روابط حسن روحانی با آیت الله هاشمیرفسنجانی به امروز و دیروز بر نمیگردد، آنها دوستان سی ساله ای هستند که به اعتقاد بسیار از کارشناسان سیاسی این دو سیاستمدار کشور روابطی چون پدر و پسر دارند به این جهت هموارههاشمیپدرانه از اقدامات دولت یازدهم در واقع دولت فرزندش حمایت میکند، حمایتی که هرگز قطع نشد و مستمر و پرقدرت تا امروز ادامه داشت و به نظر میرسد حتی در انتخابات سال 96 با رنگ و بوی بیشتری صورت خواهد گرفت.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، خاستگاه آیت الله هاشمیرفسنجانی و حسن روحانی، جامعه روحانیت مبارز است، به این واسطه در ادورا مختلف سیاسی کشور این دو نفر در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، همراهیهاشمیو روحانی در جنگ تحمیلی و مجلس شورای اسلامیشکل گرفت. در دوران جنگ ایران و عراق، روحانی مسئولیتهای متعددی، از جمله عضویت در شورای عالی دفاع که ریاست آن بر عهدههاشمیرفسنجانی بود بر عهده داشت. همچنین عضویت در شورای عالی پشتیبانی جنگ و رئیس کمیسیون اجرائی معاونت فرماندهی جنگ، ریاست ستاد قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء و فرماندهی پدافند هوایی کل کشور را برعهده داشت. روحانی یکی از ۳ نفری بود که به نمایندگی ازهاشمیرفسنجانی، در گفتوگوهای پنهانی با مک فارلین شرکت داشت. همین رزومه نشان میدهد که این دونفر در بدترین شرایط یعنی جنگ میتوانند به درستی در کنار هم قرار بگیرند و تا امروز همچنان همراهی ادامه داشته باشد.
آیت الله هاشمیرفسنجانی ریاست دو مجلس اول شورای اسلامی را نیز بر عهده داشت که حسن روحانی نیز نماینده مردم سمنان و تهران در این دو دوره مقننه بود و نشان دادند نه تنها از عهده شرایط استراتژیک جنگ بر میآیند بلکه میتوانند در حوزه قانونگذاری و سمت و سو دادن به پارلمان در کنار هم قرار بگیرند. اما بعد از آنکههاشمیرفسنجانی به قوه مجریه رفت و ریاست جمهوری را بر عهده گرفت، حسن روحانی را در کابینه خود نیاورد بلکه او همچنان در مجلس حضور داشت و به عنوان بازوی دولت در قوه مقننه مشغول بود. با این حال هاشمی رفسنجانی فرزند معنوی و سیاسی خود را به عنوان دبیر شورای عالی امنیت برگزید که روحانی تا انتهای دولت اصلاحات این مسئولیت را برعهده داشت. همچنین شیخ دکتر، به طور مستقیم از سوی هاشمی رئیس جمهور وقت، ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصحلت نظام را عهده دار شد که تا سال 92 در این مسند باقی ماند.
نگاه روحانی بههاشمی و هاشمی به روحانی، فراتر از سطح یک همکاری ساده است. آنها خود را مکمل یکدیگر میدانند و سابقه همکاری سی ساله آنها در انقلاب اسلامی چه در زمان جنگ تحمیلی و چه در مجلس، دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام خود بیانگر همین معناست.
همراهی این دو سیاستمدار در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی رنگ و بوی دیگری پیدا کرد وهاشمی رفسنجانی با نگاهی پدارنه رئیس جمهور را در مقاطع مختلف حمایت کرد آن هم نه حمایتی مقطعی و گزینش شده بلکه روحانی میتواند بر روی پشتیبانی مستمر رئیس دولت سازندگی حساب باز کند.
انتخابات سال 92، آغاز حمایتها
انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم حواشی مختلفی از جمله همراهی احمدی نژاد با مشایی برای ثبت نام در انتخابات و حضور همزمان هاشمی رفسنجانی و احمدی نژاد در ستاد انتخابات، رد صلاحیت های متعددی را به دنبال داشت. زمانی که حسن روحانی برای ثبت نام در ستاد انتخابات در محل وزارت کشور حاضر شد کسی گمان نمی برد که او بتواند کلید پاستور را برعهده بگیرد چرا که رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تصمیم گرفته بود وارد کارزا انتخابات شود و به جرأت می توان گفت کسی نمی توانست با او در این رقابت برابری کند. اما زمانی که شورای نگهبان صلاحیت رئیس دولت سازندگی را احراز نکرد، پشتیبانی او از حسن روحانی، دریچههای جدیدی در کارزار انتخابات باز کرد. هاشمی رفسنجانی در بعد از مشخص شدن صلاحیت ها در انتخابات سال 92، قاطع و واضح اعلام کرد رأی او حسن روحانی است و همین گفته سرآغازی برای حمایت های پرقدرت و همیشگی هاشمی از فرزند سیاسیش شد. او حتی عنوان کرده بود که «حسن روحانی با مشورت بنده قدم در راه انتخابات گذاشت و با احترامی که برای کاندیداهای دیگر قائلم به دکتر روحانی رأی میدهم و وی را برای تصدی قوه مجریه مناسبتر می دانم.»
آیت الله هاشمی رفسنجانی انتخاب شدن روحانی از سوی مردم را حركتي منطقي و مبتني بر درك و فهم بالاي سياسي عنوان کرد و اظهار داشت: «اگر حماسه انتخابات اخير رياست جمهوري به خوبي تجزيه و تحليل شود، نشان ميدهد كه مردم علاوه بر نشان دادن وفاداري و علاقه خود به نظام اسلامي، مسير حركت آينده كشور را نيز ترسيم كردند.»
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از همان ابتدای کار دولت یازدهم راهنماییهایی به رئیس جمهور داشت و با اشاره به حجم مشكلات كشور در عرصههاي اقتصادي، سياسي و فرهنگي و اجتماعي و تاکید کرد:«مشكلات پيش روي دولت بسيار زياد است و انتظار میرود رئیس جمهور جدید از فرصتی که در این دوره در اختیار دارند به نحو احسن استفاده کرده و با مطالعه دقیق و استفاده از افراد متخصص و مخلص که پیش شرط تغییر و تحول شرایط موجود است، بتواند همراه با رفع مشکلات معیشتی و اقتصادی، ارزشهای دینی، ملی و انقلابی مردم را تقویت کرده و امیدی را که در دلهای آنان ایجاد شده است، تقویت و تداوم بخشد.»
هاشمی رفسنجانی بعد از گذشت سه سال از انتخابات ریاست جمهوری، گذری به روزهای انتخابات زد و گفت:«من از لحاظ روحیهی خودم دیگر آمادهی برگشت به ریاست جمهوری نبودم. با احساس این خطرها گفتم که نامزد میشوم؟ ولی جلوی این را هم در داخل گرفتند. اما خداوند این راه را پیش ما گذاشت و آقای روحانی هم مانده بودند. چون زمانی که من نامزد شدم، آقای روحانی اصرار داشتند که بروند و میگفتند که الان لزومی ندارد که من باشم و من هم کمک میکنم. من گفتم: بمانید، یا شما پیروز میشوید و یا من و هر کدام که پیروز شدیم، از دیگری حمایت میکنیم. در موقع خوبی هم انجام شد. عقاید من هم با آقای روحانی نزدیک است و تفاوتی ندارد. سالها با هم در جنگ، صلح، امنیت و همه زمینهها کار میکردیم.»
برجام پله دوم حمایتها
توافق هستهای از مهمترین اتفاقات کارنامه دولت یازدهم و حسن ورحانی است، البته این توافق به سادگی و راحتی محقق نشد، نه تنها مخالفان خارجی داشت که باید گفت مخالفان داخلی با قدرت بیشتری علیه برجام قد علم کرده بودند که سخنرانیها و حمایتهای هاشمی رفسنجانی، شیخ دکتر را در این مسیر هدایت و حمایت میکرد. بعد از آنکه برجام در بین کشورهای گروه1+5 و ایران پذیرفت شد، مجلس شورای اسلامی بررسی آن را بر عهده گرفت و حواشی بسیاری برای تیم مذاکره کننده فراهم کرده بود، با این حال آیتالله هاشمی رفسنجانی اشاره به روزهای آخر کار برجام در مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، گفت:«خوشبختانه بعد از تلاش فراوان و مجاهدتهای تیم مذاکره کننده هستهای، پشتکار شخص رئیس جمهور، هدایتهای خوب رهبری در تمام مقاطع، برای تاریخ ایران عظمت آورد که در مقابل 6 کشور نیرومند دنیا، نزدیک به دو سال مذاکره انجام و به نتیجه برسد.» وی تاکید داشت:« متأسفانه تیم مذاکره کننده در مقابله با افرادی که از بعد سیاسی و جناحی و نه مصالح کشور با آنها مخالفت میکردند، مواجه بودند.» که به نظر میرسد این اظهار نظر اوج حمایت هاشمی از تیم مذاکره کننده حسن روحانی باشد.
با گذشت یکسال از اجرای برجام، مخالفان داخلی دست از مخالفت بر نداشته اند و با هر سخنرانی که مقام معظم رهبری در این زمینه دارند، موتور مخالفان تندتر و تندتر می شود هر چند که ایشان بارها و بارها تاکید کردند تیم مذاکره کننده تمام تلاش خود را برای به سرانجام رساند مذاکرت هسته ای کرده اند و اگر بدعهدی وجود دارد از سوی غرب و آمریکا است. در همین شرایط رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در مصاحبه تاکید دارد:« قبل از اینکه آقای روحانی بیایند، میدانستم رهبری میخواهند مسئله هستهای حل شود. بالاخره ارادهی رهبری پشت قضیه بود. علیرغم این همه شیطنتی که میشد و رهبری هم گاهی به مذاکرات انتقاد میکردند، ولی تا آخر از اینها حمایت کردند و گاهی هم به حالت تقدیس رسید و به این صورت درآمد. ما هم پیشقدم بودیم و میخواستیم حل شود و خود آقای روحانی در مذاکرات قبلی در زمان دولت اصلاحات بوده و تجربهای هم داشت و همهی زمینهها مساعد شد و آقای ظریف از اوایلی که ما کار سیاسی خارجی را فعال کردیم، بوده و امکانات انسانی خوبی هم داشت. من فکر میکنم مثل یک تریلی بود که اینها را به دنبال خودش میکشید و مسیرش را عوض کرد. در هر جایی گیر میکرد، بنبست را میشکست، میخواست به جایی برسد.»
راهنماییهای اقتصادی پدرانه
مشکلات اقتصادی، نقدینگی، رکود، تورم و مسائل دیگر بعد از حل مناقشه هستهای، گریبان دولت را گرفت و مخالفان دولت بعد از برجام برای زیر سوال بردن عملکرد قوه مجریه مسائل اقتصادی را دستآویز مناسبی پیدا کردند، با این حال هاشمی رفسنجانی در از هدایت و حمایت های روحانی برداشت. او در یکی از مصاحبههای خود از عملکرد دولت در زمینه اقتصادی دفاع کرده و گفت:« بخش عمدهای از مشكلاتمان در حال حاضر از خارج و به واسطه تحریمها تحمیل شده است بنابراین باید صبر كرد تا ابعاد گشایشها بیشتر مشخص شود. گشایشها هم چندان جدی نیست و ارقامی كه آزاد میشود خیلی قابل ملاحظه نیست، اگر فضا برای فعالیت بهبود پیدا كند و اینگونه نباشد كه به بهانه تغییر یك مدیر، مجلس ورود پیدا كند و وزرا را فرا بخوانند، شرایط به مراتب بهتر خواهد شد.»
وی با گله از رفتار مجلس با دولت ادامه داد:« این رفتار مجلس جای تعجب دارد چرا كه در زمان دولت احمدینژاد كه بسیاری از نیروهای توانمند اصیل را بركنار كرد، مجلس هیچ عكسالعملی نشان نمیداد تا این سال آخر كه تشت از بام افتاد و حركاتی انجام شد. در دولت گذشته آن همه فساد و تباهی براحتی از سوی مجلس و قوه قضائیه تحمل و نادیده انگاشته میشد و متاسفانه صداوسیما و تریبونهای دیگر تعریف میكردند. در حال حاضر شرایط خیلی متفاوت است، خیلی از وزرای دولت یازدهم به من گفتهاند اگر نمیآمدیم برایمان خیلی راحتتر بود ولی الان باید خیلی دشواریها را تحمل كنیم. شرایط امروز تقریبا شبیه دولت پنجم پس از جنگ تحمیلی است.»
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام عملکرد دولت یازدهم را اخیرا و در هفته دولت ارزیابی کرد و گفت:« ببینید اینکه آقای روحانی چه کار میتواند بکند، مهم است. من میدانم آقای روحانی صلاحیت دارد و میفهمد و میتواند با همین کابینهای که توانسته تشکیل بدهد، کشور را بسازد. این کابینهای که در مجلس مشکل داشت تا بتواند وزرایش را انتخاب کند. آقای روحانی با همین کابینه میتواند به اهداف برسد، مگر اینکه این مزاحمتها نگذارد که دارد نمیگذارد.»
روحانی مجدد انتخاب میشود
هاشمی رفسنجانی که در انتخابات ریاست جمهوری سال 92، رأی خود را به حسن روحانی داده بود، مجدد و کمتر از یکسال به انتخابات ریاست جمهوری سال 96 تاکید موکد دارد که روحانی انتخاب میشود. او در این باره اظهار داشت:« من احتمال میدهم که روحانی به دور بعدی میآید و دور بعدی شجاعتر کارهایش را انجام میدهد و ما گام بلندی را در 4 سال بعدی میبینیم.»
به نظر میرسد حمایت مجدد هاشمی از روحانی، حاکی از آن است که پدر از رفتار فرزندش راضی است و اگر لازم باشد برای چهارسال دیگر نیز او را هدایت و راهنمایی خواهد کرد.
گزارش : نسترن دقیقی