رفتار سینوسی ترامپ برای مذاکره با تهران

گروه دیپلماسی- هدیه گل‌محمدی: بی‌سابقه‌ترین سطح تنش میان ایران و آمریکا به تیتر یک رسانه‌های جهان در 15روز گذشته تبدیل شده‌است. واشنگتن به دنبال اعمال فشار سخت علیه تهران است اما ایران هم دست و پا بسته ظاهر نشده است. آیا در تاریک‌ترین لحظه در آستانه یک اتفاق ویژه قرار گرفته‌ایم؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا پس از بازگشت به کاخ سفید عملا ایران را اصلی‌ترین هدف سیاست خارجی واشنگتن معرفی کرده‌است. اگرچه جنگ اوکراین و تقابل با روسیه برای کاخ سفید اهمیت حیاتی دارد اما آنها می‌خواهند به یک وضعیت مشخص درباره جمهوری اسلامی برسند.
رئیس جمهور ایالات متحده در تازه‌ترین اظهارات خود در خصوص ایران، ۳۰ مارس (۱۰ فروردین‌ماه) تهدید کرد: «اگر توافق جدیدی بر سر برنامه هسته‌ای حاصل نشود، ایران را بمباران خواهیم کرد، بمبارانی که مانند آن را هرگز ندیده‌اند». این سخنان پس از آن مطرح شد که نامه ترامپ به رهبر جمهوری اسلامی ایران که ۲۲ اسفندماه سال گذشته توسط انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس کشور امارات متحده عربی به تهران تحویل داده شده بود، ۶ فروردین ماه از طریق عمان پاسخ داده شد و به گفته سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، «در این نامه تلاش شد پنجره‌ای برای دیپلماسی باز شود». ترامپ یک روز پس از اعلام ارسال پاسخ تهران نیز (۲۸ مارس) در سخنانی گفت: «ترجیح می‌دهم که مسائل را با ایران حل و فصل کنیم اما اگر نتوانیم این مسائل را حل و فصل کنیم اتفاقات بسیار بدی برای ایران رخ خواهد داد.»
آمادگی تهران برای همه گزینه‌ها
رهبر انقلاب ۲۲ اسفندماه سال گذشته و در واکنش به اظهارات خصمانه رئیس جمهور آمریکا، فرمودند: «ایران به دنبال جنگ نیست اما اگر آمریکایی‌ها و عواملشان دست به اقدام غلطی بزنند اقدام متقابل از طرف ایران قاطع و حتمی است و آنکه بیشتر ضرر می‌کند آمریکا است».
وزیر امور خارجه در حاشیه راهپیمایی روز قدس در پاسخ به تهدیدهای رئیس جمهور آمریکا گفت: «هر کسی با زبان تهدید با مردم ایران صحبت کند با همان زبان هم پاسخ می‌گیرد». وی همچنین با بیان اینکه فکر نمی‌کنم این تهدیدات بتواند جنبه عملی و واقعی به خود بگیرد، افزود: «برای هر تهدید و همینطور برای دیپلماسی هم آمادگی کامل داریم».
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ۱۱ فروردین و یک روز پس از آخرین تهدید رئیس جمهور آمریکا به حمله نظامی به ایران، در شبکه ایکس نوشت: «تهدید صریح ایران به بمباران توسط رئیس یک کشور به مثابه تقابل آشکار با ذات و جوهره صلح و امنیت بین‌المللی است. چنین تهدیدی نقض فاحش منشور ملل متحد و پشت‌پا زدن به رژیم پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. خشونت، خشونت می‌آورد و صلح، صلح می‌آفریند. ایالات متحده می‌تواند انتخاب کند، همراه با آثار و تبعاتش».
وزارت امور خارجه همچنین در همین روز، سرپرست سفارت سوئیس را به عنوان حافظ منافع آمریکا به وزارت خارجه فراخواند و یادداشت رسمی هشدار ایران در قبال هرگونه شرارت و عزم جمهوری اسلامی ایران برای واکنش قاطع و فوری به هر تهدیدی را به وی ابلاغ کرد.
سفیر ایران در سازمان ملل متحد روز دوشنبه به وقت محلی «اظهارات بی‌پروایانه و خصمانه» دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا را نقض فاحش حقوق بین‌الملل و اصول بنیادین منشور ملل متحد به‌ویژه بند ۴ ماده ۲ آن دانست و گفت: «جمهوری اسلامی ایران نسبت به هرگونه ماجراجویی نظامی هشدار جدی می‌دهد و به هرگونه اقدام تجاوزکارانه یا حمله از سوی آمریکا سریعا و قاطعانه پاسخ می‌دهد».
در نامه سعید ایروانی به کریستینا مارکوس لاسن، رئیس دوره‌ای شورای امنیت و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد آمده است: « جمهوری اسلامی ایران نسبت به هرگونه ماجراجویی نظامی هشدار جدی می‌دهد و اعلام می‌دارد که به هرگونه اقدام تجاوزکارانه یا حمله‌ای از سوی ایالات متحده یا عامل نیابتی آن، (مشخصاً) رژیم اسرائیل، علیه حاکمیت، تمامیت ارضی یا منافع ملی خود، سریعاً و قاطعانه پاسخ خواهد داد. مسئولیت کامل عواقب وخیم هرگونه اقدام خصمانه، به‌طور کامل متوجه ایالات متحده آمریکا خواهد بود».
چرخش ترامپ
در حالی که مقام‌های ایرانی بارها اعلام کرده‌اند تهران تحت تحریم و فشار حداکثری با آمریکا مذاکره مستقیمی نخواهد داشت، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا صحبت از مذاکره مستقیم به میان آورد.
طبق گزارش بلومبرگ، ترامپ بامداد جمعه و در پاسخ به پرسش خبرنگاران در هواپیمای ریاست‌جمهوری در راه فلوریدا، درباره ایران گفت که معتقد است تهران ممکن است مایل به انجام گفت‌وگوهای دیپلماتیک باشد.
ترامپ گفته ترجیح او گفت‌وگوهای مستقیم بوده و این طریق، ممکن است به تسهیل رسیدن به توافق کمک کند. همزمان با نوعی تغییر موضع ترامپ، «لورا روزن» خبرنگار شناخته شده آمریکایی مدعی شد که ایران ممکن است در صورت پیشرفت در میانجی‌گری غیرمستقیم، با مذاکرات مستقیم با ایالات متحده موافقت کند. رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه گفت: «آن‌ها می‌خواستند از میانجی‌ها استفاده کنند اما من فکر نمی‌کنم‌ که دیگر این کار لزوما درست باشد. من فکر می‌کنم آن‌ها نگران هستند و احساس آسیب‌پذیری دارند اما من نمی‌خواهم چنین احساسی داشته باشند». یک منبع ایرانی به سایت دیپلماتیک گفت که ایران به طور اولیه با مذاکرات غیرمستقیم با ایالات متحده در مورد مسئله هسته‌ای موافقت کرده است و اگر در مراحل ابتدایی برای توافق بر سر چارچوب مذاکرات پیشرفتی حاصل شود، آن‌گاه به مذاکرات مستقیم خواهند پرداخت.
این منبع ایرانی که خواست نامش فاش نشود، باور دارد که اگر ایالات متحده موافقت کند، مذاکرات غیرمستقیم احتمالاً در عرض دو یا سه هفته در عمان برگزار خواهد شد.او معتقد بود که مذاکرات احتمالاً ابتدا بدون اعلام عمومی انجام خواهد شد.
وی باور داشت که مذاکره‌کنندگان ایرانی احتمالاً مجید روانچی، معاون وزیر امور خارجه ایران در امور سیاسی و یکی از مذاکره‌کنندگان کلیدی توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۶ (برنامه جامع اقدام مشترک، JCPOA) خواهند بود، که رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد؛ همچنین کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران در امور حقوقی.
پیش از این، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفته بود ایران تحت فشار حداکثری مذاکره مستقیمی با آمریکا نخواهد داشت اما امکان مذاکره غیرمستقیم وجود دارد.
آینده مذاکرات به رفتار ایالات متحده بستگی دارد» رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، روز یکشنبه با بیان این جمله افزود: «ایالات متحده پاسخ ما را دریافت کرده است... که مذاکرات مستقیم را رد می‌کند، اما مذاکرات غیرمستقیم را به عنوان یک گزینه می‌داند. ایران هرگز از مذاکرات فرار نکرده است، اما نقض‌های ایالات متحده مشکلاتی ایجاد کرده است. ما باید اعتماد را بازسازی کنیم.»