چماق دلار بر سر مسافرت‌های خارجی نوروزی

گرانی ارز تأثیر خود را بر سفرهای خارجی نوروزی ایرانیان گذاشته و پیش‌بینی‌ها حاکی از است که تعداد سفرهای خارجی نوروز 97، 30 درصد کاهش یابد. نرخ ارز نیز در آستانه ورود به سال نو باز هم بالاتر رفته و دلار اگر هم مبادله شود در کانال 4 هزار و 800 تومانی مبادله می‌شود!
به گزارش مردم سالاری آنلاین، حرمت‌الله رفیعی رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی گفته است که نرخ تورهای خارجی نوروزی 20 تا 70 درصد افزایش یافته است. وی پیش‌بینی کرده که امسال به دلیل افزایش قیمت تورها و گرانی دلار، سفرهای خارجی در نوروز 30 درصد کاهش یابد.
خرید و فروش دلار در بسیاری از صرافی‌ها متوقف است و قیمت دلار در برخی از صرافی‌ها که همچنان خرید و فروش انجام می‌دهند یا قیمت را پشت شیشه خود اعلام می‌کنند، امروز (یکشنبه 27 اسفند، ساعت 11) 4 هزار و 777 تومان است. البته دلالانی که هنوز در بازار وجود دارند، دلار را به قیمت گران‌تری به کسانی که قصد مسافرت‌های خارجی دارند می‌فروشند و قیمت ارائه شده توسط آن‌ها 100 تومان بالاتر از قیمت صرافی‌ها است.
گرانی دلار و افزایش قیمت تورها باعث شده تا روند سفرهای خارجی ایرانیان معکوس شود. گزارش سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری نشان می‌دهد که تا پایان آذر ماه 96، شمار گردشگران خروجی ایران در 9 ماه نخست سال به بیش از ۸ میلیون و 400 هزار نفر رسید که از این میان بیش از ۴ میلیون و 600 هزار نفر گردشگرانی بوده‌اند که ایران را به مقاصد زیارتی ترک کرده و بیش از ۳ میلیون و 800 هزار نفر نیز گردشگرانی بوده‌اند که رهسپار مقاصد غیرزیارتی شده‌اند. مقایسه این آمار با ارقام سال گذشته حاکی از افزایش 16 درصدی نسبت به ۹ ماه نخست سال ۱۳۹۵ بود. با این حال، التهابات بازار ارز روند استقبال از سفرهای خارجی را معکوس کرده و در تعطیلات نوروزی امسال سفرها کاهش خواهد یافت. علی‌رغم ورود به دوره تعطیلات پایان سال، هنوز بسیاری از تورهای خارجی جای خالی دارند.
قیمت دلار سال 96 کار خود را در کانال 3700 تومانی آغاز کرد؛ تا اوایل مرداد بازار ارز شاهد نوسان چندانی نبود و دلار در کانال 3 هزار و 700 تومانی مبادله می‌شد. تا اواسط مهر ماه نیز قیمت دلار همچنان پایین‌تر از 4 هزار تومان بود و در چنین روندی طبیعی بود که در 9 ماه نخست سال 96، سفرهای خارجی ایرانیان افزایش یابد. ترکیه مقصد اصلی گردشگران ایرانی است و در سال ۲۰۱۷ شمار ایرانیان بازدیدکننده از ترکیه به ۲ میلیون و ۵۰۲ هزار نفر رسید که نسبت به سال 2016 افزایش تقریبا ۸۳۷ هزار نفری را تجربه کرد. در کل، ایران پس از روسیه و آلمان، در جایگاه سوم مبادی برتر گردشگری ترکیه قرار گرفته است و ایرانیان به نوعی یکی از عوامل موفقیت صنعت توریسم ترکیه هستند! حال با کاهش سفرهای خارجی ایرانیان انتظار می‌رود که مقاصد گردشگری‌ای نظیر ترکیه و دبی از کاهش تعداد سفرهای خارجی ایرانیان تأثیر بپذیرند.
قیمت دلار نسبت به اواسط سال 96، حدود هزار تومان افزایش یافته و این افزایش، سفرهای خارجی را برای ایرانیان گران کرده است. انتظار می‌رود افزایش عوارض خروج از 75 هزار تومان به 220 هزار تومان در سال 97، باز هم مسافرت خارجی را گران‌تر کند و بنابراین روند کاهش تعداد سفرهای خارجی همچنان ادامه‌دار خواهد بود. برخلاف سال 95 که قیمت ارز از اوایل دی ماه رو به کاهش گذاشت، در سال 96 التهابات بازار ارز تا پایان سال همچنان طول کشید و این امر برنامه تعداد زیادی از کسانی را که به دنبال سفرهای خارجی نوروزی بودند، خراب کرد.
متأسفانه کاهش سفرهای خارجی در شرایطی صورت می‌پذیرد که بسیاری از ظرفیت‌های گردشگری کشور بالفعل نشده است. تساهل فرهنگی در بسیاری از شهرهایی ایران که می‌توانند مقاصد خوب گردشگری باشند پایین است و هزینه‌های مسافرت به برخی مقاصد نظیر کیش نیز بسیار گران است. خدمات گردشگری در ایران با نرخ بالایی عرضه می‌شود و در کنار این گردشگرانی که کشورهای خارجی را برای سفر انتخاب می‌کنند، طلب آزادی‌های فرهنگی و اجتماعی بیشتری را دارند. این شرایط که به نوعی باعث ایجاد بن‌بست در گردشگری ایران شده، موجب می‌شود تا هر سال مقدار قابل توجهی ارز از کشور خارج شود. محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه پیش‌تر گفته بود که مسافران ایرانی در مجموع سالانه ۹ میلیارد دلار ارز از کشور خارج می کنند که فشار زیادی به بازار ارز وارد می‌کند. باید دید آیا این وضعیت به تدریج تغییر خواهد کرد یا خیر؟!