قلیان؛ اعتیادی که پذیرفته شده است!

قبحی که در سیگار کشیدن است، در قلیان نیست! به راحتی در ملا عام در رستوران ها، تفرجگاه ها، در کوه و دشت و... استعمال می‌شود. جوانان ایرانی عیش و نوش خود را با قلیان کامل می کنند. در خانواده ها نیز کشیدن قلیان زشتی سیگار کشیدن را ندارد وفرزندان بدون هیچ ترس یا خجالتی در کنار خانواده ها شروع به کشیدن قلیان می کنند و عموما این استعمال به صورت گروهی در میان اعضای خانواده رواج دارد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، می گویند «مصرف قلیان اعتیاد آور نیست» اما ناخواسته هرروز به پاتوق همیشگی یعنی قهوه خانه ها می روند. قلیان  به عنوان یک سرگرمي دخانی امروز بیشتر جوانان و نوجوانان و حتی زنان را معتاد خود کرده است . نیکوتین موجود در تنباکوی قلیان، بر اعتیادآوری آن موثر است . توتون و زغال دو ترکیبی هستند كه پاكي خود را با آب تبرئه مي كنند تا انسان را به مرگ خاموش دعوت کنند. در این میان پسوند خوشایند لیمو یخ، سیب یخ، هندوانه نعناع، پرتقال یخ،بلومیکس، ماراکویا، هلو نعناع، دوسیب، بلومیس و هزاران ترکیب دیگر... از جمله توتون هاي معطر و شیمیایی هستند که در ترویج مصرف قلیان اهمیت دارند. اسانس ها و عطرهای مورد استفاده در تنباکوها، حاصل هزاران نوع مواد سمی و کشنده است که هم مصرف کنندگان و هم افراد در معرض دود آن را به عوارض ناشی از آن گرفتار می کند.
مصرف بي رويه قلیان در كشور این روزها بیماریهای سل و هپاپیت و بیماری های قلبی و عروقی را افزایش داده است. استفاده از قلیان در کنار سرطان ریه با افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان و مثانه نیز همراه است و کشیدن قلیان خطر ابتلا به سل ریوی را در کشور افزایش داده است. با تمام این اوصاف قلیان مخدری شیک و سرطان زا است که به دلایل عامیانه که از آب می گذرد و تمام سموم خود را پاک می کند  مهر تایید مخدر بودن را از پیشانی خود پاک کرده است و متاسفانه  این روزها طرفدران بسیار دارد.
 
قلیان از کجا آمد؟
 قلیان یا نارگیله وسیله‌ای آبی است برای کشیدن تنباکو که در خاورمیانه، آسیای مرکزی و شمال آفریقا متداول است. بنا بر شواهد موجود، قلیان از ایران به سایر نقاط جهان ازجمله هند و مصر راه یافت. بررسی ۵۴۲ مطالعهٔ علمی در زمینهً قلیان نشان می‌دهد که در مقایسه با کشیدن یک عدد سیگار، کشیدن یک قلیان حدوداً ۱۲ برابر بیشتر دود، ۵ برابر بیشتر قیر، ۲ برابر بیشتر نیکوتین و ۲ برابر بیشتر منواکسید کربن وارد بدن می‌کند و به ازای هر ۴۵ دقیقه تا یک ساعت کشیدن قلیان به اندازه ۵ بسته سیگار، دود وارد بدن انسان می‌کند؛ اما با تمام این اوصاف کشیدن سیگار بسی قبیح تر و زشت از قلیان است و قلیان از این همه زشتی به دور است.
قلیان اعتیادی شیک ومجلسی است که در طول تاریخ بارها منع شده و دوباره آزاد شد اما به خود نام اعتیاد نگرفته است.حتما واقعه "نهضت تنباکو" را شنیده اید. نهضت تنباکوجنبشی اجتماعی در اعتراض به اعطای امتیاز انحصاری تنباکو به شركت "رِژي" به مدت 55 سال بود که طی آن با فتوای آیت الله میرزای شیرازی استعمال توتون و تنباکو حرام اعلام شد و مردم با شکستن قلیان‌ها اولین مبارزات ضد استعماری خود را کلید زدند.  این اعتراض به قدری بود که حرمسرای ناصرالدین شاه هم رسید تا جایی که در کاخ ناصرالدین شاه  زنان شروع  به شکستن قلیان‌ها را کردند و وقتی ناصرالدین شاه از انیس‏الدوله پرسید: «خانم، چرا قلیان‏ها را از هم جدا و جمع می‏کنند؟» او جواب می‌دهد: «برای آنکه قلیان حرام شده» ناصرالدین شاه روی در هم کشیده می‌گوید: «که حرام کرده؟» انیس الدوله با همان حال می‌گوید: «همان کس که مرا به تو حلال کرده». شاه بعد از آن هیچ نگفت و برگشت و برای آنکه مبادا به احترامش لطمه‌ای وارد شود، بعد از آن به هیچ یک از نوکران خود دستور نمی‏داد قلیان بیاورند و در تمام دربار قلیان‏ها را جمع کردند.
اما بحث امروز قلیان ، اعتیاد آور بودن این مخدر سنتی است کسی آن را حرام  یا منع نکرده؛ اما هر روز هشدارهایی از اعتیاد آور بودن این مخدر به ظاهر سالم می شنویم! گرایش جوانان ایرانی به مصرف قلیان این روزها بسیار شده است به طوری که در میان زنان و نوجوانان ایرانی هم رخنه کرده است. رئیسی معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه امروز سن تجربه مصرف قلیان به ۱۴ سال رسیده است، گفته بود :«با توجه به اینکه نوجوانان به‌صورت تفننی از قلیان استفاده می‌کنند باید مراقب آنان باشیم. تعداد زیادی از جوانان در آستانه اعتیاد هستند».

کاهش سن معتادان به قلیان
واقعیت تلخ این است که به دنبال افزایش اعتیاد به مواد مخدر سنتی و صنعتی از تریاک گرفته تا ماری جوانا با تمام محدودیتهای که دارند؛ ولی به کسی که قلیان یا سیگار می کشد به عنوان معتاد نگاه نمی کنند و به راحتی بدون هیچ محدودیتی در دسترس همگان است . حتی اگر سیگار برخی از جاها ممنوعیت داشته است قلیان در کنار شادی های مردم به عنوان گل سر سبد مهمانی و حتی به عنوان تفریحی لذت بخش برای جوانان شناخته می شود.
کاهش سن مصرف قلیان در میان دختران و پسران نوجوان بسی نگران کننده تر از واقعه ورود تنباکو بوده ؛جوانانی که اعتیاد به این ماده مخدر را به چشم تفریح می ببیند و خانواده های که  با بی اطلاعی ، نا آگاهی و ندانم کاری، مهر تایید بر اعتیاد آور نبودن این مخدر می زنند! در راستای کاهش این مخدر نیازی به شکستن قلیان نیست؛ کافی است به تغییر رفتار مصرف کننده بعد از مدتی توجه کنند. مصرف قلیان نیز مانند دیگر مخدرها در ابتدا اندک است اما به مرور تبدیل به عادتی روزانه خواهد شد.عادتی که در کنار عوامل بسیار دیگر سرطان‌زا بودنش بر هیچکس پوشیده نیست. در کشوری که خاک و آب و هوا و مواد غذایی آلوده آن آمار انواع بیماریها را روزانه افزایش می‌دهد، استفاده از قلیان به عنوان تفریح تنها موجب افزایش قرار گرفتن در معرض انواع بیماریها می شود. اینکه سرگرمی و تفریحی وجود ندارد، توجیه خوبی برای روی آوردن جوانان به مصرف قلیان به عنوان یک سرگرمی نیست، چراکه اساسا فلسفه سرگرمی و تفریح ایجاد نشاط و آسایش در پایان یک روز مفرح است در حالیکه قلیان با خاصیت تخدیری خود شخص را نسبت به امور روزانه خود نیز بی علاقه و ناتوان می سازد.
گزارش : محبوبه اشرفی پیمان