با یک نگاه ساختاری بوده است چرا که تمامی عوامل و امکان ایجاد آن وجود دارد. به عنوان مثال PCC شانگهای تجارت محصولات پتروشیمی را انجام می دهد وPCCUK که شرکتی بنام در عرصه تأمین منابع مالی وخرید تحهیزات میباشدو ICT هامبورگ که تجربه کافی در خرید تجهیزات دارد،صرفا" با ادغام آنها در یک مجموعه هلدینگی می توان به ابزارهای خوبی دست یافت.
*** PCCUK در این بین قرار است چه کارهایی را انجام دهد ؟
به عنوان یک شرکت مستقل در تلاش است فرصت ها و امکانات تامین منابع مالی را دنبال کند بدین منظوربا 8-7 شرکت بزرگ تولیدی در صنعت پتروشیمی مذاکره صورت گرفته و قراردادهای نمایندگی آنان جهت تامین منابع مالی و جذب سرمایه گذاری را دنبال می کنیم. چارچوب کارمان را طوری تنظیم کرده ایم که بتوانیم به درستی فعالیت هایمان را پیش ببریم . به عنوان مثال PCCUK توانسته بدون اینکه هزینه ای متحمل شود از نظر حقوقی و اعتبار سنجی شرکت هایی را پیدا کند و با آن ها جوینت شود . ما با شرکت ها مذکور توافق کرده ایم که نماینده آن ها در بازارهای بین المللی باشیم و توانایی های آن ها را معرفی کنیم و طبعأ وقتی که به مرحله توافق نهائی رسیدیم و شرایط سیاسی حاکم نیزاجازه گسترش فعالیتها را داد، میتوانیم به عنوان لیدر شرکت ها تامین منابع مالی مورد نیاز آنها را دنبال کنیم . البته هزینه بسیار جزئی را برای آن شرکتها به دنبال خواهد داشت و امیدواریم بتوانیم به عنوان فراهم کننده این خدمات در ایران شناخته شده ومطرح باشیم.
*** 4سال آینده را چگونه ارزیابی می کنید؟
بایستی مدیران به نحوه تعامل های بین المللی ومنصقه ای توجه کافی داشته باشند نحوه تعاملات بین المللی نگاه درست و اصولی به موضوع است . بنده سیاسی نیستم و در عرصه سیاست هم ورود پیدا نخواهم کرد اما موضوعات سیاسی را تا جایی که بر محیط فعالیت حرفه ای کارم اثر گذار باشد دنبال می کنم. استفاده از یک کلمه می تواند یک معنی و مفهوم دیگری داشته باشد. اگر شرایط موجود را رئیس جمهور بعدی تا 4 سال آینده حفظ نماید کار بزرگی صورت گرفته است ،اعتقاد دارم باید با تدابیر حرفه ای بین المللی کار خود را پیش ببریم . بی شک ایران تنها کشوری در دنیا است که از حیث منابع طبیعی بیشترین منابع هیدروکربوری را دارد. وقتی پای صحبت های سرمایه گذاران باهوش خارجی می نشینیم می گویند بهترین جا ایران است و بهتر از آن را نمی شناسند. اگر عربستان تمام امکاناتش را بسیج کند باز هم علاقه مندی و جذابیت ایران حرف اول را می زند. الحمدا... ما قشر تحصیل کرده فراوانی هم داریم به همین دلیل میبایست در مذاکرات با نگاه قدرتمندانه ای پیش برویم البته با اطمینان از موارد فوق اخیرا در کنفرانسی که در لندن حضور داشتم از بنده سئوالی شد ، جالب آنکه افرادی که این سوال را مطرح کردند از افراد صاحبنظر بودند ولی سوالشان درست مطرح نشد، آنها می گفتند "آیا شما موافقید که به لحاظ تحریمهای تحمیل شده بر ایران امکان تجارت وجود ندارد؟" بنده عرض کردم سئوال را اصلاح کنید با توافقات صورت گرفته ما دیگر تحریمی در ایران نداریم ولی اینکه چرا این اتفاق نمی افتد؟ به لحاظ شرایط سیاسی حاکم بر فضای فعالیت تامین منابع مالی و جذب سرمایه گذاری است.همه به این موضوع اذعان دارند که اگر توافقات صورت نمی گرفت قیمت دلار در بازار ، قیمت کنونی نبود اگر برنامه قابل اجرا داشته باشیم و شرایط ثابت بماند و در آینده شرایط بهتری رقم بخورد ایده آل خواهد بود و نکته مهمتر آن است که اگر هر کسی کار خودش را انجام دهد هیچ موقع احساس ضعف درمذاکرات صورت نمی گیرد.
الحمداله مدیران لایق و دلسوز نیز در برخی از شرکتهای هلدینگی نیز بدون هرگونه هیاهو و خارج از بزرگ نمایی کارها ، اقدامات بنیادین انجام داده و مسیر روشن و قابل اعتماد را برای آن شرکت ها ترسیم کرده اند نمونه بارز آن مدیر عامل هلدینگ نفت و گاز پارسیان است که بسیار ذکاوتمندانه با هدف مشخص بر توسعه شرکت تحت مدیریت خود می اندیشد.