از کازرون تا قائمیه؛ حرف مردم چیست؟

تجمعات و درگیری های هفته های اخیر در کازرون که چهارشنبه گذشته به اوج خود رسید، بازتاب گسترده ای در شبکه های اجتماعی و به تبع آن، رسانه ها داشت. اعتراض مردم کازرون به جدا شدن بخشی از شهرستان کازرون عامل اصلی این اعتراضات است اما تاکنون کمتر به روی دیگر ماجرا توجه شده است؛ مردم چنارشاهیجان (قائمیه) و کوه مره نودان چه مشکلاتی دارند که تمایل دارند شهرستان مستقلی داشته باشند؟  
به گزارش مردم سالاری آنلاین، استان فارس در 2 دهه گذشته شاهد تغییرات در تقسیمات کشوری و تشکیل شهرستان های جدید بوده است و البته به تناسب فرایندهای پیموده شده، گاه وارد فضای احساسی شده و گاه نیز در بستر آرام دنبال شده است.  آخرین تغییر صورت گرفته در نقشه استان فارس، شکل گیری شهرستان کوار با تفکیک آن از شهرستان شیراز بوده است و قبل از آن، شهرستان های گراش و پاسارگاد از مناطق همجوار ارتقا یافتند.
استان فارس که از نظر وسعت رتبه چهارم کشور را به خود اختصاص داده است، در نتیجه تغییرات اخیر در تقسیمات کشوری، هم اینک متشکل از 29 شهرستان است تا با این آمار در صدر استان های کشور قرار گیرد.
شهر کازرون به عنوان مرکز نیز این شهرستان 120 کیلومتر با شیراز فاصله دارد و در مجاورت مسیر ارتباطی استان فارس به بوشهر واقع است. مناطق کوهمره نودان و چنارشاهیجان (قائمیه) نیز مابین شهرهای شیراز و کازرون واقع هستند.
از آبان ماه پارسال بود که طرح جداسازی بخش های کوهمره نودان و چنارشاهیجان از کازرون و ایجاد شهرستان جدید «کوه چنار» در وزارت کشور مطرح شد. بعد از جدی شدن طرح و اعلام عمومی آن مردم کازرون بارها به طرق مختلف نارضایتی خود را از این جداسازی اعلام کردند و حتی تجمعات بسیاری نیز شکل دادند که به اتفاقات هفته گذشته و کشته و زخمی شدن چند تن منجر شد. علیرغم آنکه حتی در اطلاعیه وزارت کشور نیز هدف تجمعات دغدغه ای جز تقسیمات کشوری اعلام شده، اما واقعیت آن است که با نگاهی به وضعیت کازرون و وضع زندگی مردم آن می توان دریافت برای مردمی که از رفاه اقتصادی چندانی برخوردار نیستند دنبال کردن هدفی جز یکپارچه ماندن شهرشان چندان محلی از اعراب ندارد. هرچند در هر تجمعی امکان به حاشیه کشیده شدن وجود دارد.
از سوی دیگر برخی مناطقی که سخن از جدایی آن ها به میان می آید مانند امام زاده سید حسین، بیشاپور و دشت برم جزو جاذبه های گردشگری و تاریخی این شهر به حساب می آید که می تواند بر اوضاع اقتصادی شهر موثر باشد. همچنین حتی با نگاهی به تاریخ میتوان دریافت این مناطق بخشی از هویت فرهنگی مردم به حساب می آیند که نادیده گرفتن آن به معنای نادیده گرفتن هویت یک مردم است.
روی دیگر سکه
اما خواسته ها و اعتراضات مردم کازرون تنها یک روی سکه است که در روزهای اخیر بیشتر به آن پرداخته شده است. روی دیگر این سکه مردم چنارشاهیجان (قائمیه) و کوه مره نودان هستند. هرچند کازرون از اقتصادی چندان قوی برخوردار نیست اما واضح است وضع زندگی مردم این شهرستان از دو شهر دیگر بهتر است.
مناطق قائميه، نودان، كوهمره و دشت‌برم بنابر آمار ارايه شده ازسوي مسوولان محلي، چيزي بالغ بر ٧٠ هزار نفر جمعيت دارند، اما در شرایط اقتصادی مساعدی به سر نمیبرند. به طور مثال همه 70 هزار نفر شهروند این مناطق تنها به یک بیمارستان دسترسی دارند و برای هر مشکل درمانی باید خود را به کازرون یا شیراز برسانند که دوری مسیر میتواند جان بیمار را به خطر بیاندازد.
همچنین به دلیل قرار گرفتن این مناطق در مسیر جاده ای، اقتصاد آن ها نیز بیشتر برپایه مغازه های بین راهی است، هرچند این مناطق برای کشاورزی مساعدند، اما با کمبود آبی که دامن بسیاری از مناطق کشور و به ویژه فارس را گرفته است، کشاورزی چندان رونقی ندارد. پر واضح است که نبود رونق اقتصادی و فقر میتواند آسیب های اجتماعی زیادی را به دنبال داشته باشد. 
مجموع این عوامل اگر درکنار برخی اختلاف های قومیتی و فرهنگی میان مردم کازرون و به ویژه چنارشاهیجام گذاشته شود، می تواند توجیهاتی برای جدا سازی باشد. هرچند باید در نظر گرفت در صورت جدا سازی حتی اگر اقتصاد مناطق جدا شده هم بهبود یابد، باید برای اقتصاد کازرون هم فکری جدی داشت.
آیا ایجاد شهرستان جدید بهترین راه حل است؟
آنچه مسلم است این است که هم یکپارچه ماندن کازرون میتواند دلایل قابل قبولی داشته باشد و هم جدا شدن مناطقی از آن. در استدلال هایی هم که به چشم می خورد، دلایل اقتصادی جزو مهم ترین دلایل عنوان می شوند. اما با نگاهی منطقی این سوال مطرح میشود که آیا ایجاد شهرستانی جدید به معنای حل تمام مشکلات است؟
در دنیای امروز کاهش حجم تراکم اداری یکی از راه های بهینه سازی اقتصادی است و ایجاد شهرستان جدید دقیقا به معنای ایجاد ادارات جدید است که خود بودجه و هزینه ای مستقل میطلبد. با مطالعه مواردی همچون بررسی آنچه در جدایی گراش و لامرد و خنج از لارستان اتفاق افتاد می‌توان به این نتیجه رسید که جدا سازی بخش هایی از یک شهرستان لزوما بهبود وضعیت آن منطقه را به دنبال ندارد و ایجاد ساختار های جدید اداری علاوه بر ایجاد هزینه نیاز به نظارت برای جلوگیری از بروز فساد نیز دارد.
هرچند پس از حوادث هفته اخیر کازرون آرام گرفته است، اما باید دید نهاد های ذیصلاح چه راهی برای اقناع مردم شهرستان کازرون و همچنین بهبود وضع معیشت مردم هر دو منطقه موردمناقشه در نظر خواهند گرفت.