گروه بينالملل- هديه گلمحمدي: رهبران کشورهاي عضو ناتو از صبح ديروز (سهشنبه) در ويلنيوس، پايتخت ليتواني گرد هم آمدند تا پيرامون موضوعات مختلفي از جمله عضويت اوکراين در ناتو گفتوگو و رايزني کنند؛ اين نشست دو روزه در حالي برگزار ميشود که ترکيه با عضويت سوئد در ناتو به نوعي موافقت کرده است.
به گزارش رويترز، اين نشست در پايتخت ليتواني با تمرکز بر حمله روسيه به اوکراين برگزار ميشود و طي آن سران کشورهاي عضو ناتو قرار است اولين برنامههاي جامع ناتو را از زمان پايان جنگ سرد تصويب کنند تا از اين طريق بتوانند در برابر حملات مسکو از خود دفاع کنند.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین ،نشست جنجالي سران ناتو در بخارست روماني در سال 2008 و تأکيد بيانيه پاياني آن مبنيبر عضويت اوکراين و گرجستان در اين ائتلاف نظامي، باعث بروز جنگ گرجستان در همان سال و جنگ اول اوکراين در سال 2014 و جنگ دوم اوکراين که از 24 فوريه 2022 آغاز شده و همچنان ادامه دارد. با اين حال رويکرد اعضاي ناتو درباره عضويت کييف در اين ائتلاف به يک شکل نيست و برخي نگران برخورد مستقيم با روسيه هستند.
در اين ميان ، گفته ميشود که اختلافات بر سر عضويت اوکراين در ناتو در حال کاهش است، اما اعضاي ناتو ميگويند که کييف نميتواند در حين جنگ عضو اين ائتلاف نظاميشود. رئيسجمهوري آمريکا که گفته بود «کييف هنوز آمادگي عضويت در ناتو را ندارد» ديروز گفت که «ما بر سر زماني که پيشنهاد داديم توافق داريم – و شما پيشنهاداتي داديد که در آينده اوکراين بتواند به ناتو بپيوندد. ما به دنبال يک ناتو مستمر و متحد هستيم.»
درهمين چارچوب «جان کربي» سخنگوي شوراي امنيت ملي کاخ سفيد گفت که «اوکراين احتمالا در آينده نزديک به ائتلاف ناتو نخواهد پيوست و لازم است قبل از آنکه بتواند به اين ائتلاف بپيوندد، چند اصلاحات کليدي را اجرا کند.» اين مقام آمريکايي بيان کرد: «کاري که متحدان در ناتو در عرض دو روز آينده انجام ميدهند مذاکره درباره مسير رساندن اوکراين به اين عضويت و اين که اين مسير بايد چطور به نظر برسد، است. آنها سرانجام به اين عضويت خواهند رسيد اما خيلي کارها قبل از اين که ما به اين نقطه برسيم بايد انجام شود.»
گلايه تند زلنسکي
اظهارات ديروز بايدن درباره عضويت اوکراين لحظاتي پس از آن بيان شد که «ولوديمير زلنسکي» بيانيهاي انقتادي درباره پيشنهادات مطرح شده صادر کرد که نشان ميدهد آنها به اندازه کافي به سمت اهداف الحاق او به ناتو پيش نميرود. زلنسکي شامگاه دوشنبه هم در توييتي نوشته بود «بلاتکليفي يک ضعف است. من ميخواهم درباره اين مساله در اين نشست آشکارا صحبت کنم. ما همچنان در حال تلاش هستيم اما از پيش متوجه شدهايم که اوکراين عضو ناتو خواهد شد.» وي همچنين نوشت، اگر اوکراين براي عضويت در ناتو دعوت نشود، اقداميبدون منطق و نامناسب خواهد بود. ترديد و نداشتن قطعيت بابت عضويت اوکراين در ناتو انگيزهاي براي روسيه است تا به اقدامات خود ادامه دهد. در واکنش به دلخوري اوکراين ، «ينس استولتنبرگ» دبيرکل ناتو پيشنهاد لغو برنامه اقدام عضويت اوکراين در اتئلاف را داد که به اين ترتيب ميتوان روند پيوستن کييف را به ائتلاف نظاميناتو از روند دو مرحلهاي به يک مرحلهاي کوتاه کرد. اعضاي ناتو در قسمت اروپاي شرقي از موضع کييف جهت عضويت در ناتو حمايت ميکنند و استدلالشان اين است که عضويت اوکراين در اين ائتلاف نظاميبهترين اقدام براي مقابله با حملات روسيه است.
کمک موشکي فرانسه به اوکراين
فرانسويها هم که چندوقتياست براي رقابت با آلمان وارد معرکه جنگ اوکراين شدهاند ؛ وعده کمک موشکهاي دوربرد به کييف را مطرح کردند. «امانوئل مکرون» رئيسجمهوري فرانسه در آغاز نشست سران ناتو در پايتخت ليتواني گفت: «من تصميم گرفتهام که ارسال تسليحات و تجيهزات را افزايش دهم تا اوکراينيها ظرفيتي براي حملات عميق داشته باشند. اين مسئله باعث خواهد شد تا اوکراين از خاکش دفاع کند.» او جزئياتي در اين خصوص و اينکه چه تعداد نوع موشک ارسال خواهد کرد، ارائه نداد.
خبرگزاري فرانسه گزارش داده که فرانسه موشکهاي SCALP را در اختيار اوکراين قرار خواهد داد. جالب اينجاست که فرانسه درباره خاوردور نظرمخالف خود را مطرح کردهاست؛ نشريه پليتکو به نقل از دفتر کاخ اليزه گزارش داده که رئيسجمهوري فرانسه از تصويب برنامهاي جهت افتتاح دفتر ناتو در ژاپن خودداري کرده و استدلالش اين بوده که ناتو نبايد فراي آتلانتيک شمالي پيش برود. مکرون ضمن مخالفت با گسترش ائتلاف نظاميناتو تصريح کرد: ناتو بايد در حوزه نفوذ خود باقي بماند و نبايد به دنبال افزايش حضور در آسيا باشد. اين منطقه از رويارويي اين بلوک يا بلوکهاي نظامياستقبال نميکند.
اين درحاليست که مسکو از اين نشست دو روزه انتقاد کرده است. ماريا زاخارووا، سخنگوي وزارت امور خارجه روسيه با اشاره به اجلاس سران ناتو در ليتواني گفت: اين نمايشي رنگارنگ با بدترين سنتهاي تحريفشده غربي است.
دبيرکل ناتو پس از نشست سهجانبه با رئيسجمهور ترکيه و نخستوزير سوئد اعلام کرد که رجب طيب اردوغان موافقت کرده که درخواست سوئد براي پيوستن به ناتو، در پارلمان ترکيه به راي گذاشته شود.
در نشست شامگاه دوشنبه ترکيه، سوئد و ناتو مقرر شد ؛ آنکارا پروتکلهاي الحاق سوئد به ناتو را به پارلمان ارسال و براي تصويب آن همکاري نزديک داشته باشد.
در حال حاضر چشمها به نشست دو روزه ناتو در ويلنيوس، پايتخت ليتواني دوخته شده است و سوال کليدي و بحثبرانگيز اين است که آيا اوکراين عضو ائتلاف نظاميناتو خواهد شد يا خير. اگرچه بسياري از تحليلگران و يا حتي مقامات رسميکشورها احتمال آن را در اين نشست کم دانستند، اما نگرانيها از ايجاد يک درگيري مستقيم ميان روسيه و ناتو شدت گرفته است.