سرنوشت نامعلوم بنزين در دولت چهاردهم

گروه اقتصادي – حسين قباديان: افزايش سرسام‌آور مصرف سوخت چند سالي است که به يک چالشي براي هردولتي تبديل شده است و رشد لجام گسيخته مصرف بنزين به‌عنوان گل سرسبد فرآورده‌هاي نفتي تا جايي پيش رفته که امسال کشورمان به واردکننده تبديل شده است. ناترازي در انرژي يکي از مهمترين موضوعاتي است که در دولت چهاردهم رئيس  منتخب با آن موضوع دست و پنجه نرم خواهد کرد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ، بررسي و اظهارنظر دو نامزد رئيس‌جمهوري در خصوص نوع رفتارشان با مقوله بنزين طرز کشور داري و تفکرات آنها در ساير حوزه‌ها را براي مردم آشکار مي‌کند.
در جايي که سعيد جليلي نماينده گروه انقلابي در انتخابات دوره چهاردهم رياست جمهوري يک طرح به عنوان طرح وان بنزين براي اين موضوع مطرح کرده است و به اعتقاد کارشناسان ابهامات بسياري در اين طرح بنزيني جليلي وجود دارد، دکترپزشکيان در آن سوي کارزار انتخابات اعتقاد به نوسازي و تجهيز تاسيسات نفتي براي بالاتر بردن بهره‌وري توليد و همچنين نوسازي خودروها براي کاهش مصرف بنزين در آينده دارد.  
دولت جليلي مي‌خواهد با قيمت بالاتري بنزين را عرضه کند؟
در اين خصوص يک کارشناس ارشد حوزه انرژي درباره ديدگاه دو نامزد انتخابات رياست جمهوري در خصوص بنزين، گفت: ديدگاه هر دو نامزد در خصوص بنزين چندان واضح و مشخص نبود اما آنچه بديهي است تصميم‌گيري در مورد بنزين اگر به صورت کارشناسي و اصولي نباشد پيامدهاي تورمي‌را برجاي خواهد گذاشت.
حميد حسيني با بيان اينکه نظر پزشکيان در مورد بنزين اين بود که اگر قرار باشد کاري انجام شود با نظر مردم و به تدريج خواهد بود، اظهار کرد: مجلس دست دولت را باز گذاشته و دولت مي‌تواند در اين خصوص تصميم بگيرد که اين تصميم مي‌تواند در خصوص اصلاح زيرساخت‌ها، اسقاط خودروهاي فرسوده و کنترل مصرف باشد.وي در گفت‌وگو با ايسنا با بيان اينکه اگر قرار باشد مانند شرايط فعلي پيش برويم و واردات افزايش يابد قطعا دولت دچار مشکل خواهد شد و مجبور به تصميم‌گيري خواهد بود، البته اين تصميم‌گيري مي‌تواند در حوزه بنزين سوپر باشد که دولت بنزين سوپر را با قيمت بالاتر به متقاضيان عرضه کند، گفت: تصميم‌گيري در مورد بنزين نيازمند تدبير است و بايد به صورت کارشناسي روي اين مساله کار کرد. اين کارشناس ارشد حوزه انرژي در خصوص ديدگاه جليلي در مورد بنزين نيز گفت: صحبت‌هاي مبهمي‌در اين رابطه مطرح شد، بايد عنوان شود که تاثير طرح وان روي بنزين چيست؟ آيا به مردم سهميه داده مي‌شود؟ بنزين با چه قيمتي توزيع خواهد شد و چه ساز و کاري براي واگذاري سهميه بنزين وجود دارد؟ آيا دولت مي‌خواهد با قيمت بالاتري بنزين را عرضه کند؟ اين طرح تا کنون چندين بار وارد مرحله تصميم‌گيري شده است و به جمع‌بندي نرسيده است.
حسيني با بيان اينکه اين طرح در جهت عدالت است اما ساز و کار اجرايي آن مشخص نيست، گفت: مردم عادت کرده‌اند تا بنزين را با يک نرخ بخرند اينکه در هر پمپ بنزين و يا هر منطقه‌اي متفاوت باشد موجب نارضايتي خواهد شد، اينکه سهميه را به شخصي بدهيد که خودرو ندارد و اجازه فروش داشته باشد درواقع همان افزايش قيمت است اما منافع آن به جيب مردم مي‌رود اما آثار تورمي‌نيز روي هزينه‌هاي حمل‌ونقل خواهد داشت.
وي با بيان اينکه قطعا اين طرح باتوجه به پيامدهاي آن نمي‌تواند ايده‌آل باشد، گفت: تصميم در مورد بنزين نيازمند تدبير کافي است و بايد در زمان مناسب در مورد راه‌کارهاي آن به صورت کارشناسي نتيجه‌گيري شود.
سياست دولت احتمالي «پزشکيان» درباره بنزين
همچنين عضو شوراي عالي راهبردي ستاد مرکزي نفت و انرژي مسعود پزشکيان در خصوص اظهارات عبدالعلي‌زاده در رابطه با موضوع بنزين گفت: با توجه به اهميت ديپلماسي انرژي در سياست خارجي دولت آقاي پزشکيان که مزيت رقابتي اين دولت با کانديداي گروه تندرو و دولت فعلي است، امکان استفاده از تکنولوژي‌هاي به‌روز دنيا در حوزه تجهيز، کاتاليست و فرآيندهاي پالايشگاهي، تسريع در اجراي طرح‌هاي بهينه‌سازي پالايشگاه‌ها با بازپرداخت بدهي حدود 200 همتي پالايشگاه‌هاي نفت فراهم خواهد شد.
مرضيه جدا در گفت‌وگو با ايلنا، گفت: اين موضوع داراي ابعاد فني و اجتماعي است و نياز به کارشناسي دقيق و همه جانبه دارد، بنابراين همانطور که آقاي پزشکيان در مناظرات مطرح کرد موضوع افزايش قيمت بنزين قبل از ارتقاي تکنولوژي صنعت خودرو امکانپذير نيست و با توجه به رويکرد اقتصادي دولت او که مبتني بر رفع فقر، افزايش رفاه اقتصادي، بهبود معيشت مردم و ... افزايش قيمت بنزين منتفي است.
وي با اشاره به برنامه مديريت کمبود و ناترازي بنزين در دولت پزشکيان تصريح کرد: بکارگيري تکنولوژي‌هاي نوين هوش مصنوعي و ابزارهاي کنترلي از جمله هوشمندسازي سامانه‌ها، کنترل سيستمي‌و بکارگيري  ابزارهاي نوين اندازه‌گيري و پايش مستمر توليد، مصرف و توزيع متمرکز از جمله برنامه‌ها است.
عضو شوراي عالي راهبردي ستاد مرکزي نفت و انرژي مسعود پزشکيان بيان داشت: اکنون يکي از مولفه‌هاي مديريت مصرف بنزين ارتقاي تکنولوژي خودروهاي داخلي و  واردات سريع خودروهاي کم‌مصرف خارجي و برقي است، توسعه زيرساخت‌هاي CNG که متوقف شده؛ از سرگرفته خواهد شد، از طرفي اصلاح قوانين و مقررات، فرهنگ‌سازي و مصرف بهينه نيز در مديريت کمبود بنزين برنامه‌ريزي شده است. وي اظهار داشت: با توجه به اهميت ديپلماسي انرژي در سياست خارجي دولت آقاي پزشکيان که مزيت رقابتي اين دولت با کانديداي گروه تندرو و دولت فعلي است، امکان استفاده از تکنولوژي‌هاي به‌روز دنيا در حوزه تجهيز، کاتاليست و فرآيندهاي پالايشگاهي، تسريع در اجراي طرح‌هاي بهينه‌سازي پالايشگاه‌ها با بازپرداخت بدهي حدود 200 همتي پالايشگاه‌هاي نفت؛ بازدهي پالايشگاه‌هاي کشور کيفيت محصولات توليدي در مقايسه با شرايط فعلي ارتقاي بالا توجهي خواهد داشت. به علاوه به سوءمديريت ايجاد شده در پالايشگاه‌ها با توجه به اختلافات بين وزارت اقتصاد و وزارت نفت پايان خواهد داد.جدا وضعيت فعلي ناترازي بنزين را ناشي از سوءمديريت دانست و خاطرنشان کرد: اکنون متوسط توليد بنزين در 9 پالايشگاه کشور حدود 105 ميليون ليتر در روز و متوسط مصرف روزانه کشور حدود 115 ميليون ليتر در روز است. با حساب واردات 10 ميليون ليتري روزانه بنزين، در هر سال از بودجه ارزي کشور به ميزان 2.5 ميليارد دلار معادل 110 همت، هزينه واردات بنزين در سال گذشته شده است. در صورتي که در دولت دوازدهم با بهره‌برداري از پالايشگاه ستاره خليج‌فارس در سال 97؛  علاوه بر رفع کمبود بنزين با صادرات اين فرآورده استراتژيک در سال‌هاي 1399 و 1400 مقادير زيادي ارز وارد کشور شد.وي گفت: متاسفانه اکنون مسئولين براي فرار رو به جلو و توجيه سوءمديريت خود به مسائل حاشيه پرداخته و اطلاعات و آمار خلاف واقع اعلام مي‌کنند. درباره کيفيت بنزين توليدي در پالايشگاه‌ها بايد به اين نکته توجه داشت که براي رفع کمبود بنزين بدليل عدم مديريت مناسب در دولت سيزدهم، بنزين باارزش سوپر براي افزايش مقدار بنزين با فراورده‌هاي با کيفيت پايين ترکيب مي‌شود يعني عملا بنزين سوپر در پمپ‌بنزين‌ها توزيع نمي‌شود و بنزين توزيعي در جايگاه‌ها خارج از محدوده استانداردهاي يورو است.
مدير کل اسبق پژوهش و فناوري شرکت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي در ادامه به طرح بنزيني جليلي ديگر کانديداي دوره چهاردهم انتخابات رياست‌جمهوري با عنوان طرح وان اشاره کرد و گفت: اين طرح نيز مانند وضعيت فعلي، هيچ نوع صرفه‌جويي در مصرف بنزين ايجاد نخواهد کرد، خريد و فروش بنزين توسط افراد که در اين طرح ديده نشده است، اولا باعث بي‌نظمي‌در بازار و ثانيا مي‌تواند سوداگري را دامن بزند، اين طرح پشتوانه علمي‌ندارد و در جايي آزمون نشده است.
وي تاکيد کرد: به جاي اين طرح مي‌توان با استفاده از تجربه دنيا و بکارگيري خودروهاي کم‌مصرف، ارزان‌قيمت روز دنيا و همچنين خودروهاي برقي روز به مقدار قابل توجهي مصرف بنزين را کاهش داد و با پول صرفه‌جويي به افراد ضعيف کمک کرد، همچنين مي‌توان زيرساخت‌هاي بخش‌هاي مختلف و سيستم حمل و نقل عمومي‌را توسعه و گسترش داد.