ايرلند و چسب زخم «جمعه نيک»

گروه بين الملل - علي ودايع:سالگرد توافق جمعه نيک با سفر «جوبايدن» رئيس جمهوري آمريکا و«ريشي سوناک» به دوبلين در کانون توجه‌ها قرار گرفته است. 

به گزارش مردم سالاری آنلاین ،از ابتداي هفته گذشته بي سابقه ترين تدابير شديد امنيتي در ايرلندشمالي حاکمشده است. گفته شده که يک عمليات بمب گذاري ناکام مانده است اما در عين حالتصاويري از حمله معترضان ايرلندي با کوکتل‌مولوتف به ماشين‌هاي پليس مخابرهشده‌است.

برگزيت و مشکلات ناشي از آن در مرزها و تعرفه‌ها اخيراً محرک جديدي برايفعاليت گسل‌هاي قديمي و تنش‌هاي جديد فراهم کرده است. لندن در جريان مذاکراتاخير با اتحاديه اروپا تلاش کرد با پروتکل «ويندزور» و شرايط جديد گمرکي و تجاريمانع شعله‌ور شدن مجدد استقلال طلبي جمهوري‌خواهان ايرلند بشود. ظرف ماهگذشته ، بلفاست صحنه درگيري‌هاي نگران کننده براي لندن بوده‌است.

ظاهراً فعلا خبري از ايدئولوژي مبارزه، فعاليت‌هاي تشکيلاتي و چريکي نيست اماگروه‌هاي انشعابي ارتش جمهوري‌خواه IRA قابليت فعاليت‌هاي تهاجمي دارند. ماجراآنچنان جدي است که «جو بايدن» رييس جمهوري آمريکا همراه «ريشي سوناک»نخست‌وزير بريتانيا براي گراميداشت «جمعه نيک» به بلفاست رفتند.  متحدين قديميتلاش کردند بگويند که پيمان «جمعه نيک» همچنان مانعي براي بازگشت آشوب ودرگيري به ايرلند است. در اين ميان ، برخي معتقدند که بايدن با پيشينه خانوادگيايرلندي تلاش کرده در آستانه انتخابات الکترال آراي 20 ميليون ايرلندي ساکن آمريکارا به نام خود ثبت کند.

نکته جالب اينجاست که اگرچه 30 سال از توافق صلح مي‌گذرد اما هنوز تفاوت نگاهوجود دارد.اين پيمان را کاتوليک‌ها «توافق جمعه نيک» مي‌نامند و پروتستان‌ها به آن«توافق بلفاست» مي‌گويند. گروه نخست اين پيمان را راهي به سوي استقلال مي‌دانندو گروه دوم آن را سندي براي اتحاد با بريتانيا مي‌شمارند.  هرچه هست ؛ اين پيمانهمانند يک چسب زخم روي اختلافات قديمي است که گاه و بي‌گاه، با هر بهانه‌ايدوباره سرباز مي‌کند. شکاف جامعه ايرلند ، مساله اي نيست که با اين اتفاقات حل وفصل بشود.

تا پيش از پيمان جمعه نيک، درگيري فرقه‌اي بين دو گروه موسوم به «مصائب» جانبيش از 3600 تن را ظرف 30 سال گرفته بود. نکته حائز اهميت اينجاست که استقلالطلبي بين ايرلندي‌ها و اسکاتلندي‌ها و حتي ولزي‌ها يک دومينوي درهم‌تنيده است کهسازمان‌هاي اطلاعاتي لندن با حساسيت دنبال مي‌کنند؛مبتني بر همين نگراني استکه جزييات برگزيت تعيين و اجرا مي‌شود.